Số hóa thủ tục hành chính về thuế, hải quan: Hết nhũng nhiễu?
Ngành thuế và hải quan đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng chuyển đổi số, số hóa quy trình giảm áp lực cho người dân, doanh nghiệp. Đây được xem là liệu pháp đẩy lùi nhũng nhiễu, phiền hà theo cách truyền thống trước đây.
Nhiều năm làm kế toán rồi kế toán trưởng Cty TNHH khu công nghiệp Thăng Long, chị Đinh Thị Châm không thể quên những trải nghiệm vất vả, rườm rà trước đây. Công ty chị có địa chỉ tại Vĩnh Phúc, nhưng các thủ tục thuế đều phải xuống Hà Nội trực tiếp làm việc.
“Đơn giản như thủ tục kê khai thuế doanh nghiệp, tôi cũng phải mất cả ngày đi từ Vĩnh Phúc xuống Hà Nội, đến cơ quan thuế lấy tờ khai. Nếu làm đúng thì chỉ mất công ngày hôm đó, nếu sai, tôi phải làm lại rất mất thời gian, công sức”, chị Châm nói. Hóa đơn cũng từng là vấn đề gây khó cho doanh nghiệp. Chị Châm kể, trước đây, chị phải lên cơ quan thuế mua từng quyển hóa đơn thực sự rất vất vả, đôi khi còn bị “hành”.
Cán bộ thuế theo dõi các dấu hiệu bất thường trong xuất hóa đơn điện tử của doanh nghiệp, hộ kinh doanh. Ảnh: HUY HÙNG
Thế nhưng, từ ngày Bộ Tài chính, Tổng cục thuế cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng chuyển đổi số, mọi thủ tục đều được số hóa, giúp các doanh nghiệp và những người làm kế toán như chị Châm được giải phóng công sức, thời gian, chi phí. Việc triển khai hóa đơn điện tử, theo chị Châm là một bước cải tiến rất lớn.
“Với việc triển khai hóa đơn điện tử, doanh nghiệp chỉ cần khai trực tuyến và chủ động kiểm tra thông tin hóa đơn liên thông với các đơn vị liên quan, vừa tiết kiệm chi phí in ấn, vận chuyển hóa đơn chứng từ, tránh thất lạc, đặc biệt là không còn cảnh phiền phức khi đi mua bán hóa đơn”, chị Châm nói. Việc số hóa trong các thủ tục thuế giúp doanh nghiệp của chị tiết kiệm khoảng 80% chi phí.
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn, cải cách thủ tục hành chính kết hợp hiện đại hóa trong lĩnh vực thuế, hải quan giúp người dân, doanh nghiệp hưởng lợi, tiết kiệm chi phí, đồng thời, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Anh Lý Anh Tú, CTCP Dược T.Ư Mediplantex cho biết, đơn vị này xuất khẩu sản phẩm ra nước ngoài nên thường xuyên làm việc với hải quan. Với cách làm truyền thống, nhiều thủ tục rất mất thời gian, trong đó, thủ tục rất đơn giản như khai hải quan phải viết tay.
“Nhiều khi vì vội công việc, không tập trung dẫn đến viết sai, tôi phải viết đi viết lại nhiều lần. Việc này không chỉ mất thời gian, ảnh hưởng công việc, mà đôi lúc còn gây cảm giác khó chịu”, anh Tú nói.
Ngành hải quan đã đẩy mạnh chuyển đổi số, các thủ tục đều làm trực tuyến, chỉ cần ngồi ở nhà hay thao tác trên máy tính mất vài phút là xong mọi việc. “Việc ứng dụng công nghệ cải cách thủ tục hành chính giúp cho doanh nghiệp khai thông nhiều điểm nghẽn để tập trung phát triển công việc tốt hơn”, anh Tú chia sẻ.
Thành công của chuyển đổi số trong ngành thuế
PGS. TS. Lê Xuân Trường, Trưởng khoa Thuế & Hải quan, Học viện Tài chính đánh giá, một trong những điểm nhấn về cải cách thủ tục hành chính của ngành thuế là việc triển khai Ứng dụng cảnh báo xuất hóa đơn điện tử, giúp phát hiện nhanh chóng, kịp thời các trường hợp nghi vấn. Doanh nghiệp nào có dấu hiệu bất thường sẽ nhanh chóng được cơ quan thuế phát hiện.
Ví dụ, một doanh nghiệp A nào đó mới thành lập với số vốn rất nhỏ nhưng sau một thời gian ngắn “lớn nhanh như thổi”, trong vài ngày xuất đến mấy chục tỷ đồng tiền hóa đơn, lập tức sẽ bị cảnh báo ngay. Nếu kiểm soát hóa đơn theo cách truyền thống trước đây sẽ không thể phát hiện được như vậy.
Ông Trường cho rằng, đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong lĩnh vực thuế, hải quan mang lại rất nhiều tác động tích cực cho người dân và doanh nghiệp. Việc triển khai thủ tục thuế điện tử giúp giảm tiếp xúc giữa cán bộ và người dân, doanh nghiệp, vì vậy, khả năng để nhũng nhiễu cũng giảm đi rất nhiều.
“Trước đây, có thể nhũng nhiễu vì thông tin liên quan đến quy trình, thủ tục chưa rõ ràng, còn bây giờ thủ tục điện tử đã rõ ràng, minh bạch, nếu đầy đủ giấy tờ thì hệ thống xử lý cho đi, còn không trả lại để hoàn thiện tiếp, khả năng nhũng nhiễu không còn”, PGS. TS. Lê Xuân Trường nói.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, thời gian qua, Bộ Tài chính luôn chú trọng tổ chức thực hiện các giải pháp hiện đại hóa, giảm tối đa thủ tục hành chính, tạo thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, người dân. Việc khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế theo phương thức điện tử cho người nộp thuế được thực hiện công khai, minh bạch, thủ tục đơn giản, dễ hiểu.
Tính đến ngày 15/11/2024, hệ thống khai thuế điện tử đã được triển khai tại 63/63 tỉnh, thành trên cả nước. Số doanh nghiệp đang kinh doanh (mã số thuế 10 số) sử dụng khai thuế qua mạng của toàn quốc đạt 99,93%. Tổng số doanh nghiệp tham gia sử dụng dịch vụ nộp thuế điện tử trên toàn quốc đạt tỷ lệ 98,57%.
Tổng cục Hải quan tiếp tục đôn đốc, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành thực hiện Kế hoạch tổng thể triển khai cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN và tạo thuận lợi thương mại. Tính đến ngày 15/11, cơ chế một cửa quốc gia đã có 250 thủ tục hành chính của 13 bộ, ngành kết nối xấp xỉ 7,6 triệu bộ hồ sơ của hơn 75.000 doanh nghiệp; kết nối chính thức để trao đổi thông tin chứng nhận xuất xứ mẫu D điện tử với tất cả 9 nước thành viên ASEAN.
