Sớm hoàn thiện mô hình hoạt động của hệ thống liên minh hợp tác xã

Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 17/6/2022 Hội nghị lần thứ 5 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới đã khẳng định vai trò quan trọng của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam đối với sự phát triển kinh tế - xã hội.

Thực trạng hiện nay, Liên minh HTX Việt Nam đang hoạt động theo mô hình Hội được Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ. Ngoài là đại diện, hỗ trợ thành viên thực hiện nhiều chức năng công ích như tuyên truyền, tư vấn, đào tạo, xúc tiến thương mại, hỗ trợ tín dụng, tiếp cận vốn, bảo hiểm, Liên minh HTX Việt Nam còn được Đảng, Nhà nước giao thực hiện một số nhiệm vụ chính trị, xã hội đặc thù.

Quang cảnh hội thảo do Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tổ chức chiều 11/7/2025.

Thống kê đến nay, cả nước có 33.364 HTX hoạt động trên nhiều lĩnh vực; gần 121.000 tổ hợp tác và 133 liên hiệp HTX. Trong suốt quá trình 32 năm xây dựng và phát triển, Liên minh HTX Việt Nam đã góp phần thúc đẩy phát triển khu vực kinh tế tập thể, đặc biệt là đóng góp trực tiếp khoảng 5% GDP.

Tuy nhiên, do chưa xác định rõ tính chất, địa vị pháp lý của Liên minh HTX Việt Nam nên trong Luật HTX (năm 1996, năm 2003 và năm 2012) xác định khác nhau về Liên minh HTX Việt Nam. Điều này ảnh hưởng đến tổ chức hoạt động của hệ thống Liên minh HTX các cấp.

Tại hội thảo tổ chức chiều 11/7, các đại biểu, nhà khoa học, các chuyên gia đã tập trung trao đổi một số vấn đề trọng tâm liên quan đến mô hình tổ chức và hoạt động của Liên minh HTX Việt Nam trong tình hình mới; vị trí, vai trò của Liên minh trong Hội quần chúng; mô hình tổ chức và hoạt động của Liên minh nhằm bảo vệ và thúc đẩy kinh tế tập thể và HTX phát triển.

Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Cao Xuân Thu Vân phát biểu tại hội thảo.

Các địa biểu cũng đã thảo luận về một số kinh nghiệm thế giới về tổ chức và hoạt động của các tổ chức đại diện và tính ứng dụng với mô hình Liên minh HTX Việt Nam. Đưa ra những lý giải khoa học về lý luận và thực tiễn để xây dựng mô hình tổ chức và hoạt động của Liên minh HTX Việt Nam là tổ chức xã hội nghề nghiệp hay tổ chức kinh tế xã hội hay tổ chức kinh tế vì cộng đồng…

Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Cao Xuân Thu Vân nhấn mạnh, việc điều chỉnh, hoàn thiện mô hình tổ chức phù hợp cho Liên minh HTX Việt Nam không chỉ là vấn đề pháp lý, tổ chức, mà còn là vấn đề chiến lược thể chế, liên quan đến năng lực đại diện, hỗ trợ, phát triển khu vực kinh tế tập thể, HTX.

Thông qua hội thảo, Liên minh HTX Việt Nam mong muốn tập hợp được những ý kiến từ các chuyên gia, nhà nghiên cứu, cán bộ có kinh nghiệm trao đổi, vị trí, vai trò, chức năng, thực trạng hoạt động của Liên minh HTX Việt Nam; tham khảo kinh nghiệm quốc tế về tổ chức đại diện khu vực HTX; đề xuất hoàn thiện mô hình tổ chức cho phù hợp, đảm bảo tính pháp lý, tính thực tiễn và khả năng vận hành hiệu quả.

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu, Ban Chấp hành Liên minh HTX Việt Nam sẽ xây dựng phương án để kiến nghị cấp có thẩm quyền xem xét, thông qua việc hoàn thiện mô hình tổ chức phù hợp với yêu cầu của thời kỳ mới, vừa đáp ứng định hướng của Đảng, Nhà nước, vừa bảo đảm tính đặc thù, hiệu quả và bền vững của hệ thống tổ chức Liên minh từ Trung ương đến địa phương.

Tùng Nguyễn