SGK điện tử không được chèn quảng cáo, gợi ý mua sắm
Dự thảo Thông tư về sách giáo khoa điện tử quy định giao diện sách phải được hiển thị tối ưu trên mọi loại thiết bị, tuyệt đối không chèn quảng cáo, không có nội dung kinh doanh, gợi ý mua sắm hay giới thiệu tài liệu bên ngoài.
Bộ GDĐT yêu cầu giao diện SGK điện tử phải tối ưu cho từng thiết bị, bảo đảm yếu tố thị giác.
Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) vừa công bố dự thảo Thông tư quy định tiêu chuẩn, quy trình chuyển thể và tổ chức thẩm định SGK điện tử, lấy ý kiến rộng rãi trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ.
Bộ cho biết đây là bước quan trọng nhằm bảo đảm SGK điện tử phát triển đúng hướng, phục vụ tốt nhất cho người học trong bối cảnh chuyển đổi số giáo dục.
Đáp ứng đủ tiêu chuẩn SGK bản in
Dự thảo gồm 5 chương, 17 điều, quy định từ nguyên tắc biên soạn, tiêu chuẩn kỹ thuật, quy trình chuyển thể đến hoạt động thẩm định và phê duyệt. Điều kiện tiên quyết của SGK điện tử là đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn của SGK hiện hành và đảm bảo nội dung trùng khớp với bản in.
SGK điện tử phải được thiết kế theo chuẩn định dạng số phù hợp, hỗ trợ đa nền tảng như máy tính, điện thoại, máy đọc sách, đồng thời đáp ứng đầy đủ quy định về bản quyền, sở hữu trí tuệ, bảo mật và lưu chiểu.
Đặc biệt, dự thảo yêu cầu giao diện SGK điện tử phải tối ưu cho từng thiết bị, bảo đảm yếu tố thị giác như phông chữ, cỡ chữ, màu sắc, hiệu ứng âm thanh, hình ảnh phù hợp với sức khỏe học sinh.
Một trong những điểm nhấn nổi bật được nhiều phụ huynh quan tâm là dự thảo nghiêm cấm chèn quảng cáo, nội dung kinh doanh hay bất kỳ gợi ý mua sắm nào trong SGK điện tử. Điều này nhằm giữ nguyên tính sư phạm, tránh thương mại hóa môi trường học tập và bảo vệ học sinh khỏi những tác động không phù hợp.
Bảo mật dữ liệu, vận hành ổn định và an toàn
Dự thảo yêu cầu SGK điện tử phải có khả năng tìm kiếm, đánh dấu, ghi chú, phóng to – thu nhỏ nội dung; cho phép tương tác cơ bản và hỗ trợ tích hợp với các hệ thống quản lý học tập theo chuẩn phổ biến, thậm chí có thể ứng dụng trí tuệ nhân tạo và thực tế ảo.
Người học có thể sử dụng SGK điện tử trực tuyến hoặc tải về để dùng khi mạng không ổn định. Hệ thống máy chủ lưu trữ phải đặt tại Việt Nam, sử dụng tên miền .vn và vận hành dưới sự giám sát của Bộ GDĐT.
SGK điện tử cũng phải tuân thủ nghiêm Luật Xuất bản, Luật An ninh mạng, Luật Công nghiệp Công nghệ số và các quy định về bảo mật, quyền riêng tư dữ liệu cá nhân. Nội dung không được chứa liên kết hay yếu tố độc hại, phản cảm.
Bộ GDĐT cũng yêu cầu các đơn vị đủ điều kiện xuất bản hoặc liên kết xuất bản được giao nhiệm vụ chuyển thể SGK bản in sang SGK điện tử sẽ phải phối hợp với các cơ sở giáo dục phổ thông tổ chức thực nghiệm kỹ thuật.
Quá trình này bao gồm đánh giá trải nghiệm học sinh và giáo viên, kiểm tra độ trễ, lỗi kỹ thuật, mức độ thuận tiện trong thao tác. Tối thiểu 10% tổng số tiết mỗi môn phải được thực nghiệm trước khi chỉnh sửa và hoàn thiện bản mẫu gửi thẩm định.
SGK điện tử được phép chỉnh sửa, cập nhật khi SGK bản in có thay đổi. Quy trình cập nhật cũng tuân thủ quy định của Thông tư, bảo đảm tính nhất quán và chất lượng.
Ngày 17/11, tại kỳ họp thứ X, Quốc hội khóa XV, đại biểu Dương Minh Ánh (TP Hà Nội) đề nghị Chính phủ giao cho Bộ GDĐT nghiên cứu việc biên soạn bộ sách giáo khoa điện tử (digital textbooks) giống như nhiều nước có nền giáo dục tiên tiến trên thế giới như: Phần lan, Nhật Bản, Mỹ, Estonia... Lộ trình thực hiện vào năm 2030.
Bà Ánh phân tích việc đưa sách giáo khoa điện tử vào giảng dạy sẽ tạo ra sự công bằng trong giáo dục, rút ngắn khoảng cách giáo dục giữa các vùng miền về tiếp cận công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số, phù hợp với xu thế phát triển giáo dục của thế giới.
Về kinh tế, sách giáo khoa điện tử chỉ mất chi phí đầu tư ban đầu về cơ sở hạ tầng số, kinh phí để biên soạn, thẩm định, đầu tư iPad cho học sinh... Tuy nhiên, về lâu dài sẽ tiết kiệm được ngân sách và giảm bớt chi phí cho người học, giảm chi phí in ấn, vận chuyển, lưu kho.
Bên cạnh đó, sách giáo khoa điện tử dễ cập nhật nội dung mới, có thể tích hợp các hình thức đa phương tiện như video - hình ảnh - bài tập tương tác, do đó sẽ tạo cảm giác hấp dẫn, hứng thú, kéo người học tập trung lâu hơn.
