Sẽ có nhiều cơ chế đặc thù cho đường vành đai 3 TP.HCM

Trên cơ sở ý kiến thảo luận tổ của các đại biểu Quốc hội (QH) ngày 6-6 và tại hội trường ngày 10-6, Thường trực Ủy ban Kinh tế của QH vừa hoàn thiện dự thảo nghị quyết của QH về năm dự án giao thông dự kiến sẽ được QH bấm nút xem xét thông qua vào ngày 16-6. Các dự án này gồm đường vành đai 4 vùng thủ đô Hà Nội, đường vành đai 3 TP.HCM, đường cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Biên Hòa - Vũng Tàu và Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng.

TP.HCM là đầu mối tổ chức thực hiện đường vành đai 3

Theo dự thảo nghị quyết của QH, tuyến đường vành đai 3 TP.HCM dài 76,34 km, chia thành tám dự án thành phần theo hình thức đầu tư công. Tổng mức đầu tư dự án là 75.378 tỉ đồng, trong đó giai đoạn 2021-2025 được phân bổ 61.056 tỉ đồng gồm vốn ngân sách trung ương và ngân sách địa phương. Giai đoạn 2026-2030 là 14.322 tỉ đồng, trong đó ngân sách trung ương là 7.361 tỉ đồng và ngân sách địa phương là 6.961 tỉ đồng.

Dự thảo nghị quyết giao UBND TP.HCM chịu trách nhiệm là cơ quan đầu mối tổ chức thực hiện dự án. Trường hợp điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án trong thời gian QH không họp, QH ủy quyền Ủy ban Thường vụ QH xem xét, quyết định.

Trong hai năm kể từ khi nghị quyết được QH thông qua, cho phép người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định việc chỉ định thầu trong quá trình triển khai thực hiện dự án. Các gói thầu được chỉ định gồm gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, các gói thầu thực hiện thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (TĐC). Trình tự, thủ tục thực hiện chỉ định thầu thực hiện theo quy định của pháp luật về đấu thầu.

Đoạn Mỹ Phước - Tân Vạn (Bình Dương), một đoạn của đường vành đai 3 TP.HCM đã hoàn thành và đang khai thác. Ảnh: ĐÀO TRANG

Nghị quyết cũng nêu rõ trong hai năm kể từ khi QH thông qua, cho phép trong giai đoạn triển khai dự án, nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục liên quan đến việc cấp phép vật liệu xây dựng. Nhà thầu thi công có trách nhiệm thực hiện đánh giá tác động môi trường, chịu sự quản lý, giám sát đối với việc khai thác, sử dụng khoáng sản; nộp thuế, phí và thực hiện các nghĩa vụ bảo vệ, cải tạo, phục hồi môi trường theo quy định của pháp luật.

Dự thảo nghị quyết cho phép dự án khi hoàn thành được thu phí để thu hồi vốn đầu tư để hoàn trả vào ngân sách trung ương và ngân sách địa phương theo tỉ lệ vốn góp đầu tư dự án (không bao gồm ngân sách địa phương đầu tư đường đô thị).

Về tiến độ thực hiện dự án, năm 2022 đầu tư, năm 2025 cơ bản hoàn thành và đưa vào khai thác từ năm 2026.

Ba dự án cao tốc phía Nam được chỉ định thầu

Đối với ba dự án đường cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Biên Hòa - Vũng Tàu, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, dự thảo nghị quyết cho phép Chính phủ được thực hiện theo quy định tại Điều 5 của Nghị quyết 43/2022 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Trong đó có cơ chế về chỉ định thầu, giao cho các địa phương làm chủ đầu tư các dự án thành phần…

Thủ tướng là người chịu trách nhiệm trong việc phân cấp cho các địa phương làm cơ quan chủ quản thực hiện các dự án thành phần bảo đảm tiến độ, chất lượng của dự án thành phần đó. Song song đó, xem xét, quyết định giao cho một cơ quan làm đầu mối chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện dự án bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ toàn dự án.

Các địa phương chịu trách nhiệm trước Chính phủ trong việc bảo đảm nguồn vốn, tiến độ bồi thường, hỗ trợ, TĐC của dự án. Trường hợp chi phí thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, TĐC trên địa bàn của địa phương tăng so với chi phí thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, TĐC trong sơ bộ tổng mức đầu tư thì địa phương đó có trách nhiệm cân đối bổ sung nguồn vốn từ ngân sách địa phương theo tỉ lệ vốn góp chi phí thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, TĐC của từng dự án thành phần.

Dự thảo nghị quyết QH cũng cho phép thu phí để thu hồi vốn đầu tư dự án hoàn trả vào ngân sách trung ương và ngân sách địa phương theo tỉ lệ vốn góp đầu tư dự án. Bên cạnh đó, Chính phủ được giao chỉ đạo Bộ GTVT, Bộ Tài chính, các bộ, ngành trung ương và các tỉnh xây dựng phương án, tổ chức thu phí để thu hồi vốn đầu tư dự án.

Về tiến độ dự án, dự án Biên Hòa - Vũng Tàu năm 2023 khởi công, cơ bản hoàn thành năm 2025 và hoàn thành đưa vào khai thác đồng bộ toàn dự án năm 2026. Dự án Khánh Hòa - Buôn Ma Thuộc và Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, cơ bản hoàn thành một số đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn năm 2025, cơ bản hoàn thành toàn tuyến năm 2026 và hoàn thành đưa vào khai thác đồng bộ toàn dự án năm 2027.

“Cơ quan được giao làm cơ quan chủ quản chịu trách nhiệm bảo đảm tiến độ, chất lượng của dự án thành phần được giao…” - dự thảo nghị quyết QH nêu rõ.•

Dự kiến ngày mai (16-6), năm dự án giao thông này sẽ được QH xem xét thông qua. Trong đó, ba dự án đường cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột, Biên Hòa - Vũng Tàu và Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng có tổng mức đầu tư 84.463 tỉ đồng (ba địa phương góp khoảng 8.400 tỉ đồng).

VIẾT LONG