So sánh sức mạnh quân sự Mỹ-Trung Quốc: Ai mạnh hơn?
Trung Quốc có số lượng vượt trội ở một số khía cạnh, nhưng Mỹ lại có lợi thế lớn về tài chính và công nghê. Dù Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) định hướng trở thành một lực lượng chiến đấu hiện đại trong 6 năm tới, thì vẫn còn nhiều hạn chế trong huấn luyện và trang bị.
Chi tiêu quân sự: Mỹ vẫn đứng đầu thế giới và gấp 3 lần Trung Quốc
Theo Viện nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), cho tới nay, Mỹ vẫn là nước chi tiêu quốc phòng nhiều nhất thế giới, với ngân sách trong năm 2020 ước tính 778 tỷ USD, chiếm 39% tổng chi tiêu trên toàn cầu.
Trung Quốc dù xếp thứ 2 nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với Mỹ, với mức 252 tỷ USD. Năm 2021, Bắc Kinh tuyên bố tăng ngân sách quốc phòng 6,8%.
Trung Quốc vượt trội so với Mỹ về nhân lực
Cho tới nay Trung Quốc có đội quân lớn nhất thế giới, với 2 triệu binh sỹ trong năm 2019, theo sách trắng quốc phòng mới nhất.
Ngân sách của Lầu Năm Góc đề nghị cho năm tài khóa tiếp theo nói rằng, Mỹ có khoảng 1,35 triệu binh sỹ và 800.000 quân nhân dự bị.
Tuy nhiên, trong tác chiến hiện đại, công nghệ và thiết bị quan trọng hơn so với số lượng nhân sự. Cả Mỹ và Trung Quốc đều đang giảm số lượng binh sỹ.
Năm 2015, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cam kết cắt giảm khoảng 300.000 binh sỹ của PLA. Trong khi đó, kế hoạch ngân sách của Tổng thống Joe Biden trong năm tài khóa sắp tới cũng cắt giảm khoảng 5.400 quân nhân Mỹ.
Lực lượng mặt đất: Mỹ chiếm ưu thế
Theo báo cáo Sức mạnh quân sự Trung Quốc 2020 do Lầu Năm Góc thực hiện, bộ binh của PLA là lực lượng mặt đất lớn nhất thế giới với 915.000 binh sỹ, gần gấp đôi so với con số 486.000 của Mỹ,.
Tuy nhiên, lực lượng mặt đất binh của PLA lại sử dụng các thiết bị lỗi thời hoặc không thể vận hành các loại vũ khí hiện đại một cách hiệu quả nếu không được huấn luyện bài bản.
Trung Quốc đã đưa vào sử dụng trong bộ binh các loại vũ khí tự động nhẹ hơn nhưng uy lực hơn, chuyển phần lớn trọng tâm hoạt động từ công việc thể chất sang công nghệ kỹ thuật số. Tuy nhiên các chuyên gia quân sự nói rằng việc huấn luyện vẫn chưa bắt kịp so tốc độ phát triển công nghệ.
Theo Forbes, Mỹ, với 6.333 xe tăng, có lượng xe thiết giáp nhiều thứ 2 thế giới sau Nga, trong khi Trung Quốc đứng thứ 3 với 5.800 xe tăng.
Sức mạnh không quân: Trung Quốc khó bắt kịp Mỹ
Mỹ duy trì thế vượt trội với hơn 13.000 máy bay quân sự, trong đó 5.163 máy bay hoạt động trong Không quân Mỹ. Theo Báo cáo các lực lượng không quân thế giới 2021 của Flight Global, trong số này có cả F-35 Lightning và F-22 Raptor - những máy bay chiến đấu tiên tiến nhất thế giới.
Trong khi đó, lực lượng không quân Trung Quốc – gồm cả không quân PLA và Không quân hải quân PLA – là lực lượng không quân lớn thứ 3 thế giới với hơn 2.500 máy bay trong số đó khoảng 2.000 máy bay chiến đấu, theo báo cáo sức mạnh quân sự Trung Quốc 2020.
Tiêm kích tàng hình hiện đại nhất của Trung Quốc là J-20. Dù được thiết kế để cạnh tranh với F22 của Mỹ, nhưng J-20 hiện vẫn đang sử dụng động cơ tạm thời, bị hạn chế về tốc độ và khả năng chiến đấu. Loại động cơ turbofan được sử dụng trong sản xuất hàng loạt hiện vẫn đang được nghiên cứu và thử nghiệm.
Cả Mỹ và Trung Quốc đều đang nghiên cứu các loại máy bay ném bom mới. Loại máy bay ném bom chiến lược mà Trung Quốc đang phát triển là Xian-H20. Trong khi đó, Không quân Mỹ cũng vừa công bố hình ảnh và chi tiết mới nhất của máy bay ném bom tàng hình B-21 Raider.
Sức mạnh Hải quân: Trung Quốc chỉ hơn Mỹ về số lượng
Theo báo cáo của Quốc hội Mỹ Trung Quốc có lực lượng hải quân lớn nhất thế giới với 360 tàu, trong khi đội tàu của Mỹ chỉ là 297.
Tuy nhiên, lợi thế về số lượng của Trung Quốc nằm ở đội tàu nhỏ hơn, như các tàu tuần duyên. Còn về các loại tàu chiến lớn, Mỹ lại vượt trội cả về số lượng, công nghệ cũng như kinh nghiệm.
Ví dụ, Mỹ có 11 tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân, có thể thực hiện các hành trình dài hơn so với các loại tàu sân bay chạy năng lượng thông thường. Tàu sân bay của Mỹ, tùy lớp, có thể chở 60 máy bay hoặc nhiều hơn.
Trong khi đó, Trung Quốc chỉ có 2 tàu sân bay: tàu Liêu Ninh và tàu Sơn Đông. Cả 2 đều dựa trên tàu sân bay lớp Kuznetsov do Liên Xô thiết kế những năm 1980 và không phải loại chạy năng lượng hạt nhân. Các tàu này có thể chở 24-36 tiêm kích J-15.
Tuy nhiên, Trung Quốc có kế hoạch đầy tham vọng là cân bằng sức mạnh hải quân với Mỹ ở khu vực Thái Bình Dương. Chỉ riêng trong năm 2019, Trung Quốc đã triển khai 24 tàu chiến lớn, từ tàu hộ tống và tàu khu trục tới tàu đổ bộ cỡ lớn. Trung Quốc có kế hoạch triển khai tàu sân bay thứ 3 được trang bị máy phát điện từ tiên tiến nhất trong năm nay.
Đầu đạn hạt nhân: Trung Quốc có thể bắt kịp Mỹ
Theo trang web World Population Review, Mỹ có kho hạt nhân lớn thứ 2 thế giới sau Nga. Pháp đứng thứ 3 và Trung Quốc đứng thứ 4.
Trung Quốc không tiết lộ nước này có bao nhiêu đầu đạn hạt nhân, nhưng báo cáo mới đây nhất của Bộ Quốc phòng Mỹ về quân đội Trung Quốc cho rằng, số đầu đạn hạt nhân của Trung Quốc ước tính dưới 200, trong khi SIPRI lại cho rằng con số này trong năm 2021 là 350.
Một nguồn tin thân cận với quân đội Trung Quốc nói với SCMP hồi tháng 1/2021 rằng, số đầu đạn hạt nhân của nước này đã lên tới 1.000 trong những năm gần đây, nhưng chưa đến 100 đầu đạn ở trong tình trạng sẵn sàng hoạt động.
Tất cả những con số ước tính trên đều chỉ rất nhỏ so với tổng số 5.800 đầu đạn hạt nhân của Mỹ, trong đó 3.000 đầu đạn sẵn sàng triển khai và 1.400 đầu đạn đã được đưa vào hệ thống cảnh báo.
Trung Quốc có thể thu hẹp khoảng cách hạt nhân sau khi Mỹ và Nga hồi đầu năm nay đồng ý gia hạn Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới (NEW START) tới năm 2026. Theo hiệp ước này cả Mỹ và Nga đều không được phép triển khai nhiều hơn 1.550 đầu đạn chiến lược.
Tên lửa: Mỹ bị hạn chế do các hiệp ước kiểm soát vũ khí
Dù Mỹ có nhiều đầu đạn hạt nhân hơn, nhưng Trung Quốc lại chiếm ưu thế trong một lĩnh vực: tên lửa đạn đạo phóng từ mặt đất, loại có thể mang cả đầu đạn hạt nhân và thông thường.
Mỹ bị cấm triển khai tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo tầm trung phóng từ mặt đất theo Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) ký với Liên Xô năm 1987. Mỹ đã rút khỏi hiệp ước này tháng 8/2019.
Hai tuần sau khi rút khỏi hiệp ước, Mỹ thử nghiệm phóng từ mặt đất loại tên lửa hành trình phóng trên hạm, và 4 tháng sau đó Mỹ phóng tên lửa đạn đạo tầm trung (IRBM) lần đầu tiên kể từ những năm 1980. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn “vượt trội” về loại tên lửa này cho tới nay.
Theo Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược, IRBM duy nhất của Trung Quốc là Đông Phương-26 (DF-26), được đặt biệt danh là “sát thủ diệt Guam” vì loại tên lửa này được cho là có khả năng tấn công nhằm vào căn cứ không quân chính của Mỹ trên đảo Guam.
Theo Viện nghiên cứ chiến lược quốc tế, nếu như năm 2015 Trung Quốc chưa có bệ phóng IRBM thì đến 2020 con số này là 72./.