Sơn La: Giảm nghèo bền vững gắn với đảm bảo quốc phòng, an ninh
Thời gian qua, tỉnh Sơn La đã và đang triển khai, thực hiện tích cực và có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021- 2025 gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh trên địa bàn và đã thu được nhiều thành quả tích cực.
1. Có mặt tại huyện Phù Yên, nếu như thời gian trước đây là một trong những địa bàn còn nhiều khó khăn, đến ngày hôm nay, Phù Yên đã “thay da đổi thịt”. Để có được kết quả đó huyện Phù Yên thời gian qua đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và hỗ trợ nhân dân đưa các giống cây trồng mới, hiệu quả kinh tế cao vào thâm canh phù hợp với điều kiện của từng vùng, giúp nhân dân tăng thu nhập.
Bà Đinh Thị Thu Hà, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Phù Yên, cho biết: UBND huyện thành lập các đoàn công tác đã tiến hành rà soát, đồng thời có đánh giá cụ thể, chi tiết về các điều kiện như: khí hậu, thổ nhưỡng từng vùng, từ đó xây dựng quy hoạch vùng trồng các loại cây phù hợp. Trong thời gian qua huyện đã hỗ trợ hơn 30 tỷ đồng mua cây, con giống; mỗi năm tổ chức hàng trăm lớp tập huấn, chuyển giao kỹ thuật sản xuất, cây, con giống cho nông dân.
Theo đánh giá sơ bộ, hiện nay toàn huyện Phù Yên đang duy trì hơn 13.700 ha lúa, 2.510 ha cây ăn quả các loại; trên 1.100 ha cỏ phục vụ chăn nuôi và gần 5.000 ha trồng cây hoa màu và cây trồng khác. Nâng cao chất lượng sản phẩm, năm 2020, huyện Phù Yên triển khai thực hiện các mô hình trồng lúa và trồng cây ăn quả theo hướng hữu cơ, tạo sức lan tỏa, nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp an toàn, tăng giá trị nông sản của địa phương. Diện tích sản xuất lúa hữu cơ của huyện hiện đạt trên 300 ha, trong tháng 10/2023, thương hiệu “Gạo hữu cơ” được công nhận.
Đến nay, Chương trình mới triển khai được nửa chặng đường nhưng đã đạt được nhiều kết quả khả quan. Trên địa bàn tỉnh đã có 59 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 5 xã đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao và 3 huyện đã thoát nghèo, đó là Mường La, Bắc Yên và Vân Hồ. Ngoài ra, tỷ lệ hộ có điện sinh hoạt an toàn đạt 94%, tỷ lệ hộ có nước sinh hoạt hợp vệ sinh đạt 98%; quan trọng hơn cả là tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh giảm còn 17,83%, bình quân giảm trên 3%/năm, đạt được mục tiêu cụ thể theo Nghị quyết số 20-NQ/TU ngày 21/12/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đề ra là trung bình giai đoạn này giảm 3%.
Để đạt được những kết quả này, UBND tỉnh Sơn La đã đưa ra nhiều giải pháp để hỗ trợ người nghèo phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo đa chiều, đặc biệt tập trung vào nhóm người nghèo là người dân tộc thiểu số. Cụ thể, tỉnh đã triển khai nhiều chương trình tạo việc làm, đa dạng hóa sinh kế cho người dân.
Ví dụ như việc mở cổng thông tin việc làm: http://vieclamsonla.net và tổ chức các hội chợ, hội nghị việc làm để hỗ trợ tìm việc cho người dân. Đã có hơn 315.000 lượt truy cập vào website này để tìm hiểu các thông tin. Đồng thời, Sơn La cũng phối hợp với các huyện để tổ chức hàng trăm hội nghị tư vấn, giới thiệu việc làm, đã tuyên truyền thông tin về thị trường lao động, nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh cho khoảng 23.000 người.
Hiện nay, Sơn La còn tập trung phát triển trồng, chế biến các loại cây công nghiệp cho giá trị kinh tế cao, trong đó đặc biệt là cây cà phê. Giá trị sản xuất cà phê năm 2022 (tính theo giá so sánh 2010) ước đạt 857,8 tỷ đồng; có 4 sản phẩm cà phê được cấp quyết định công nhận sản phẩm OCOP; trong đó, có 1 sản phẩm đạt 5 sao, 3 sản phẩm đạt 4 sao; toàn tỉnh có 9 cơ sở chế biến cà phê quy mô công nghiệp; 5 đơn vị tham gia chế biến sâu sản phẩm cà phê. Sản phẩm cà phê Sơn La được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bảo hộ Chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm cà phê Sơn La, đến nay, duy trì quản lý cấp quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý “cà phê Sơn La” cho 6 tổ chức.
Ông Nguyễn Xuân Thao, Giám đốc HTX Cà phê Bích Thao Sơn La (xã Hua La, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La) cho biết: Hợp tác xã đã nhiều năm khẳng định thương hiệu với sản phẩm cà phê bột nguyên chất đạt sản phẩm OCOP “5 sao” cấp quốc gia. Tiếp tục phát triển dòng cà phê đặc sản, chất lượng cao, HTX đã thử nghiệm và chế biến thành công sản phẩm cà phê hòa tan sấy thăng hoa. Để đáp ứng nguyên liệu sản xuất các dòng cà phê Arabica đặc sản, chất lượng cao, trong niên vụ 2023 - 2024, HTX Cà phê Bích Thao Sơn La đã liên kết với 800 nông hộ trên địa bàn huyện Mai Sơn, thành phố, với diện tích 1.500 ha.
2. Là một tỉnh miền núi, biên giới, Sơn La là địa phương có đường biên giới giáp với nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào. Vì vậy, trong công tác xóa đói giảm nghèo, tỉnh Sơn La luôn xác định phải gắn kết chặt chẽ với công tác bảo đảm quốc phòng, an ninh.
Việc xóa đói giảm nghèo, chăm lo cho đời sống của người dân nghèo, nhất là đối với địa bàn các xã biên giới, giúp đồng bào yên tâm bám bản, bám làng lao động sản xuất chính là góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vùng biên giới. Tỉnh Sơn La xác định, muốn xây dựng được thế trận an ninh nhân dân và thế trận quốc phòng toàn dân vũng chắc thì lòng dân phải thuận, cả hệ thống chính trị phải luôn đồng hành cùng với đồng bào trong mọi chủ trương, chính sách, nhất là những chương trình về xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi và tạo thêm nhiều ngành nghề mới cho người dân ở vùng nông thôn.
Công an tỉnh Sơn La trong thời gian qua đã phối hợp với lực lượng Quân sự, Biên phòng đã đẩy mạnh công tác an sinh – xã hội, chăm lo đời sống cho bà con nhân dân. Đặc biệt, Công an tỉnh Sơn La đã nhận hỗ trợ, giúp đỡ 2 xã trọng điểm, phức tạp về ANTT là xã Lóng Luông và xã Tân Xuân, huyện Vân Hồ, từ đây sẽ là cầu nối giúp quần chúng nhân dân gắn bó mật thiết hơn nữa với lực lượng Công an. Từ tháng 8/2021 đến nay Công an tỉnh Sơn La đã tổ chức 949 hoạt động xã hội tình nghĩa trên địa bàn toàn tỉnh với tổng trị giá hơn 33 tỷ đồng, riêng 2 xã Lóng Luông và Tân Xuân, Công an tỉnh đã tổ chức hơn 20 hoạt động với tổng giá trị trên 2,6 tỷ đồng.
Mặc dù đạt được nhiều thành tựu về xóa đói, giảm nghèo nhưng Sơn La vẫn đối mặt với nhiều khó khăn trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững vì nguy cơ tái nghèo vẫn còn cao, công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm chưa mang tính dài hạn.
Cụ thể, số lượng lao động có trình độ, kỹ năng nghề cao không nhiều, dẫn đến việc không đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động hiện đại và bền vững. Điều này dẫn đến việc thiếu “cung” so với “cầu” của thị trường lao động. Hiện tại, Sơn La có hơn 98.000 lao động nhưng chủ yếu là lao động giản đơn, không đòi hỏi kỹ thuật cao. Ngoài ra, hệ thống thông tin trên thị trường lao động còn nhiều khúc mắc, phương thức quản trị thị trường lao động còn thiếu khả năng kết nối.