Siết lại 'luồng xanh' vận tải hàng hóa

Lực lượng Thanh tra giao thông TP Hà Nội phân luồng các phương tiện vận tải lưu thông trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ. Ảnh: Trần Cường

Khi tài xế xe tải thành nguồn lây Covid-19

Đêm 31/7, lực lượng kiểm soát dịch bệnh khu vực chân cầu Nghìn, huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng (khu vực giáp ranh giữa TP Hải Phòng và tỉnh Thái Bình) đã phát hiện nhiều xe container chở theo người nhằm vượt qua chốt kiểm soát. Tiến hành kiểm tra, những trường hợp này đều trở về từ TP Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam. Ngay lập tức, tất cả người đi “lậu” trên xe đã được tổ phản ứng nhanh phòng, chống dịch Covid-19 TP Hải Phòng giao Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp lấy mẫu, xét nghiệm RT-PCR. Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Bảo được giao trách nhiệm đưa các trường hợp này đến nơi cách ly tập trung tại trường Đại học Quản lý và Công nghệ Hải Phòng. Công tác đảm bảo an ninh trật tự giãn cách xã hội ở chốt kiểm dịch trên cũng được cơ quan chức năng TP Hải Phòng siết chặt.
Mới đây nhất, ngày 1/8, hai tài xế P.T.B (SN 1991) và N.V.S (SN 1994, trú tại TDP 3, phường Nghĩa Thành, TP Gia Nghĩa) điều khiển xe tải mang BKS: 48C - 045.83 là xe “luồng xanh” trên đường từ TP Hồ Chí Minh về Đắk Nông sau khi hoàn thành chuyến hàng chở rau, củ quả từ TP Gia Nghĩa đi TP Hồ Chí Minh. Khi xe đi đến trạm thu phí Lái Thiêu, thuộc địa phận thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương thì gặp nhóm 10 thanh niên tuổi 18 - 24 tuổi, có hộ khẩu ở huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk đang tìm đường về quê.
Do nhóm người trên không có phiếu xét nghiệm Covid-19 nên không thể qua chốt kiểm soát dịch bệnh tại Trạm thu phí Lái Thiêu (nhóm thanh niên trên từ Đắk Lắk đi làm thuê ở thị xã Tân Uyên, tỉnh Bình Dương nhưng do dịch bệnh, không có việc nên tìm đường về quê tránh dịch). Lợi dụng xe chở hàng “luồng xanh”, hai người này đã cho 10 thanh niên trên lên thùng xe để chở về, trốn các chốt kiểm soát dịch bệnh tại 2 tỉnh Bình Dương và Đắk Nông. Đến khoảng 20 giờ 30 phút cùng ngày, chiếc xe về đến địa bàn TP Gia Nghĩa, tài xế cho 10 thanh niên xuống khu vực cầu Gãy, xã Đắk Nia (Gia Nghĩa). Sau khi xuống xe, nhóm người này tiếp tục đi bộ về hướng Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Nông, thì bị Công an phường Nghĩa Trung phát hiện, lập biên bản xử lý và báo cho lực lượng y tế.
Ngoài những trường hợp chở người trái phép như trên, phản ánh từ nhiều địa phương cho thấy, rất nhiều bất cập, sai phạm phát sinh từ đội ngũ tài xế trong quá trình thực hiện vận tải hàng hóa trên “luồng xanh”. Tại cuộc họp chiều 2/8, Sở GTVT các địa phương phản ánh, qua kiểm tra đột xuất một số xe chở hàng có thẻ nhận diện luồng xanh mã QR đã phát hiện nhiều tài xế vi phạm, như lái xe không có giấy xét nghiệm SARS-CoV-2, giấy xét nghiệm hết hạn, đi sai lộ trình được cấp; tài xế không đúng danh sách đăng ký theo xe; một số lái xe được phát hiện dương tính với SARS-CoV-2. Hay như các trường hợp nhiễm Covid-19 tại Bình Thuận phần lớn có nguồn lây từ đội ngũ lái xe vận tải…
Các địa phương đã bày tỏ sự quan ngại với tình trạng thiếu ý thức tự giác và thiếu trách nhiệm của các DN, chủ phương tiện vận tải, tài xế về chấp hành quy định phòng, chống dịch. Tình trạng đó có thể dẫn tới lây nhiễm dịch bệnh ra cộng đồng.

Lực lượng CSGT kiểm tra giấy tờ chủ phương tiện vận tải đi từ tỉnh ngoài vào TP Hà Nội tại Trạm thu phí cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ. Ảnh: Phạm Kiên

An toàn phòng dịch là trên hết
Trao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị, PGS.TS Bùi Thị An – nguyên Đại biểu Quốc hội khóa XIII nhận định, những sai phạm trong đội ngũ tài xế bị phát hiện trong thời gian qua có nguyên nhân do công tác kiểm soát “luồng xanh” chưa tốt. “Không phủ nhận “luồng xanh” đã giúp đảm bảo cho vận tải hàng hóa thông suốt trong mùa dịch, giúp các chuỗi cung ứng thực phẩm và chuỗi sản xuất trong nước không bị đứt gãy. Tuy nhiên, những sai phạm trong đội ngũ tài xế “luồng xanh” bị phát hiện trong thời gian gần đây là rất đáng lo ngại” – PGS.TS Bùi Thị An nói.
Trước hiện tượng này, giải pháp tốt nhất để giải quyết vấn đề vẫn là tăng cường các biện pháp giám sát và phải có những biện pháp xử lý thật nghiêm những trường hợp vi phạm. Phải có chế tài xử phạt thật nặng những tài xế vi phạm cũng như những DN vận tải liên quan. Chỉ có phạt nặng, kiểm soát thật chặt mới có thể ngăn chặn được sai phạm tiếp diễn. PGS.TS Bùi Thị An nêu quan điểm: "Nhiệm vụ quan trọng nhất lúc này vẫn là phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Do đó, đây phải là công tác được ưu tiên hàng đầu. Hành vi của các tài xế xe tải không đơn thuần chỉ là chở lậu người mà nghiêm trọng hơn rất nhiều bởi nó tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh ra diện rộng. Khi đó, hậu họa sẽ vô cùng khôn lường” – PGS.TS Bùi Thị An khẳng định.
Đồng quan điểm trên, chuyên gia giao thông Bùi Danh Liên – nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội cho rằng, sai phạm của các tài xế xe tải “luồng xanh” không phải là những hiện tượng đơn lẻ mà cho thấy thái độ thiếu ý thức và thiếu trách nhiệm của một bộ phận tài xế xe tải. “Khi mới triển khai “luồng xanh” đã có một số bất cập gây khó cho đội ngũ tài xế. Tuy nhiên, khi những bất cập đó đang dần được khắc phục thì chính đội ngũ tài xế lại gây ra bất cập khác, gây nguy hại rất lớn cho công tác phòng, chống dịch” – ông Bùi Danh Liên nhận định.
Chuyên gia giao thông này khẳng định, từ những sai phạm được phát hiện trong đội ngũ tài xế “luồng xanh”, Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam và các địa phương cần có những giải pháp mạnh tay hơn để giải quyết dứt điểm, không để sai phạm được phép tái diễn. Giải pháp ở đây không đơn thuần chỉ là chế tài xử phạt nặng hơn mà cần quy trách nhiệm cho các DN vận tải, các cơ quan quản lý Nhà nước, địa phương liên quan. Thậm chí có thể xem xét siết chặt công tác kiểm dịch tại các chốt nếu thấy cần thiết để kiểm soát dịch bệnh tốt hơn. “Đảm bảo lưu thông hàng hóa rất quan trọng vào lúc này. Tuy nhiên, đảm bảo an toàn phòng dịch còn quan trọng hơn. Đây là nhiệm vụ hàng đầu. Nếu các tài xế không cho thấy ý thức và trách nhiệm với cộng đồng thì cũng không nên đòi hỏi cái quyền được ưu tiên trong vận tải hàng hóa nữa” – ông Bùi Danh Liên cho hay.

Trong bối cảnh cả nước đang căng mình phòng, chống dịch, Chính phủ, Bộ GTVT và các địa phương đang cố gắng tháo gỡ khó khăn để tạo điều kiện thuận lợi cho lưu thông hàng hóa. Chính vì vậy, vai trò của DN, chủ phương tiện và lái xe rất quan trọng.

Các DN phải thực sự có trách nhiệm trong công tác phòng, chống dịch và chịu trách nhiệm trước pháp luật về vấn đề này. Tổ chức quản lý đội ngũ lái xe phải là trách nhiệm của DN, HTX, chủ phương tiện, phải tuyệt đối chấp hành các quy định về y tế đối với lái xe, người phục vụ theo xe khi tham gia giao thông. Yêu cầu các lực lượng chức năng phải xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ

Trường hợp lái xe gây tai nạn tại chốt kiểm soát địa bàn Bình Thuận đêm 31/7, đề nghị Sở GTVT TP Hà Nội phải kiểm tra, xử lý nghiêm DN để lái xe điều khiển phương tiện khi giấy xét nghiệm hết hiệu lực.
Tổng Cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam Nguyễn Văn Huyện

Quý Nguyễn