Sở Xây dựng TP HCM: Cải tạo chung cư cũ là nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, cần xử lý sớm
Sở Xây dựng TP HCM mới có văn bản trình UBND TP về việc triển khai Nghị quyết 17/2025/NQ-HĐND của HĐND TP, quy định cơ chế ưu đãi, hỗ trợ với chủ đầu tư (CĐT) khi tham gia cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ (NCCC) trên địa bàn. Đồng thời, kiến nghị giao Sở Tài chính chủ trì, hướng dẫn bố trí dự toán kinh phí từ nguồn chi thường xuyên ngân sách TP để hỗ trợ theo cơ chế đã được thông qua.
Theo Sở Xây dựng TP HCM, việc cải tạo các NCCC đang là nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, cần xử lý sớm, nhất là trong bối cảnh nhiều công trình đã xuống cấp trầm trọng, tường gạch bong tróc, cột lộ kết cấu sắt… Điều này tiềm ẩn nguy cơ đe dọa an toàn, tính mạng, tài sản của người dân; cũng như mất mỹ quan đô thị. Việc cải tạo các NCCC sẽ giúp thay đổi diện mạo khu dân cư, giúp việc xây dựng hạ tầng được đồng bộ, phù hợp chủ trương chuyển đổi xanh và phát triển bền vững. Các công trình mới sau khi hoàn thành sẽ đáp ứng đủ yêu cầu về an toàn, tiết kiệm năng lượng, có khả năng tích hợp công nghệ hiện đại trong quản lý và vận hành.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng, TP HCM hiện có 474 chung cư với 573 lô xây trước năm 1975 đã xuống cấp, mất an toàn. Trong đó, 16 chung cư được xếp loại cấp D (nguy hiểm), 116 cấp C (tiềm ẩn nguy hiểm), 332 cấp B (không đáp ứng yêu cầu sử dụng bình thường) và 12 công trình đã tháo dỡ hoặc chuyển mục đích sử dụng. Đến nay, 5 chung cư cấp D được tháo dỡ hoàn toàn, 6 công trình khác cũng được dỡ bỏ.
Theo đề án cải tạo NCCC, TP sẽ dành 5 năm cho khâu chuẩn bị cải tạo, xây lại 467 NCCC xây trước 1975 và giai đoạn 1975 - 1994. Với 16 chung cư cấp D, TP tính phương án xây mới 7 tòa đã di dời, tháo dỡ (trong đó gồm 5 chung cư cấp D đã được tháo dỡ hoàn toàn). Với 9 chung cư còn lại (chưa hoặc đang di dời) sẽ được sửa, xây lại.
Các phường có chung cư xây dựng trước năm 1994 gồm Bến Thành, Cầu Ông Lãnh, Tân Định, Bàn Cờ, Nhiêu Lộc, Xóm Chiếu, Khánh Hội, Vĩnh Hội, An Đông, Chợ Lớn, Phú Lâm, Bình Đông, Cầu Kiệu...
Trước đó, Nghị quyết 17 của HĐND TP ban hành ngày 24/7 có quy định cơ chế ưu đãi với CĐT tham gia dự án cải tạo, xây dựng lại NCCC trên địa bàn. TP sẽ hỗ trợ 50% kinh phí xây dựng hạ tầng kỹ thuật bên ngoài tòa nhà như hệ thống giao thông, cấp nước, thoát nước, chiếu sáng, xử lý chất thải… với mức hỗ trợ tối đa 10 tỷ đồng mỗi dự án.
Bên cạnh đó, TP hỗ trợ 50% kinh phí di dời, cưỡng chế các hộ dân theo phương án được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Nội dung hỗ trợ chỉ thực hiện sau khi CĐT hoàn thành hạ tầng hoặc công tác di dời theo tiến độ được duyệt. Trường hợp dự án triển khai phân kỳ giai đoạn đầu tư, phần hỗ trợ sẽ được xem xét theo phân kỳ dự án.
Sở Xây dựng kiến nghị UBND TP giao UBND các phường có chung cư xây dựng trước năm 1994 trên địa bàn thông tin đến tổ chức, cá nhân tại vị trí, khu vực có chung cư thuộc diện cải tạo, xây dựng lại để triển khai Nghị quyết 17, giúp các tổ chức, cá nhân biết và tham gia.
Liên quan lĩnh vực, UBND TP vừa yêu cầu phường Chánh Hưng (quận 8 cũ) lập kế hoạch di dời khoảng 450 hộ dân tại chung cư Phạm Thế Hiển, sau khi công trình được kiểm định hư hỏng nặng.
Theo Sở Xây dựng, tại chung cư này, nhiều dầm, sàn, cột tại chung cư bong tróc bê tông, cốt thép rỉ sét, lan can tách khỏi kết cấu, tiềm ẩn nguy cơ đổ sập. Kết quả kiểm định xếp loại chung cư này thuộc công trình loại C (một số kết cấu chính không còn bảo đảm khả năng chịu lực, xuất hiện tình trạng nguy hiểm cục bộ, cần sớm di dời để tránh rủi ro cho cư dân).
Chung cư Phạm Thế Hiển gồm 3 lô A, B, C, cao 4 tầng, xây từ năm 1972, hiện có khoảng 450 hộ dân sinh sống. Nhiều hạng mục công trình xuống cấp nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống cư dân.
Theo quy hoạch, khu nhà này sẽ được xây mới kết hợp trung tâm thương mại, cao 27–34 tầng, trên diện tích 12.400 m2. Dự án từng dự kiến hoàn thành năm 2021 nhưng đến nay vẫn chưa triển khai.