Sẽ dư thừa khoảng 1,5 triệu nam giới vào năm 2034
Ngày 18-12, tại Hà Nội, Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA) tại Việt Nam phối hợp tổ chức Hội nghị 'Công bố kết quả nghiên cứu chuyên sâu tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019'.
Theo kết quả nghiên cứu, tỷ số giới tính khi sinh (TSGTKS) tại Việt Nam năm 2019 là 111,5 bé trai/100 bé gái, cho thấy mất cân bằng giới tính khi sinh đang ở mức cao. Nguyên nhân là do tâm lý thích con trai và nhu cầu cần có con trai tác động tới việc sinh thêm con của các cặp vợ chồng. Sự ưa thích này được thể hiện qua việc lựa chọn giới tính trước sinh ngay từ lần sinh đầu, với TSGTKS là 109,5 bé trai/100 bé gái. Đối với các cặp vợ chồng đã sinh liên tiếp hai con gái, TSGTKS của lần sinh thứ ba là 143,8 bé trai/100 bé gái. Mức độ mất cân bằng giới tính khi sinh hiện tại sẽ ảnh hưởng đến cơ cấu dân số trong tương lai. Các đại biểu dự đoán, tỷ số giới tính sẽ tăng nhanh trong giai đoạn 2019-2029, dự báo đến năm 2026, dân số nam sẽ bằng dân số nữ. Tuy nhiên, nếu TSGTKS vẫn giữ nguyên như hiện nay, số nam giới 15-49 tuổi sẽ dư thừa khoảng 1,5 triệu người vào năm 2034.
Quang cảnh hội nghị.
Tại hội nghị, các đại biểu cũng trình bày một số phát hiện chính dựa trên các nghiên cứu phân tích chuyên sâu một số chủ đề dân số như mức sinh, già hóa dân số… Bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam cho biết, dân số Việt Nam đang già hóa với tốc độ nhanh chưa từng thấy: Cả nước có 11,4 triệu người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên, chiếm 11,86% tổng dân số với chỉ số già hóa tăng từ 35,9% (năm 2009) lên 48,8% (năm 2019). Bà Naomi Kitahara cũng nhấn mạnh rằng, già hóa dân số không chỉ là do tỷ lệ tử giảm và tuổi thọ tăng, mà còn do mức sinh giảm.
Theo đó, báo cáo tại hội nghị cho thấy, trong vòng 30 năm qua, mức sinh của Việt Nam đã giảm gần một nửa: Tổng tỷ suất sinh (TFR) giảm từ 3,80 con/phụ nữ (năm 1989) xuống còn 2,09 con/phụ nữ (năm 2019). Bên cạnh đó, phụ nữ di cư có mức sinh thấp hơn phụ nữ không di cư với TFR tương ứng là 1,54 con/phụ nữ so với 2,13 con/phụ nữ.
Các đại biểu tham dự hội nghị cũng tập trung nhấn mạnh mối quan hệ chặt chẽ giữa di cư và đô thị hóa. Theo đó, người nhập cư từ 5 tuổi trở lên chiếm 12,3% dân số của các đô thị và cứ 1.000 người sống tại các đô thị đặc biệt thì có tới gần 200 người nhập cư, cao gấp 2,7 lần mức chung cả nước. Theo phương án trung bình, các đại biểu dự đoán đến năm 2030, Việt Nam sẽ có khoảng 50% dân số sống ở khu vực thành thị; đến năm 2069, con số này là 64,8%.
