Sớm hoàn thiện bản đồ số về các ngành công nghiệp văn hóa
Theo chuyên gia văn hóa, cần sớm có bản đồ số về các ngành công nghiệp văn hóa và bộ chỉ tiêu thống kê về các ngành công nghiệp văn hóa riêng để tạo động lực thúc đẩy ngành văn hóa.
Mới đây Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) cho biết, trong quý IV năm nay sẽ sớm hoàn thiện đề án xây dựng cơ sở dữ liệu và lập bản đồ số về các ngành công nghiệp văn hóa và Bộ chỉ tiêu thống kê về các ngành công nghiệp văn hóa trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Trao đổi với PV Báo Đại đoàn kết, TS. Nguyễn Viết Chức, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội (nay là Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội) cho biết, khi nhắc đến công nghiệp văn hóa, nhiều ý kiến cho rằng đây là một khái niệm tương đối mới. Tuy nhiên, truyền thống văn hóa của Việt Nam đã có từ lâu đời và mang nhiều giá trị để khai thác hiệu quả như một ngành công nghiệp.
“Để hoạt động khai thác các giá trị văn hóa Việt Nam mang lại hiệu quả, việc hướng dẫn cho toàn xã hội tiếp cận và nhận biết được giá trị của công nghiệp văn hóa thì việc thống kê các ngành công nghiệp văn hóa hay xây dựng bản đồ về ngành này là một yêu cầu cấp bách và mang ý nghĩa vô cùng thiết thực. Do đó, cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện và sớm công bố cho toàn xã hội”, TS. Nguyễn Viết Chức nêu quan điểm.
Theo các chuyên gia, cơ sở dữ liệu và lập bản đồ số là một trong những bước tiến để thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa trong thời gian sắp tới. Bên cạnh đó, đây cũng được xem như yếu tố xúc tác và kích thích mạnh mẽ các địa phương, doanh nghiệp phát triển để được “ghi dấu” trong bản đồ giới thiệu công nghiệp văn hóa. Ngoài ra, việc thống kê về các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam còn góp phần quảng bá thương hiệu sản phẩm, dịch vụ văn hóa, đồng thời ưu tiên phát triển các ngành có nhiều lợi thế, tiềm năng của Việt Nam.
Để xây dựng có hiệu quả đề án, TS Nguyễn Viết Chức nhấn mạnh, cần đảm bảo thông tin đầy đủ, chính xác, dễ tra cứu,… Bên cạnh đó, yếu tố hấp dẫn cũng là một trong những tiêu chí quan trọng bởi xây dựng cơ sở dữ liệu và lập bản đồ số các ngành công nghiệp văn hóa không phải chỉ để biết mà còn để khai thác có hiệu quả.
Còn ông Đỗ Văn Minh, nguyên Trưởng Phòng Quản lý du lịch (Sở VHTTDL tỉnh Kon Tum) cho rằng, việc thiếu hệ thống chỉ tiêu thống kê rõ ràng đang khiến công nghiệp văn hóa ở Việt Nam “mới dừng lại ở khái niệm”. Theo ông Minh, nếu không có chỉ tiêu thống kê cụ thể, chúng ta sẽ không thể biết ngành này đóng góp bao nhiêu cho GDP, tạo ra bao nhiêu việc làm hay giá trị xuất khẩu. Nói cách khác, công nghiệp văn hóa vẫn chỉ là khái niệm trên giấy. Vì thế, xây dựng bộ chỉ tiêu thống kê chuẩn là bước đi mang tính nền tảng để đo lường giá trị sáng tạo, đánh giá hiệu quả chính sách và đặc biệt là tạo niềm tin cho nhà đầu tư trong và ngoài nước. Đây cũng là điều kiện tiên quyết để Việt Nam tiến tới nền kinh tế sáng tạo đúng nghĩa, nơi văn hóa không chỉ là tài sản tinh thần mà còn là nguồn lực kinh tế quan trọng.
Ông Minh phân tích, trong bối cảnh thế giới đang chuyển dịch mạnh mẽ sang kinh tế tri thức và kinh tế sáng tạo, Việt Nam cần sớm xây dựng hạ tầng dữ liệu cho công nghiệp văn hóa – từ công tác thống kê, số hóa đến định danh doanh nghiệp sáng tạo. Chỉ khi có bản đồ số và hệ thống dữ liệu minh bạch, công nghiệp văn hóa mới có thể ‘cất cánh’, trở thành động lực tăng trưởng mới của đất nước – đúng như tinh thần của Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030: Phát triển văn hóa ngang tầm với kinh tế, chính trị, xã hội – vì con người và sự phát triển bền vững của Việt Nam.