Sinh trắc học làm khó doanh nghiệp VIP, Ngân hàng Nhà nước tính nới quy định
Từ 1/7, doanh nghiệp buộc phải xác thực sinh trắc học để giao dịch ngân hàng số, đây là bước siết nhằm làm sạch tài khoản.
Tuy nhiên, với nhiều vướng mắc phát sinh với nhóm doanh nghiệp FDI, Tập đoàn lớn khiến Ngân hàng Nhà nước xem xét nới quy định.
Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước tại Thông tư 17/2024, người đại diện hợp pháp của các doanh nghiệp buộc phải thực hiện xác thực sinh trắc học trước ngày 1-7. Sau thời điểm này, các giao dịch chuyển khoản trực tuyến sẽ bị ngừng giao dịch. Tuy nhiên, các giao dịch trực tiếp tại quầy như rút tiền, chuyển tiền vẫn được duy trì bình thường.
Ngân hàng thúc giục doanh nghiệp xác thực sinh trắc học
Nhằm bảo đảm tính liên tục trong hoạt động ngân hàng và tuân thủ đúng quy định, hàng loạt ngân hàng thương mại đang khẩn trương triển khai xác thực sinh trắc học cho đối tượng khách hàng tổ chức.
Mới đây, ngân hàng SHB đã gửi thông báo đến các doanh nghiệp để khuyến nghị người đại diện hợp pháp của doanh nghiệp chủ động đến bất kỳ chi nhánh hoặc phòng giao dịch gần nhất để thực hiện xác thực sinh trắc học.
Dự kiến từ ngày 28-6 tới đây, SHB sẽ triển khai thêm hình thức xác thực trực tuyến dành riêng cho chủ doanh nghiệp có CCCD trên ứng dụng SHB Corporate Mobile, giúp tiết kiệm thời gian và thuận tiện hơn trong quá trình thực hiện. Đồng thời, SHB cũng khuyến cáo khách hàng không cung cấp thông tin cá nhân qua các đường dẫn lạ nhằm tránh rủi ro bị lừa đảo, giả mạo.
Trong khi đó, tại ngân hàng Quân đội (MB), hoạt động xác thực sinh trắc học đối với doanh nghiệp đang được triển khai linh hoạt với hình thức trực tuyến ngay trên ứng dụng BIZ MBBank. Với vài thao tác đơn giản, người đại diện doanh nghiệp có thể nhanh chóng hoàn tất định danh mà không cần đến quầy giao dịch.
Theo hướng dẫn từ MB, khách hàng là công dân Việt Nam có thể thực hiện xác thực trực tuyến. Trường hợp là người nước ngoài, cần mang theo hộ chiếu còn hiệu lực đến chi nhánh gần nhất để được hỗ trợ.
Thậm chí, để thuận tiện cho các doanh nghiệp, VietinBank chủ động đồng bộ dữ liệu hoàn toàn tự động nếu khách hàng không phản đối. Theo đó, khách hàng doanh nghiệp mở tài khoản thanh toán tại VietinBank sẽ được đồng bộ tự động dữ liệu sinh trắc học từ thông tin của khách hàng cá nhân nếu người đại diện tổ chức trùng với khách hàng cá nhân đã thực hiện xác thực trước đó. Được biết, ngân hàng bắt đầu cập nhật dữ liệu cho doanh nghiệp từ ngày 18-6 vừa qua.
Hay như ngân hàng BIDV cũng khuyến nghị khách hàng doanh nghiệp thực hiện xác thực sinh trắc học thông qua ứng dụng SmartBanking hoặc đến trực tiếp các chi nhánh, phòng giao dịch để tránh gián đoạn giao dịch.
Thông tư 17/2024 không chỉ yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp lý, mà còn đặt ra yêu cầu cao hơn về an toàn, bảo mật trong các giao dịch tài chính. Việc xác thực sinh trắc học là bước đi cần thiết để đảm bảo quyền lợi của khách hàng trong thời đại số hóa.

Hiện đã có 113 triệu tài khoản ngân hàng của khách hàng cá nhân thực hiện xác thực sinh trắc học. Ảnh: T.L
Không xác thực, doanh nghiệp “mất kết nối” ngân hàng số
Quá trình triển khai xác thực sinh trắc học của doanh nghiệp theo quy định của Ngân hàng Nhà nước đang ghi nhận những phản ứng đa chiều từ phía doanh nghiệp.
Chị Ngọc Trâm, đại diện một công ty thương mại, chia sẻ rằng việc xác thực sinh trắc học diễn ra khá đơn giản. “Tôi chỉ cần đưa căn cước công dân cho kế toán, người này mang đến bất kỳ phòng giao dịch nào của ngân hàng nơi công ty đang mở tài khoản để thực hiện xác thực. Thủ tục diễn ra nhanh chóng và không cần bất kỳ loại giấy tờ ủy quyền nào” chị nói.
Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có cùng mức độ sẵn sàng. Chị Lê Nghĩa, chủ một công ty truyền thông cho biết: “Tôi chưa vội đi xác thực vì còn chưa đến hạn chót. Khi nào gần tới thời điểm quy định có hiệu lực, tôi mới tính tiếp”.
Việc áp dụng quy định mới về xác thực sinh trắc học đang khiến không ít doanh nghiệp FDI lúng túng, nhất là khi người đại diện pháp luật là người nước ngoài điều hành công việc từ xa.
Trong khi đó, câu chuyện của anh Tuấn, kế toán của một công ty có vốn đầu tư nước ngoài chia sẻ lại chỉ ra một bất cập khác cho các doanh nghiệp FDI khi thực hiện xác thực sinh trắc học.
Anh Tuấn cho biết: “Chủ doanh nghiệp tôi là người Úc, lâu nay vẫn điều hành toàn bộ hoạt động từ xa. Bình thường, ông chỉ sang Việt Nam nếu có việc thật sự cấp thiết. Thế nhưng lần này, chỉ để hoàn tất thủ tục xác thực sinh trắc học, ông buộc phải mua vé máy bay từ Úc về, mất gần nửa ngày cho việc di chuyển đến ngân hàng cùng tôi. Ngay sau đó, ông lại phải trở lại Úc để kịp xử lý công việc”.
Theo anh Tuấn, chi phí di chuyển và thời gian bị gián đoạn là những tổn thất không nhỏ với doanh nghiệp, đặc biệt khi nhu cầu giao dịch chỉ liên quan đến thủ tục định danh. “Nếu không có giải pháp linh hoạt hơn cho các trường hợp điều hành từ xa, quy định này sẽ gây ra rất nhiều bất tiện, thậm chí ảnh hưởng đến tiến độ công việc của cả doanh nghiệp” anh nhấn mạnh.
Điều này không chỉ cho thấy nỗ lực tuân thủ quy định từ phía doanh nghiệp, mà còn đặt ra bài toán cho ngành ngân hàng: Làm thế nào để vừa đảm bảo an toàn hệ thống, vừa không tạo thêm rào cản cho hoạt động kinh doanh trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ.

Xác thực sinh trắc học là một trong những giải pháp quan trọng giúp làm sạch dữ liệu cá nhân và doanh nghiệp trong hệ thống ngân hàng. Ảnh: T.L
Ngân hàng Nhà nước đang “nới” quy định
Lãnh đạo một ngân hàng thương mại cho biết: Dù đã gửi khách hàng nhiều thông báo, nhưng đến thời điểm này, tỉ lệ doanh nghiệp chủ động thực hiện xác thực sinh trắc học vẫn chưa cao như kỳ vọng. Đáng chú ý, nhóm khách hàng chậm trễ chủ yếu gồm các doanh nghiệp có trụ sở ở xa, khách hàng VIP, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chưa thực hiện ủy quyền cho nhân sự cấp dưới.
Biết rằng, mục tiêu chính của yêu cầu xác thực sinh trắc học là ngăn chặn tình trạng giả mạo khi mở tài khoản doanh nghiệp, đảm bảo tính minh bạch và an toàn cho hệ thống tài chính. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra không ít vướng mắc trong quá trình triển khai thực tế.
“Có những khách hàng là cơ quan nhà nước, tổ chức hành chính sự nghiệp như Tổng cục Thuế, Bảo hiểm xã hội, các Tổng công ty lớn, Tập đoàn niêm yết hoặc nằm trong Top 500 doanh nghiệp toàn cầu... Nhóm doanh nghiệp này vốn đã được hoạt động nghiêm ngặt và tính minh bạch cao, khả năng giả mạo gần như không xảy ra. Tuy vậy, theo Thông tư 17 nhóm khách hàng này vẫn bắt buộc phải hoàn tất xác thực sinh trắc học, điều này đang gây không ít phiền toái.
Với những doanh nghiệp ở vùng sâu, vùng xa, điều kiện đi lại khó khăn hoặc không thể thao tác từ xa, quá trình thu thập dữ liệu sinh trắc học trở thành trở ngại lớn. Không chỉ ảnh hưởng đến trải nghiệm của người dùng, việc ngắt kết nối trên kênh số với những doanh nghiệp chưa xác thực sinh trắc học vừa khiến ngân hàng chịu áp lực trong việc duy trì dịch vụ và hỗ trợ khách hàng, còn khách hàng thì sẽ bị “đóng băng” mọi hoạt động giao dịch chuyển khoản trực tuyến”, vị lãnh đạo này chia sẻ.
Liên quan đến khó khăn mà các ngân hàng vừa nêu, ông Nguyễn Anh Tuấn – Vụ trưởng Vụ thanh toán NHNN cho biết: “Chúng tôi đã có 3 lần sửa Thông tư 17/2024, tạo tiền đề cho việc mở tài khoản, sử dụng tài khoản cũng đồng thời giúp thuận tiện cho công tác quản lý. Trong năm nay, chúng tôi sẽ tiếp tục sửa thông tư này để tạo thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp trong việc mở và sử dụng tài khoản.
Qua thu thập ý kiến từ các tổ chức tín dụng, NHNN nhận thấy chúng ta đang gặp vướng mắc về việc thu thập thông tin sinh trắc học của các doanh nghiệp. Đặc biệt là với các doanh nghiệp là mô hình Tập đoàn hoặc Tổng công ty lớn, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài".
Do đó, theo ông Tuấn, NHNN sẽ tiếp tục sửa thông tư 17 nhằm tạo thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp trong việc mở và sử dụng tài khoản. "Trong đó, các doanh nghiệp trong danh sách Fortune 500, các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, các tập đoàn hay tổng công ty niêm yết trên sàn chứng khoán… khi mà mở tài khoản thì không yêu cầu phải xác thực sinh trắc học. Nói chung, NHNN sẽ tạo điều kiện thuận lợi tối đa trong việc mở tài khoản và sử dụng tài khoản ngân hàng của các doanh nghiệp”, ông Tuấn khẳng định.
Ngoài ra, ông Phạm Anh Tuấn cho biết thêm: "Thống kê cả nước có 200 triệu tài khoản ngân hàng, nhưng sau khi NHNN yêu cầu xác thực sinh trắc học thì số tài khoản “sống” chỉ còn lại là 113 triệu tài khoản cá nhân và trên 711.000 tài khoản doanh nghiệp.
Như vậy, vẫn còn hàng chục triệu tài khoản khách hàng chưa được làm sạch, phần lớn là tài khoản “chết”, tài khoản “ngủ đông” và có nguy cơ lừa đảo cao. Theo quy định hiện hành thì chưa cho phép đóng những loại tài khoản này. Song dự kiến, tháng 9 tới, NHNN sẽ yêu cầu đóng tất cả những tài khoản mà không thu thập được thông tin sinh trắc học để phòng chống tội phạm lợi dụng nhằm mục đích lừa đảo.
Trong 7 năm qua, ngành ngân hàng đã thực hiện rất tốt việc khuyến khích người dân, doanh nghiệp mở tài khoản, sử dụng tài khoản … nhưng song song với đó cũng phát sinh rất nhiều rủi ro. Bây giờ là thời điểm chúng ta cần làm sạch toàn bộ dữ liệu này".