Sớm chi trả bồi thường cho hơn 3.000 hộ vùng Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A qua Nghệ An

ĐBQH Thái Thị An Chung: Bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người dân

Bày tỏ đồng tình cao với việc Chính phủ trình Quốc hội cho phép thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình giao thông đường bộ, nhất là giao cho một số địa phương làm chủ đầu tư trên cơ sở đề xuất, năng lực của địa phương và vấn đề liên quan đến mỏ vật liệu xây dựng… Đại biểu Thái Thị An Chung cho rằng: Vì là cơ chế thí điểm nên việc đưa ra danh mục cụ thể hoàn toàn cần thiết, nhằm xác định rõ phạm vi thực hiện thí điểm. Đồng thời, liên quan đến một số quy định mang tính chất ủy quyền trong thời gian Quốc hội không họp, thì những vấn đề liên quan đến các dự án khác cần thiết phải thực hiện thí điểm, Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội là phù hợp.

Dẫn nội dung bố trí tăng thu ngân sách Trung ương năm 2022 để thanh toán chi phí giải phóng mặt bằng của dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A đoạn qua Nghệ An, đại biểu Thái Thị An Chung chia sẻ: Khi trúng cử ĐBQH (đơn vị bầu cử thị xã Hoàng Mai và huyện Quỳnh Lưu), ngay buổi đầu TXCT, cử tri đã phản ánh gay gắt với chúng tôi về việc yêu cầu bồi thường (giai đoạn trước). Thậm chí, không chỉ nhiệm kỳ này mà các nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XIII, XIV đã có rất nhiều đơn thư của công dân gửi đến cho các đại biểu… “Hiện nay, không chỉ Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An mà một số đại biểu và Đoàn ĐBQH khác cũng nhận được đơn thư của cử tri liên quan đến vấn đề này”, đại biểu cho biết thêm.

ĐBQH Thái Thị An Chung phát biểu. Ảnh: Phan Hậu

Theo đại biểu, Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1A đoạn qua Nghệ An có tổng chiều dài là 73,8km do Bộ GTVT làm chủ đầu tư, chia thành 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 thực hiện từ năm 1994 – 1998 và giai đoạn 2 thực hiện từ năm 2013 -2015… Thực tế giai đoạn 1, theo văn bản của Bộ GTVT và quy định của tỉnh thì phần diện tích giải tỏa hành lang chỉ bồi thường tài sản, không bồi thường về đất. Đến năm 2013, khi thực hiện giai đoạn 2, các hộ dân bị ảnh hưởng đề nghị bồi thường phần đất dự án giai đoạn 1 chưa thực hiện; tuy nhiên, thời điểm đó chưa được giải quyết. Do đó, khi hoàn thành giai đoạn 2 của dự án, hơn 3.000 hộ dân có đơn khiếu nại, thậm chí rất nhiều đơn khởi kiện ra tòa liên quan đến vấn đề bồi thường này.

“Có những thời điểm xảy ra khiếu nại đông người và phức tạp. Sau đó, tỉnh Nghệ An đã thành lập rất nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra và phối hợp các Bộ, ngành liên quan, xin ý kiến Bộ Tài nguyên và Môi trường rất nhiều lần”, đại biểu nhấn mạnh.

Cũng theo đại biểu Thái Thị An Chung, năm 2019, 2020, Bộ Tài nguyên và Môi trường lần lượt có Công văn 1293, 4353 trả lời, trong đó khẳng định phần diện tích đã giải tỏa giai đoạn 1 phải được bồi thường, hỗ trợ theo quy định hiện hành (giai đoạn trước không thực hiện hỗ trợ này là chưa bảo đảm quyền lợi cho người dân)… Do vậy, tỉnh Nghệ An đã phối hợp rất chặt chẽ với Bộ GTVT để rà soát, xác định số kinh phí cần phải chi trả cho các hộ dân bị ảnh hưởng của dự án. Hiện nay, tổng kinh phí được báo cáo 1.275 tỷ đồng, trong đó tiền gốc hơn 573 tỷ đồng, tiền lãi do chậm chi trả là hơn 701 tỷ đồng (dự tính đến 31.12.2022). “Nếu không giải quyết vấn đề này, rõ ràng thời gian tới, kinh phí chậm trả sẽ tiếp tục kéo dài”, đại biểu bày tỏ.

Phân tích thêm về vấn đề này, đại biểu Thái Thị An Chung nêu thực tế, theo quy định pháp luật về đất đai, xây dựng thì công tác GPMB là một hạng mục trong tổng mức đầu tư của dự án, cho nên về nhiệm vụ chi thuộc trách nhiệm ngân sách Trung ương. Tuy nhiên, dự án đã quyết toán nguồn vốn từ năm 2016 - 2019 nên trong bố trí vốn trung hạn của Bộ GTVT không có.

“Lần này, cử tri tỉnh Nghệ An cũng như các thành viên Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An rất mong mỏi được các ĐBQH ủng hộ để sớm giải quyết quyền lợi chính đáng cho người dân và ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn; đồng thời giải quyết sớm để tiết kiệm, tránh lãng phí trong vấn đề chi ngân sách, vì càng chậm trả thì tiền lãi càng phát sinh”, đại biểu Thái Thị An Chung bày tỏ.

ĐBQH Hoàng Thị Thu Hiền: Xem xét lại nguyên nhân dẫn đến tiến độ Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành chưa đáp ứng yêu cầu

ĐBQH Hoàng Thị Thu Hiền phát biểu. Ảnh: Phan Hậu

Liên quan đến điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14 ngày 24.11.2017 của Quốc hội về báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền bày tỏ băn khoăn về nguyên nhân về việc chậm trễ để kéo dài thời gian thực hiện dự án này trong năm 2021 đến năm 2024.

Theo đại biểu, có hai nguyên nhân không được thỏa đáng: Thứ nhất, ngoài dự án này, UBND tỉnh Đồng Nai còn phải tập trung nhân lực để triển khai hàng loạt các dự án trọng điểm quốc gia trên địa bàn, như: Dự án đường cao tốc Giầu Dây - Phan Thiết, dự án đường cao tốc Bến Lức - Long Thành. Thứ hai, phục vụ các đoàn kiểm tra, giám sát nên lực lượng thực hiện bị thiếu hụt.

Theo đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền, việc tập trung nguồn lực các dự án đã có trong kế hoạch nên không phải là vấn đề phát sinh và cũng không phải là tác động yếu tố khách quan nên đưa vào đánh giá một trong những nguyên nhân dẫn đến kéo dài dự án là không thỏa đáng. Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát là rất cần thiết trong việc thực hiện các dự án trọng điểm; và cũng là việc làm tích cực… “Tất nhiên, trong công tác kiểm tra, giám sát thực tiễn cũng có nhiều vấn đề. Vì vậy, từ câu chuyện này có thể để chúng ta có thể trong công tác kiểm tra, giám sát có đánh giá về tính hiệu quả của nó. Tuy nhiên, trong báo cáo này, đối với đánh giá về hai nguyên nhân khách quan, chậm trễ là không được thỏa đáng”, đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền nhấn mạnh.

Trên cơ sở đó, đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền đề nghị xem xét lại đối với 2 nguyên nhân trên.

Diệp Anh