'Shipper bay' dần trở thành hiện thực tại Mỹ

Các UAV vận chuyển hàng hóa được coi là công nghệ của tương lai. Ảnh: AP.

Dù các “shipper bay” giao bánh vẫn chưa trở thành chuyện thường ngày như lãnh đạo giới công nghệ mong đợi, dịch vụ này đã xuất hiện ở nhiều địa điểm trên khắp nước Mỹ.

Những người hoài nghi tỏ ra nghi ngờ về khả năng các “shipper bay” có thể vận hành ở quy mô lớn. Trong khi đó, phe ủng hộ cho rằng phương pháp này nhanh hơn, an toàn hơn và tốt cho Trái Đất hơn vận chuyển bằng xe tải, vốn thải ra nhiều khói bụi và khí nhà kính.

Trong khi đó, giới chức Mỹ đang chạy đua để hoàn thiện quy định về lĩnh vực mới xuất hiện này. Một công ty “shipper bay” sẽ vẫn cần các giấy phép giống như doanh nghiệp vận chuyển thông thường, lãnh đạo một đơn vị cho biết.

Nhanh chóng và thuận tiện

Chỉ vài phút sau khi đặt nước qua ứng dụng, cô Tiffany Bokhari tại thành phố Frisco, bang Texas, Mỹ đã thấy một UAV từ từ hạ xuống nhà mình.

“Bạn thậm chí có thể nhìn thấy các giọt nước ngưng tụ vì soda vẫn lạnh”, cô nói với AFP sau khi chiếc máy bay không người lái rời đi.

Hàng loạt công ty đã hoặc sắp cung cấp dịch vụ shipper bay tại nhiều khu vực ở các bang Texas, North Carolina và California. Những cái tên có thể kể đến như công ty khởi nghiệp Israel Flytrex, Wing - công ty con của Google - hay Amazon.

Trên thực tế, chính nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos là người từng hé lộ một chiếc UAV chuyển hàng năm 2013 trong một cuộc phỏng vấn với đài CBS. Ông dự đoán việc chuyển hàng bằng đường không sẽ trở nên phổ biến trong vòng 5 năm.

Một nhân viên chuỗi dược phẩm Walgreens bên một chiếc UAV chuyển hàng. Walgreens đã sử dụng máy bay không người lái để chuyển hàng cho người dân ở một số khu vực tại Mỹ. Ảnh: AFP.

Gần 10 năm đã trôi qua nhưng dự báo này vẫn chưa thành sự thật, bất chấp nhiều thành công của Amazon trong các lĩnh vực khác. Khi một UAV chuyển hàng của công ty này gặp tai nạn năm ngoái, nó đã gây ra hỏa hoạn ở quy mô nhỏ. Vụ việc là bước lùi cho tham vọng của Amazon trong chiếm lĩnh thị trường này.

Các đối thủ của Amazon dường như may mắn hơn. Hồi tháng 4 vừa qua, Wing công bố UAV chuyển hàng thương mại đầu tiên tại một vùng đô thị lớn của Mỹ: Dallas-Fort Worth tại bang Texas. Với khối lượng hàng tối đa hơn 1 kg, Wing cũng đang phục vụ một số khu vực ở Australia và Phần Lan.

“Một con gà quay nguyên con - đây là ví dụ tốt cho kích cỡ vừa vặn”, ông Jonathan Bass, người đứng đầu bộ phận marketing và truyền thông của Wing, nói.

Trong khi đó, Flytrex cho phép vận chuyển khối lượng hàng hóa lớn hơn, tới 3 kg.

“Bạn có thể đặt một bữa tối cho gia đình với bánh burger và nước uống, cũng như có thể mua giấy vệ sinh và cà phê nếu hết”, công ty này cho biết, theo Wral Techwire.

Thực phẩm mang về, thuốc theo đơn và các vật dụng nhỏ như bàn chải đánh răng là các loại sản phẩm phù hợp với “shipper bay”. Tại châu Phi, UAV đã được sử dụng để vận chuyển các mặt hàng thiết yếu như chế phẩm y tế từ nhiều năm trước.

Vai trò của chính phủ

Trong khi đó, nhiều người vẫn tỏ ý nghi ngờ về hiệu quả của phương pháp này. Một máy bay không người lái thường chỉ chuyển được đồ từ một địa điểm tới một nơi khác. Do đó, hiệu suất ở mức thấp hơn nhiều so với sử dụng phương tiện vận chuyển truyền thống.

“Một xe tải có thể mang theo 150-200 hộp đồ, điều đòi hỏi cả một đạo quân UAV”, cây viết Thomas Black viết trên Bloomberg.

Một biển quảng cáo dịch vụ "shipper bay" tại thành phố Little Elm, bang Texas, Mỹ. Ảnh: AFP.

Trong khi đó, ông Yariv Bash, Giám đốc điều hành của Flytrex, khẳng định UAV không chỉ an toàn mà còn hiệu quả hơn phương tiện vận tải thông thường.

“Các UAV không biết mệt mỏi. Chúng không vừa lái xe vừa nhắn tin. Chúng cũng không uống rượu trước khi cầm lái”, ông nói với AFP. “Bạn có dịch vụ tốt hơn nhiều”.

An toàn là vấn đề mà các công ty cần chú ý hàng đầu nếu muốn được giới chức Mỹ chấp thuận hoạt động. Ông Jonathan Bass chỉ ra để vận hành UAV chuyển hàng, Wing cần các giấy chứng nhận giống như các hãng vận chuyển trên mặt đất.

Trong khi đó, để hoàn thiện khung pháp luật cho dịch vụ, Cơ quan Hàng không dân dụng Liên bang Mỹ (FAA) đã thành lập một ủy ban để gợi ý các quy định với UAV chuyển hàng tại Mỹ.

“Tôi nghĩ động thái này sẽ thúc đẩy tốc độ tăng trưởng”, ông Bass nhận định. Theo số liệu của hãng tư vấn McKinsey, số lượng UAV chuyển hàng thương mại trên thế giới đã tăng từ khoảng 6.000 chiếc năm 2018 lên gần 500.000 chiếc năm 2021.

“Dù vậy, lộ trình phía trước vẫn chưa rõ ràng”, McKinsey nhận định hồi tháng 3. “Các quy định, sự chấp nhận của khách hàng và chi phí sẽ quyết định liệu ngành công nghiệp này có đạt mức tiềm năng hay không”.

Việt Hà