Sẽ triển khai Đề án dạy và học ngoại ngữ quốc gia giai đoạn 2026-2030

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: MOET

Ngày 12-9, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hội nghị tổng kết Đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017-2025.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh 10 kết quả nổi bật của Đề án, trong đó có cơ sở vật chất; chương trình và tài liệu; trình độ đội ngũ giáo viên; cơ hội tiếp cận ngoại ngữ; hợp tác quốc tế; đổi mới phương pháp; đào tạo giáo viên; môi trường ngoại ngữ và phong trào học tập ngoại ngữ…

Theo đó, tất cả các mục tiêu đặt ra trong Đề án đều đạt và vượt. Hệ thống dạy, học ngoại ngữ được tăng cường, từng bước hiện đại; chương trình, tài liệu phong phú, đa dạng, tiếp cận chuẩn quốc tế.

Đáng chú ý, trình độ đội ngũ giáo viên được nâng cao rõ rệt. Hiện có 88% số giáo viên tiếng Anh phổ thông đạt chuẩn năng lực ngoại ngữ theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, tăng 22% so với năm học 2017-2018.

Tính đến trước thời điểm 1-7-2025, 63/63 tỉnh, thành phố đã triển khai chương trình làm quen tiếng Anh cho trẻ mẫu giáo (với 28,5% số trẻ tham gia); 99,8% số học sinh từ tiểu học đến trung học phổ thông học chương trình tiếng Anh; 41 tỉnh, thành phố tổ chức dạy các ngoại ngữ khác cho hơn 41.000 học sinh.

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên việc dạy và học ngoại ngữ vẫn còn hạn chế. Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận định, năng lực ngoại ngữ của giáo viên và học sinh, đặc biệt là tiếng Anh theo chuẩn đầu ra vẫn chưa đạt như mong muốn.

Thời gian qua, việc giảng dạy mới chủ yếu tập trung vào “học ngoại ngữ” mà chưa thực sự chú trọng “học ngôn ngữ”. Dù nhiều học sinh đã đạt chứng chỉ quốc tế hoặc chuẩn quy định, nhưng năng lực sử dụng ngoại ngữ như một ngôn ngữ thứ hai trong học tập, công việc và đời sống hàng ngày vẫn còn hạn chế.

Cũng theo nhận định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tác động của Đề án đối với bậc mầm non và phổ thông chưa thật sự cân xứng so với giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp.

Bên cạnh đó, chính sách dành cho giáo viên ngoại ngữ nói chung, giáo viên tiếng Anh và giáo viên giảng dạy các môn khoa học khác bằng tiếng Anh chưa được chú trọng đúng mức.

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, Nghị quyết số 71-NQ/TƯ đã xác định “đột phá” phải bắt đầu từ đổi mới tư duy, nhận thức và thể chế. Vì vậy, yêu cầu cốt lõi là thay đổi tư duy từ “học để thi” sang “học vì nhu cầu thực tiễn”. Ngoại ngữ phải trở thành nhu cầu tự thân, động lực hội nhập, thay vì chỉ gắn với thi cử. Bên cạnh đó, cần sớm có cơ chế, chính sách phù hợp đối với đội ngũ giáo viên ngoại ngữ, để bảo đảm thầy cô yên tâm gắn bó và phát huy năng lực trong bối cảnh mới.

Theo kế hoạch, Ban quản lý Đề án tiếp tục chủ trì xây dựng Đề án dạy và học ngoại ngữ quốc gia giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Thống Nhất