Sớm có cơ chế đặc thù để phát triển vùng Tây Nguyên
Theo Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang, Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng Tây Nguyên, nói tới vùng đất này không chỉ nói đến chuyện phát triển kinh tế, mà nói đến sự bình yên và phát triển. Với tinh thần đó, các bộ ngành, địa phương nỗ lực, phấn đấu trong năm 2023 sẽ có cơ chế đặc thù cho vùng Tây Nguyên.
Sáng 20/9, tại thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang chủ trì Hội nghị điều phối vùng Tây Nguyên lần thứ nhất. Tham dự hội nghị, có đại diện một số bộ, ngành liên quan và lãnh đạo 5 tỉnh Tây Nguyên.
Hội đồng Điều phối vùng Tây Nguyên được thành lập theo Quyết định số 827/QĐ-TTg, ngày 11/7/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Hội đồng do Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang làm Chủ tịch. Hội đồng điều phối vùng là tổ chức phối hợp liên ngành, thực hiện chức năng giúp Thủ tướng Chính phủ nghiên cứu, chỉ đạo, điều phối, giải quyết những công việc quan trọng, liên ngành về liên kết vùng, phát triển bền vững vùng Tây Nguyên.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhận định, hội nghị như là sự khởi đầu, cách tiếp cận mới để hội đồng vùng cùng xây dựng cơ chế riêng để phát triển toàn vùng Tây Nguyên. Trong đó, trước mắt tập trung ba nhiệm vụ chính, gồm hoàn thiện, kết nối hạ tầng giao thông toàn vùng và kết nối giao thông với các vùng phụ cận. Các tỉnh Tây Nguyên cần xây dựng cơ chế để phối hợp trong việc thực hiện thu hút đầu tư, với nguyên tắc vì sự lợi ích chung của khu vực. Và nhiệm vụ quan trọng chính là chiến lược phát triển nông nghiệp theo chuỗi, từ việc xây dựng vùng nguyên liệu, hệ thống nhà máy sản xuất để tận dụng lợi thế của khu vực.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, thực tế thì hành lang pháp lý đã có đủ và 3 nhiệm vụ trên sẽ sớm được triển khai, sau đó sẽ đẩy mạnh thực hiện trong 2 năm tiếp theo để kịp thời hạn đề ra. Phó Thủ tướng lưu ý, các địa phương phải tập trung thực hiện tốt quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh theo đúng kế hoạch; các chương trình mục tiêu quốc gia; công tác dân tộc, tôn giáo; tạo sinh kế ổn định cho nhân dân; bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, phong tục, tập quán tốt đẹp và hết sức lưu ý vấn đề về biến đổi khí hậu, công tác quản lý, bảo vệ rừng ở Tây Nguyên; công tác chuyển đổi số và tăng tính cạnh tranh giữa các địa phương để phát triển.
Phó Thủ tướng cho biết, nói đến Tây Nguyên, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ và các cơ quan Trung ương không chỉ nói đến chuyện phát triển kinh tế, mà là nói đến sự bình yên và phát triển, chúng ta phải luôn hướng đến mục tiêu đó. Phó Thủ tướng khẳng định, thời gian vừa qua, Trung ương đã quan tâm đầu tư khá nhiều cho Tây Nguyên, nhất là hệ thống đường cao tốc. Sắp tới sẽ có cơ chế đặc thù phát triển vùng, chắc chắn Tây Nguyên sẽ vươn lên mạnh mẽ.
Tại hội nghị, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thông tin một số nội dung về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển vùng Tây Nguyên, kế hoạch hoạt động trong các tháng cuối năm 2023 để lấy ý kiến đóng góp của các bộ ngành, địa phương. Trong đó có một số cơ chế, chính sách đặc thù cần ưu tiên thực hiện sớm, như đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông; các chính sách về phát triển kinh tế rừng, giải quyết có hiệu quả đất ở, đất sản xuất cho người dân; công tác quản lý và bảo vệ môi trường; các chính sách về hỗ trợ phát triển nông nghiệp, du lịch, phát triển nguồn nhân lực.
Nhiệm vụ đầu tiên là nghiên cứu các cơ chế, chính sách khuyến khích, thu hút, huy động hiệu quả nguồn lực từ mọi thành phần kinh tế vào đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật, nhất là hạ tầng giao thông. Ưu tiên phát triển mạng lưới giao thông, như tuyến cao tốc Quy Nhơn-Pleiku, Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột, Gia Nghĩa-Chơn Thành, Tân Phú-Bảo Lộc, Bảo Lộc-Liên Khương; nghiên cứu đầu tư các dự án cao tốc Bắc-Nam phía Tây (Ngọc Hồi-Pleiku, Pleiku-Buôn Ma Thuột, Buôn Ma Thuột-Gia Nghĩa); mở rộng, nâng cấp các cảng hàng không Liên Khương, Pleiku, Buôn Ma Thuột…
Lãnh đạo Ủy ban nhân dân 5 tỉnh Tây Nguyên đã đề xuất nhiều ý kiến về các cơ chế, chính sách cho phát triển kinh tế-xã hội vùng Tây Nguyên. Trong đó, hầu hết các địa phương đều đề xuất có cơ chế sớm xây dựng, hoàn thiện hạ tầng giao thông (đường bộ, hàng không) tạo sự liên kết vùng chặt chẽ giữa các tỉnh. Qua đó, nhằm hình thành mạng lưới giao thông, hạ tầng logictic hoàn chỉnh, giúp các tỉnh Tây Nguyên phát triển kinh tế, nhất là du lịch xanh, nông nghiệp tuần hoàn.
Tây Nguyên là địa bàn địa chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh của cả nước. Toàn vùng đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng, GRDP bình quân đầu người năm 2022 gấp 11 lần so với năm 2002, tốc độ tăng tổng sản phẩm trên địa bàn bình quân giai đoạn 2002-2020 đạt gần 8%/năm và cao nhất so với các vùng. Tuy nhiên, quy mô kinh tế vùng Tây Nguyên còn những hạn chế, phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế.
Dự kiến, trong năm 2023 sẽ tổ chức hội nghị để triển khai các nội dung liên quan, phấn đấu cuối năm nay có cơ chế đặc thù cho Tây Nguyên.