SearchGPT của OpenAI bước vào lĩnh vực tìm kiếm do Google thống trị, cổ phiếu Alphabet giảm giá

Được công bố hôm 25.7, động thái này cũng đặt OpenAI vào cuộc cạnh tranh với nhà đầu tư lớn nhất của mình là Microsoft với công cụ tìm kiếm Bing và dịch vụ mới nổi Perplexity (chatbot AI tập trung vào tìm kiếm được nhà sáng lập Amazon - Jeff Bezos và gã không lồ chip Nvidia hậu thuẫn).

Cổ phiếu Alphabet (công ty mẹ của Google) giảm 3% hôm 25.7 sau khi OpenAI giới thiệu SearchGPT.

OpenAI cho biết đã mở đăng ký SearchGPT, đang trong giai đoạn nguyên mẫu và được thử nghiệm với một nhóm nhỏ người dùng cùng nhà xuất bản. Công ty có kế hoạch tích hợp các tính năng tốt nhất từ SearchGPT vào ChatGPT trong tương lai.

"Các công cụ hỗ trợ AI từ OpenAI và Perplexity tái khẳng định tìm kiếm là mô hình tương tác nội dung, gây áp lực buộc Google phải làm tốt hơn trong lĩnh vực mà hãng thống trị", nhà phân tích Kingsley Crane từ hãng Canaccord Genuity nhận xét.

Google chiếm ưu thế trong thị trường công cụ tìm kiếm với 91,1% thị phần tính đến tháng 6, theo hãng phân tích web Statcounter. SearchGPT sẽ cung cấp các kết quả tìm kiếm tóm tắt với liên kết nguồn để trả lời truy vấn của người dùng, OpenAI cho biết trong một bài đăng trên blog. Người dùng cũng có thể đặt câu hỏi tiếp theo và nhận được các phản hồi theo ngữ cảnh.

OpenAI sẽ cung cấp cho các nhà xuất bản công cụ để quản lý cách nội dung của họ xuất hiện trong kết quả SearchGPT. News Corp và The Atlantic là hai trong các đối tác xuất bản của SearchGPT.

SearchGPT báo hiệu sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa các nhà xuất bản và OpenAI, sau khi "cha đẻ ChatGPT" đạt thỏa thuận được cấp phép nội dung với các hãng thông tấn lớn như Associated Press, News Corp và Axel Springer.

"Các nhà cung cấp công cụ tìm kiếm mới hỗ trợ AI có thể gặp những thách thức riêng, với Perplexity phải đối mặt với hành động pháp lý đang chờ xử lý từ những nhà xuất bản như Wired và Forbes và Condé Nast", Kingsley Crane nói.

Các công cụ tìm kiếm lớn đã cố gắng tích hợp AI vào tìm kiếm kể từ khi ChatGPT trình làng vào tháng 11.2022. Thông qua khoản đầu tư hơn 10 tỉ USD vào OpenAI, Microsoft đã áp dụng công nghệ của công ty này cho công cụ tìm kiếm Bing. Trong khi Google đã triển khai tính năng AI cho công cụ tìm kiếm từ hội nghị nhà phát triển I/O của mình vào tháng 5.

Google không trả lời khi Reuters đề nghị bình luận về tác động tiềm tàng từ SearchGPT với hoạt động kinh doanh của mình.

OpenAI đang tiến vào lĩnh vực do Google thống trị khi ra mắt SearchGPT, công cụ tìm kiếm sử dụng AI với khả năng truy cập thông tin từ internet theo thời gian thực - Ảnh: Getty Images

Cuối tháng 5, OpenAI ký thỏa thuận với News Corp, công ty chủ quản của tờ The Wall Street Journal. Thỏa thuận này cho phép OpenAI sử dụng nội dung từ hơn 12 ấn phẩm của News Corp trong các sản phẩm của họ.

Theo đó, các dịch vụ của OpenAI sẽ có thể hiển thị tin tức từ The Wall Street Journal, Barron's, MarketWatch và các ấn phẩm khác thuộc News Corp.

News Corp là tập đoàn truyền thông đa quốc gia khổng lồ có trụ sở tại Mỹ, sở hữu danh mục đầu tư khổng lồ gồm các tờ báo, tạp chí, trang web, dịch vụ phát thanh truyền hình, dịch vụ bất động sản kỹ thuật số…

Thỏa thuận này diễn ra trong bối cảnh OpenAI đã ký kết thỏa thuận với các công ty truyền thông nổi tiếng ở Mỹ và châu Âu những tuần trước đó, gồm cả Financial Times, Dotdash Meredith và nền tảng truyền thông xã hội Reddit, để hiển thị và được cấp phép nội dung.

"News Corp sẽ chia sẻ chuyên môn để giúp đảm bảo các tiêu chuẩn báo chí cao nhất có mặt trên các dịch vụ của OpenAI", theo thông cáo báo chí thông báo về thỏa thuận.

Theo hãng tin Bloomberg, thỏa thuận này có thể trị giá hơn 250 triệu USD trong 5 năm.

“Chúng tôi tin rằng đây là một thỏa thuận lịch sử sẽ đặt ra các tiêu chuẩn mới về tính xác thực, đạo đức và giá trị trong thời đại kỹ thuật số”, Robert Thomson, Giám đốc điều hành News Corp, cho biết.

“Mối quan hệ hợp tác của chúng tôi với News Corp là một dấu mốc đáng tự hào cho ngành báo chí và công nghệ”, Sam Altman, Giám đốc điều hành của OpenAI, tuyên bố.

Ngày càng nhiều cơ quan báo chí đồng ý hợp tác với OpenAI khi công ty này tìm kiếm nội dung để đào tạo các hệ thống AI của mình, song một số nhà xuất bản khác lại phản đối, trong đó có New York Times.

Perplexity và các đối thủ khiến Giám đốc tìm kiếm Google phải cảnh báo nhân viên

Cuối tháng 4, Prabhakar Raghavan (Giám đốc tìm kiếm Google) đã cảnh báo nhân viên trong một cuộc họp rằng “mọi thứ đã thay đổi” và “không giống như 15, 20 năm trước”, trang CNBC đưa tin. Prabhakar Raghavan còn cho biết: “Cuộc sống không phải mãi mãi êm đềm”.

Tìm kiếm vẫn là một phần quan trọng trong hoạt động kinh doanh của Alphabet.

Prabhakar Raghavan gửi lời cảnh báo nhân viên khi các đối thủ, gồm cả Perplexity, đang thách thức sự thống trị của Google bằng cách phát triển các công cụ tìm kiếm riêng.

Trong cuộc họp của Google, Prabhakar Raghavan đã đề cập đến các đối thủ cạnh tranh mới nhưng không nêu tên cụ thể, trang CNBC đưa tin.

"Các đối thủ có thể sở hữu một công cụ mới mà nhiều người thích sử dụng. Thế nhưng, người dùng vẫn đến Google để xác minh những gì họ thấy ở đó vì đây là nguồn đáng tin cậy và trở nên quan trọng hơn trong thời đại AI tạo sinh này", ông phát biểu.

Tìm kiếm của Google đã thay đổi rất ít trong hơn 20 năm, nhưng sự bùng nổ AI buộc hãng phải chuyển động

Năm ngoái, Google cho biết đã tăng tốc và cải thiện trải nghiệm tìm kiếm của người dùng bằng một phiên bản hỗ trợ AI có tên Search Generative Experience (SGE).

SGE vẫn còn ở giai đoạn sơ khai, nhưng Google đã bắt đầu thử nghiệm "tổng quan về AI" khoảng một tháng trước bằng cách cung cấp cho một số người dùng ở Mỹ và Vương quốc Anh bản tóm tắt kết quả tìm kiếm do AI tạo ra.

Trong khi đó, Microsoft đang đẩy mạnh tham vọng tìm kiếm của mình. Gã khổng lồ công nghệ Mỹ bắt đầu tung ra các tính năng AI mới trên Bing vào năm ngoái, gồm cả việc cho phép người dùng tìm kiếm một cách trực quan.

Microsoft cho biết đang "tái phát minh" công cụ tìm kiếm khi giới thiệu phiên bản Bing mới được tích hợp AI vào tháng 2.2023. Satya Nadella, Giám đốc điều hành Microsoft, nói vào thời điểm đó rằng: "AI về cơ bản sẽ thay đổi mọi danh mục phần mềm, bắt đầu với danh mục lớn nhất là tìm kiếm".

Từ đầu năm 2023, Alphabet bắt đầu cắt giảm chi phí khi thông báo sa thải khoảng 12.000 nhân viên. Công ty mẹ Google tiếp tục cắt giảm lực lượng lao động trong năm nay.

Trong một bản ghi nhớ, Giám đốc tài chính Ruth Porat cho biết Alphabet đang tái cấu trúc tổ chức tài chính, đồng nghĩa quy mô có thể thu hẹp hơn nữa.

Sự bùng nổ AI buộc Google phải tập trung vào các khoản đầu tư mới. Prabhakar Raghavan tiết lộ Google đang chi cả núi tiền cho máy móc vì AI tạo sinh.

Các thách thức mới xuất hiện vào thời điểm Google đối mặt môi trường pháp lý “không giống với bất kỳ điều gì chúng tôi từng thấy trước đây”, Prabhakar Raghavan nói. Ông trích dẫn Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) của Liên minh châu Âu (EU) và cho biết Google vẫn đang tìm hiểu nghĩa vụ của mình từ Ủy ban châu Âu. Prabhakar Raghavan kêu gọi nhân viên "hành động khẩn cấp dựa trên điều kiện thị trường".

Theo Prabhakar Raghavan, Google phải giải quyết những thách thức mang tính hệ thống của mình và xây dựng "sức mạnh mới". Ông khen ngợi các nhóm làm cho dự án AI Gemini vì tăng thời gian làm việc từ 100 giờ một tuần lên 120 giờ để điều chỉnh công cụ nhận dạng hình ảnh một cách kịp thời. Điều đó đã giúp nhóm khắc phục khoảng 80% các vấn đề chỉ trong 10 ngày.

Về các ý kiến chỉ trích bộ máy quan liêu trong Google làm chậm trễ việc tung ra sản phẩm, Prabhakar Raghavan cho biết ban lãnh đạo đang tích cực làm việc để loại bỏ các lớp không cần thiết ở hệ thống phân cấp.

"Chúng ta đã học được rất nhiều trong vài quý qua. Tôi không thể nói với các bạn rằng tất cả những lần vấp ngã đều đã ở phía sau. Điều quan trọng là cách chúng ta phản ứng và những gì chúng ta học được”, Giám đốc tìm kiếm Google cho hay.

Hôm 23.4, Aravind Srinivas, Giám đốc điều hành Perplexity, công bố họ đã huy động được khoảng 63 triệu USD trong vòng cấp vốn mới, nâng giá trị công ty lên hơn 1 tỉ USD, tăng gấp đôi so với 3 tháng trước.

Dẫn đầu vòng gọi vốn mới là nhà đầu tư công nghệ Daniel Gross, tỉ phú Stanley Druckenmiller, Garry Tan (Giám đốc điều hành vườn ươm khởi nghiệp Y Combinator) và Dylan Field (Giám đốc điều hành hãng phần mềm thiết kế đồ họa Figma). Hai nhà đầu tư vào Perplexity trước đây là Jeff Bezos và Nvidia cũng góp thêm vốn.

Từng điều hành các dự án AI ở Apple và là đối tác của Y Combinator, Daniel Gross đánh giá cao chatbot AI của Perplexity về khả năng trích dẫn và khai thác thông tin chất lượng cao từ các nguồn có thẩm quyền.

Perplexity cung cấp công cụ tìm kiếm kiểu hội thoại dựa vào chatbot AI để tóm tắt kết quả tìm kiếm, liệt kê các trích dẫn cho câu trả lời và giúp người dùng tinh chỉnh các truy vấn để nhận được phản hồi tốt nhất.

Thay vì trả kết quả tìm kiếm bằng những liên kết màu xanh da trời theo kiểu của Google, Perplexity tạo ra câu trả lời dạng tường thuật nội dung với các trích dẫn có kèm theo liên kết chứa thông tin nguồn. Sau đó, người dùng có thể đặt các câu hỏi cụ thể hơn để tìm các thông tin chi tiết.

Bằng cách nhấn mạnh vào độ chính xác, Perplexity nhanh chóng tạo ra sự khác biệt cho chatbot của công ty trong một thị trường ngày càng đông đúc. Bộ máy tìm kiếm của Perplexity đã thu hút được những người nổi tiếng.

Jensen Huang, Giám đốc điều hành Nvidia, cho biết sử dụng chatbot AI của Perplexity hầu như mỗi ngày. Trong năm 2024, tính đến cuối tháng 4, Perplexity đã xử lý gần 75 triệu truy vấn của người dùng ở Mỹ, lớn hơn con số trong cả năm 2023.

Perplexity đang cung cấp các phiên bản miễn phí và trả phí. Công ty ước tính doanh thu phí hàng năm từ người dùng khoảng 20 triệu USD.

Giống như nhiều công ty AI khác, Perplexity đang cố gắng tăng doanh thu bằng cách tập trung bán dịch vụ AI cho các doanh nghiệp. Công ty đã ra mắt Perplexity Enterprise Pro, phiên bản chatbot AI tìm kiếm mới dành cho doanh nghiệp, với mức phí 40 USD/tháng. Chatbot này được bổ sung các tính năng mới cùng biện pháp bảo mật dữ liệu mạnh mẽ hơn.

Bridgewater Associates, Zoom Video Communications và Cleveland Cavaliers là những doanh nghiệp đầu tiên sử dụng sản phẩm này.

Perplexity cũng đang tìm cách mở rộng nền tảng người dùng sang các khu vực khác bên ngoài Mỹ. Công ty đã ký kết quan hệ đối tác phân phối với hai hãng viễn thông lớn là SoftBank Corp (Nhật Bản) và Deutsche Telekom (Đức) để tiếp thị dịch vụ tìm kiếm tới tổng cộng hơn 300 triệu người dùng trên toàn thế giới.

Với đội ngũ vỏn vẹn 55 người, Perplexity có quy mô nhỏ hơn và ít vốn hơn nhiều so với OpenAI. Tuy nhiên, mối quan tâm ngày càng tăng của nhà đầu tư và người dùng với Perplexity cho thấy sự hào hứng với hàng loạt sản phẩm AI mới có thể định hình lại các dịch vụ internet cơ bản như tìm kiếm. Về phần mình, Google đang chạy đua nâng cấp các sản phẩm để tận dụng AI và cũng xem xét tính phí với các tính năng tìm kiếm được hỗ trợ bởi AI.

Aravind Srinivas thừa nhận Perplexity đang cạnh tranh với “những con cá mập lớn” nhưng lợi thế của công ty là sự linh hoạt cũng như nỗ lực thiết kế công nghệ tìm kiếm ngay từ đầu để tập trung vào độ chính xác. Perplexity cập nhật dữ liệu thường xuyên cho chatbot tìm kiếm và khai thác dữ liệu từ một số mô hình AI hàng đầu như GPT-4 của OpenAI, Claude của Anthropic và Llama-3 của Meta Platforms để đưa ra phản hồi tốt nhất.

Sơn Vân