Sứ mệnh gìn giữ hòa bình tại Liban

Theo nghị quyết được Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thông qua, hoạt động của UNIFIL sẽ được gia hạn từ hôm 1/9 tới, đồng thời đặt ra thời hạn cho lực lượng gìn giữ hòa bình này bắt đầu rút quân kể từ ngày 31/12/2026 và hoàn tất việc rút quân trong vòng một năm.

Trong thời gian UNIFIL giải thể, Liên hợp quốc sẽ duy trì một lực lượng quy mô nhỏ để bảo vệ nhân viên, cơ sở vật chất và tài sản của lực lượng gìn giữ hòa bình quốc tế ở Liban, đồng thời phối hợp chặt chẽ với lực lượng vũ trang và an ninh Liban trong phòng ngừa xung đột bùng phát.

Nghị quyết kêu gọi Chính phủ Liban tuân thủ đầy đủ các điều khoản của Thỏa thuận Quy chế lực lượng năm 1995, nhất là các mục về quyền tự do di chuyển của UNIFIL trên toàn lãnh thổ Liban, cũng như các đặc quyền và quyền miễn trừ của lực lượng này. Nghị quyết yêu cầu chính quyền Liban thực hiện mọi biện pháp phù hợp để bảo đảm an toàn và an ninh cho nhân viên, thiết bị và cơ sở vật chất của UNIFIL.

Phản hồi về nghị quyết của Liên hợp quốc, Thủ tướng Liban Nawaf Salam hoan nghênh quyết định của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc; khẳng định đây là kết quả của sự đồng thuận quốc tế nhằm hỗ trợ ổn định ở miền nam Liban, vốn liên tục bất ổn nhiều năm qua. UNIFIL được thành lập năm 1978, với hơn 10.000 binh sĩ, đảm nhận nhiệm vụ tuần tra biên giới phía nam Liban, giáp Israel. Nhiệm kỳ hiện tại của UNIFIL vừa kết thúc hôm nay, ngày 31/8.

Trong khi đó, Israel “bật đèn xanh” sẽ rút một phần binh sĩ đang hoạt động ở miền nam Liban trong trường hợp nhóm vũ trang Hezbollah được giải giáp. Văn phòng Thủ tướng Israel đưa ra thông báo trên sau cuộc gặp giữa Thủ tướng Benjamin Netanyahu và Đặc phái viên Mỹ Thomas Barrack, người đưa ra kế hoạch giải giáp Hezbollah và rút lực lượng Israel khỏi Liban. Tuy nhiên, thông báo không giải thích cụ thể việc quân đội Israel có rút hoàn toàn khỏi 5 vị trí mà họ đang chiếm đóng tại Liban hay không.

Về phía Liban, một quan chức cấp cao trong chính phủ bác bỏ đề nghị của Thủ tướng Israel; nêu rõ Tel Aviv trước hết phải cam kết chấm dứt hoàn toàn các “hành động thù địch” chống phá Liban; cho rằng kế hoạch của Israel mới chỉ nửa vời, trong đó lợi ích đều nghiêng về phía Israel.

Lãnh đạo cấp cao của Hezbollah, ông Sheikh Naim Qassem cũng tuyên bố bác bỏ yêu sách của Israel và từ chối giải giáp lực lượng này. Quân đội Israel đã chiếm đóng 5 điểm ở miền nam Liban kể từ khi nhất trí ngừng bắn với Hezbollah hồi tháng 11, song vẫn tiến hành các cuộc không kích tại Liban, viện cớ nhằm vào các tay súng Hezbollah và những cơ sở cất giấu vũ khí của nhóm này.

Trước đó, Tổng thống Liban Joseph Aoun, trong cuộc gặp Thư ký Hội đồng An ninh quốc gia tối cao Iran Ali Larijani, khẳng định không tổ chức nào ở nước này được phép sở hữu vũ khí hoặc dựa vào hậu thuẫn từ nước ngoài. Tuyên bố của Tổng thống Joseph Aoun được đưa ra sau khi nội các Liban thông qua kế hoạch do Mỹ hậu thuẫn nhằm giải giáp nhóm Hezbollah.

Về phần mình, ông Larijani khẳng định nước Cộng hòa Hồi giáo ủng hộ chủ quyền của Liban và không can thiệp vào các quyết định của nước này. Tuyên bố của nhà lãnh đạo Liban được đưa ra trong bối cảnh Mỹ đưa ra một kế hoạch nhằm giải giáp các nhóm vũ trang ở quốc gia Trung Đông, trong đó có Hezbollah, lực lượng được cho là đã suy yếu nhiều từ sau xung đột với Israel vào năm ngoái.

Theo giới quan sát quốc tế, sự hiện diện của lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Liban là rất cần thiết, kể cả trong trường hợp quân đội Israel rút hoàn toàn khỏi 5 cứ điểm ở miền nam và nhóm vũ trang Hồi giáo Hezbollah đồng ý giải giáp. Hoạt động của UNIFIL sẽ giúp chính quyền non trẻ của Liban bảo đảm an ninh, trật tự tại quốc gia Trung Đông này.

YÊN LINH