Số hóa có thể kéo dài và làm sâu sắc thêm các hình thức bất bình đẳng giới

Nhu cầu tiếp cận công nghệ thông tin của phụ nữ và trẻ em gái

Với chủ đề "Số hóa tất cả: Đổi mới và công nghệ vì bình đẳng giới", Lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế Phụ nữ năm 2023 của Liên hợp quốc (LHQ - IWD 2023) sẽ nêu bật nhu cầu về công nghệ toàn diện và biến đổi cũng như giáo dục kỹ thuật số cho phụ nữ và trẻ em gái.

Sự kiện IWD 2023 sẽ quy tụ các nhà công nghệ, nhà đổi mới, doanh nhân và nhà hoạt động bình đẳng giới nhằm tạo cơ hội nêu bật vai trò của tất cả các bên liên quan trong việc cải thiện khả năng tiếp cận các công cụ kỹ thuật số cho phụ nữ và trẻ em gái.

Ngày Quốc tế Phụ nữ năm 2023 của Liên hợp quốc có chủ đề “Số hóa tất cả: Đổi mới và công nghệ vì bình đẳng giới”

Chủ đề "Số hóa tất cả: Đổi mới và công nghệ vì bình đẳng giới" phù hợp với chủ đề ưu tiên cho Khóa họp lần thứ 67 sắp tới của Ủy ban Địa vị Phụ nữ Liên hợp quốc (CSW-67) là "Đổi mới và thay đổi công nghệ, giáo dục trong thời đại kỹ thuật số để đạt được bình đẳng giới và trao quyền cho tất cả phụ nữ, các cô gái".

Bà Sima Bahous - Phó Tổng thư ký LHQ, Giám đốc Điều hành Cơ quan LHQ về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) nhấn mạnh, số hóa là một trong những thay đổi lớn đang làm thay đổi xã hội nhanh chóng, cho phép đạt được những tiến bộ chưa từng có để cải thiện kết quả xã hội, kinh tế và chính trị cho phụ nữ và trẻ em gái.

Tuy nhiên, nó cũng làm nảy sinh những thách thức mới có thể kéo dài và làm sâu sắc thêm các hình thức bất bình đẳng giới hiện có.

Bà Sima Bahous - Phó Tổng thư ký LHQ, Giám đốc Điều hành Cơ quan LHQ về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women)

Mặc dù đạt được nhiều thành tựu, nhưng phụ nữ và trẻ em gái vẫn chiếm tỷ lệ thấp trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM). Trên toàn cầu, chỉ 35% phụ nữ theo học STEM, với chỉ 3% học công nghệ thông tin và truyền thông. Khi những phụ nữ trẻ nhìn vào sự nghiệp trong lĩnh vực STEM, họ nhận thấy một nền văn hóa do nam giới thống trị mạnh mẽ. Do đó, việc đưa phụ nữ đến gần hơn với thế giới công nghệ ngay từ khi còn nhỏ là điều cần thiết.

Thay đổi đối với trẻ em gái trong khoa học đòi hỏi phải có sự thay đổi về mô hình, cam kết thực hiện các chương trình và sáng kiến dài hạn, bền vững thừa nhận các rào cản cơ cấu và hành động để loại bỏ chúng. Cần phải mở rộng cải cách giáo dục với chương trình giảng dạy mới khuyến khích sự tò mò khám phá khoa học của trẻ em gái ngay từ khi còn nhỏ, bao gồm các môn khoa học và công nghệ từ cấp tiểu học.

Giáo viên và các tổ chức giáo dục cần được hỗ trợ để xóa bỏ một cách có ý thức các định kiến và định kiến giới trong môi trường giáo dục, sách giáo khoa và tài liệu giảng dạy. Nó bắt đầu bằng việc làm cho những đóng góp của phụ nữ vào STEM trở nên hữu hình, bao gồm thông qua việc kết nối phụ nữ và trẻ em gái với các chuyên gia STEM.

Nhu cầu tiếp cận công nghệ thông tin của phụ nữ và trẻ em gái

Cần vạch ra lộ trình nhằm đảm bảo rằng phụ nữ và trẻ em gái được tham gia các hoạt động kỹ thuật số trong hiện tại và tương lai. UN Women sẽ hỗ trợ các quốc gia thành viên theo đuổi đưa ra quy chuẩn có thể ảnh hưởng đến Hiệp ước Kỹ thuật số toàn cầu của LHQ và sẽ thay đổi cuộc sống của phụ nữ và trẻ em gái trên thực tế.

Tổ chức Quan sát IWD của LHQ công nhận và tôn vinh những phụ nữ và trẻ em gái đang đấu tranh cho sự tiến bộ của công nghệ biến đổi và giáo dục kỹ thuật số. IWD 2023 sẽ khám phá tác động của khoảng cách giới về kỹ thuật số đối với sự gia tăng bất bình đẳng về kinh tế và xã hội. IWD cũng sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền của phụ nữ và trẻ em gái trong không gian kỹ thuật số và giải quyết vấn đề bạo lực giới trên cơ sở công nghệ thông tin và trực tuyến.

Đưa phụ nữ và các nhóm bị thiệt thòi khác tiếp cận công nghệ dẫn đến nhiều giải pháp sáng tạo hơn và có tiềm năng lớn hơn cho những đổi mới đáp ứng nhu cầu của phụ nữ và thúc đẩy bình đẳng giới. Ngược lại, việc họ không được hòa nhập đi kèm với chi phí lớn.

Nhu cầu tiếp cận công nghệ thông tin của phụ nữ và trẻ em gái

Theo báo cáo tổng quan về giới tính của phụ nữ năm 2022 của LHQ, việc phụ nữ bị loại khỏi thế giới kỹ thuật số đã lấy đi 1 nghìn tỷ USD từ tổng sản phẩm quốc nội của các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình trong thập kỷ qua. Một khoản thiệt hại sẽ tăng lên 1,5 nghìn tỷ USD vào năm 2025 nếu không khẩn trương hành động. Đảo ngược xu hướng này sẽ đòi hỏi phải giải quyết vấn đề bạo lực trực tuyến, mà một nghiên cứu ở 51 quốc gia cho thấy 38% phụ nữ đã từng trải qua.

Cách tiếp cận có tính đến giới đối với đổi mới, công nghệ và giáo dục kỹ thuật số có thể nâng cao nhận thức của phụ nữ và trẻ em gái về quyền của họ và sự tham gia quyền công dân. Những tiến bộ trong công nghệ kỹ thuật số mang đến những cơ hội to lớn để giải quyết các thách thức về phát triển và nhân đạo, đồng thời đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Chương trình nghị sự 2030 của LHQ.

Theo một nghiên cứu của Ngân hàng Phát triển Liên Mỹ (IDB) về phần mềm và lập trình, chỉ có 16% phụ nữ bắt đầu những công việc này. Tính đến năm 2022, con số này tăng lên 17%. Trong các lĩnh vực công nghệ và khoa học, chưa đến 20% phụ nữ giữ vai trò lãnh đạo. Việc không được công nhận những đóng góp đã cản trở cách họ định vị bản thân trong những lĩnh vực này.

Thật không may, các cơ hội của cuộc cách mạng kỹ thuật số cũng tiềm ẩn nguy cơ duy trì các mô hình bất bình đẳng giới hiện có. Sự bất bình đẳng gia tăng ngày càng trở nên rõ ràng hơn trong bối cảnh kỹ năng kỹ thuật số và khả năng tiếp cận công nghệ, trong đó phụ nữ bị bỏ lại phía sau do sự phân chia giới về kỹ thuật số. Do đó, nhu cầu về công nghệ toàn diện và biến đổi cũng như giáo dục kỹ thuật số là rất quan trọng cho một tương lai bền vững.

"UN Women luôn sẵn sàng hợp tác với các đối tác, bao gồm cả thông qua Liên minh Hành động vì Bình đẳng Thế hệ về Công nghệ và Đổi mới vì Bình đẳng Giới. Cùng nhau, chúng ta có thể đạt được một tương lai, trong đó tiến bộ khoa học lấy bình đẳng giới làm cốt lõi, phục vụ tất cả mọi người, vì lợi ích của tất cả mọi người và thu hút tài năng của tất cả mọi người", bà Sima Bahous cam kết.

Chỉ số bình đẳng giới trên thế giới

Kết quả khảo sát của Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) trên 136 quốc gia tính đến tháng 11/2022 cho thấy:

+ Có 28 quốc gia phụ nữ giữ chức vụ nguyên thủ. Với tốc độ hiện nay, 130 năm nữa mới đạt được bình đẳng giới ở những vị trí quyền lực cao nhất.

+ 21% bộ trưởng trong chính phủ của các nước trên thế giới là phụ nữ. Chỉ có 14 quốc gia đạt tỷ lệ phụ nữ tham gia nội các từ 50% trở lên. Với mức tăng hàng năm chỉ là 0,52 điểm phần trăm, sự bình đẳng giới trong các vị trí bộ trưởng sẽ không đạt được trước năm 2077. Theo thống kê, 5 danh mục mà các nữ bộ trưởng thường nắm giữ nhất là: Gia đình/trẻ em/thanh niên/người già/người khuyết tật; Xã hội; Môi trường/tài nguyên thiên nhiên/năng lượng; Việc làm/lao động/đào tạo nghề; Vấn đề phụ nữ/bình đẳng giới.

+ Tỷ lệ phụ nữ trong quốc hội (cơ quan lập pháp quốc gia) tính trung bình đạt 26% (năm 1995 là 11%). Chỉ có 5 quốc gia có số đại biểu nữ trong quốc hội đạt 50% trở lên là Rwanda (61%), Cuba (53%), Nicaragua (51%), Mexico (50%) và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (50%). Với tốc độ hiện nay, bình đẳng giới trong các cơ quan lập pháp quốc gia không thể đạt được trước năm 2063.

+ 34% thành viên được bầu trong các cơ quan dân cử địa phương là phụ nữ.

+ Dữ liệu tham gia lực lượng lao động: Tỷ lệ phụ nữ nắm giữ các vai trò lãnh đạo và cấp cao trong doanh nghiệp đã tăng đều trên toàn cầu trong 5 năm qua (2017-2022). Năm 2022, tỷ lệ bình đẳng giới toàn cầu cho danh mục này đạt 42,7%, mức điểm bình đẳng giới cao nhất từ trước đến nay.

Nguồn: UN Women

Nhu Thụy