Số phận của TikTok nằm trong tay ông Trump, điều gì xảy ra tiếp theo?

Logo TikTok được hiển thị trên điện thoại di động bên cạnh Tòa án Tối cao Mỹ, trong bức hình được chụp vào ngày 17/1. Ảnh: Reuters.

Phán quyết của tòa án đã đẩy nền tảng truyền thông xã hội này - và 170 triệu người dùng Mỹ - vào tình thế bấp bênh, và số phận của nó nằm trong tay ông Donald Trump, người đã tuyên bố sẽ giải cứu TikTok sau khi trở lại vị trí Tổng thống vào ngày 20/1.

Luật đã được thông qua bởi đa số áp đảo tại Quốc hội vào năm ngoái và được Tổng thống Joe Biden ký, mặc dù ngày càng có nhiều nhà lập pháp bỏ phiếu ủng hộ luật này hiện đang tìm cách duy trì hoạt động của TikTok tại Mỹ.

TikTok, ByteDance và một số người dùng ứng dụng đã phản đối luật này, nhưng Tòa án Tối cao đã quyết định rằng luật này không vi phạm sự bảo vệ quyền tự do ngôn luận theo Tu chính án thứ nhất của Hiến pháp Mỹ như họ đã lập luận.

ByteDance đã không làm gì nhiều để thoái vốn khỏi TikTok trước thời hạn chót vào ngày 19/1 theo luật định. Nhưng việc đóng cửa ứng dụng có thể sẽ diễn ra trong thời gian ngắn. Ông Trump, người đã cố gắng cấm TikTok vào năm 2020, đã nói rằng ông có kế hoạch hành động để cứu ứng dụng này.

"Quyết định của tôi về TikTok sẽ được đưa ra trong tương lai không xa, nhưng tôi phải có thời gian để xem xét tình hình. Hãy theo dõi!", ông Trump nói trong một bài đăng trên mạng xã hội.

Giám đốc điều hành TikTok Shou Zi Chew có kế hoạch tham dự lễ nhậm chức lần thứ hai của ông Trump vào đầu tuần sau tại Washington.

"Tôi muốn cảm ơn Tổng thống Trump vì cam kết hợp tác với chúng tôi để tìm ra giải pháp giúp TikTok tiếp tục có mặt tại Mỹ", ông Chew cho biết trong một tuyên bố, đồng thời nhắc lại tuyên bố về quyền tự do ngôn luận của công ty.

Ông Trump cho biết ông và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã thảo luận về các vấn đề bao gồm TikTok trong một cuộc điện đàm hôm 17/1.

Có khả năng TikTok vẫn có thể tiếp tục hoạt động trong hôm 19/1 nếu chính quyền Biden tuyên bố rõ ràng rằng họ sẽ không thực thi luật để tôn trọng chính quyền Trump sắp tới.

Tuy nhiên, không rõ liệu điều đó có thuyết phục được Apple, Google của Alphabet, Oracle và những công ty khác không ngừng cung cấp các dịch vụ chính cho TikTok hay không.

Một người được thông báo về vấn đề này cho biết TikTok vẫn đang có kế hoạch ngừng hoạt động vào ngày 19/1 mà không có thêm thông tin rõ ràng nào từ chính quyền Biden về tình trạng pháp lý của ứng dụng.

Số phận của TikTok giờ sẽ nằm trong tay ông Donald Trump. Ảnh: Independent.

“Sự kiểm soát của đối thủ nước ngoài”

Việc TikTok thuộc sở hữu của Trung Quốc trong nhiều năm đã làm dấy lên mối lo ngại trong giới lãnh đạo Mỹ, và cuộc chiến TikTok diễn ra vào thời điểm căng thẳng thương mại gia tăng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ông Trump dự kiến sẽ áp thuế cao đối với hàng hóa Trung Quốc do điều mà ông gọi là hành vi thương mại không công bằng từ quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới.

Các nhà lập pháp và chính quyền của ông Biden đã nhấn mạnh những lo ngại về an ninh quốc gia liên quan đến TikTok, bao gồm cả việc Trung Quốc có thể sử dụng ứng dụng này để thu thập dữ liệu về hàng triệu người Mỹ sử dụng ứng dụng này để quấy rối, tuyển dụng và gián điệp.

"Quy mô và nguy cơ dễ bị đối thủ nước ngoài kiểm soát của TikTok, cùng với lượng lớn dữ liệu nhạy cảm mà nền tảng này thu thập, cho thấy nó cần phải được đối xử khác biệt để giải quyết các mối lo ngại về an ninh quốc gia của chính phủ", Tòa án Tối cao cho biết.

TikTok đã trở thành một trong những nền tảng truyền thông xã hội nổi bật nhất tại Mỹ, đặc biệt là đối với những người trẻ tuổi sử dụng ứng dụng này để quay video ngắn, bao gồm nhiều người sử dụng nó như một nền tảng cho các doanh nghiệp nhỏ.

Một số người dùng phản ứng khá sốc trước thực tế rằng lệnh cấm thực sự có thể xảy ra.

"Ôi trời, tôi không nói nên lời", Lourd Asprec, 21 tuổi, đến từ Houston, người đã thu hút được 16,3 triệu người theo dõi trên TikTok và ước tính kiếm được 80.000 USD mỗi năm từ nền tảng này, cho biết.

Thuật toán mạnh mẽ của công ty, tài sản chính của nó, cung cấp cho người dùng cá nhân các video ngắn được điều chỉnh theo sở thích của họ. Nền tảng này cung cấp một bộ sưu tập lớn các video do người dùng gửi, thường có thời lượng dưới một phút, có thể xem bằng ứng dụng điện thoại thông minh hoặc trên internet.

Khi thời hạn chót 19/1 đến gần, hàng triệu người dùng đã chuyển sang các ứng dụng khác do Trung Quốc sở hữu như Xiaohongshu hoặc RedNote.

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Chính quyền Biden đã nhấn mạnh rằng TikTok có thể tiếp tục hoạt động như hiện tại nếu thoát khỏi sự kiểm soát của Trung Quốc. Nhà Trắng cho biết vào ngày 17/1 rằng ông Biden sẽ không thực hiện bất kỳ hành động nào để cứu TikTok.

"Dù sao thì quyết định này cũng sẽ do Tổng thống tiếp theo đưa ra", ông Biden nói với các phóng viên.

Hiện vẫn chưa rõ liệu các đối tác kinh doanh của TikTok bao gồm Apple, Google và Oracle có tiếp tục kinh doanh với TikTok trước khi ông Trump nhậm chức hay không. Luật này cấm cung cấp một số dịch vụ nhất định cho TikTok và các ứng dụng do đối thủ nước ngoài khác kiểm soát, bao gồm cả việc cung cấp thông qua các cửa hàng ứng dụng như Apple và Google.

Google từ chối bình luận. Apple và Oracle đã không trả lời ngay lập tức các yêu cầu bình luận.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre trong một tuyên bố đã nhắc lại lập trường của ông Biden rằng "TikTok vẫn phải dành cho người Mỹ, nhưng chỉ đơn giản là thuộc quyền sở hữu của người Mỹ hoặc quyền sở hữu khác giải quyết các mối lo ngại về an ninh quốc gia mà Quốc hội xác định khi xây dựng luật này".

Người phát ngôn nói thêm rằng xét về thời điểm, hành động thực hiện luật "phải thuộc về chính quyền tiếp theo" trong khi Bộ Tư pháp cho biết "việc thực hiện và đảm bảo tuân thủ luật sau khi có hiệu lực vào ngày 19/1 - sẽ là một quá trình diễn ra theo thời gian".

Một bên mua khả thi vẫn có thể xuất hiện, hoặc ông Trump có thể viện dẫn một đạo luật có tên là Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế, nêu rõ rằng việc giữ lại TikTok có lợi cho an ninh quốc gia.

Cho đến nay mới chỉ có một bên mua tiềm năng là Frank McCourt, cựu chủ sở hữu đội bóng chày Los Angeles Dodgers, người cho biết ông tin rằng TikTok có giá trị khoảng 20 tỷ USD mà không cần đến thuật toán của nó.

"Bắc Kinh cần TikTok hơn Washington", Michael Sobolik, thành viên cấp cao và chuyên gia về quan hệ Hoa Kỳ-Trung Quốc tại viện nghiên cứu Hudson Institute cho biết. "Với đòn bẩy đó, ông Trump có nhiều cơ hội hơn để đạt được điều mình muốn: TikTok tiếp tục hoạt động tại Mỹ mà không có bất kỳ mối đe dọa nào đối với an ninh quốc gia".

Huyền Chi