Sự tiến hóa của máy ảnh và cuộc cách mạng kỹ thuật số

Thực tế, không chỉ giới nhiếp ảnh tôn thờ máy ảnh, mà bất cứ ai làm việc ở bất cứ lĩnh vực nào đều thừa nhận tầm quan trọng của nó. Thậm chí, nghề báo ảnh bắt đầu từ việc phát minh ra máy ảnh.

Không chỉ ghi lại những kỷ niệm quý giá nhất của gia đình trong suốt nhiều năm, máy ảnh còn là chứng nhân cho các giai đoạn lịch sử của thế giới. Theo tài liệu của giới nghiên cứu, lịch sử máy ảnh có thể bắt nguồn từ những năm 1600 trở về trước.

Các chuyên gia lưu trữ của Capture đã tập hợp một quá trình phát triển hoàn chỉnh của máy ảnh để công chúng có được bức tranh toàn cảnh về sự phát triển của công nghệ - từ máy ảnh tiền phim đến máy ảnh kỹ thuật số hoặc điện thoại thông minh mà chúng ta đang sử dụng.

The Camera Obscura: Chiếc máy ảnh đầu tiên của thế giới

Camera obscura được coi là máy ảnh đầu tiên và là tiền thân của máy ảnh phim. Tên gọi này xuất phát từ tiếng Latin có nghĩa là "phòng tối", mô phỏng hiện tượng tự nhiên chiếu hình ảnh qua một lỗ nhỏ hoặc thấu kính. Vì hiệu ứng này có thể được quan sát thấy trong hoàn cảnh tự nhiên nên giới nghiên cứu phỏng đoán nó được bắt nguồn từ khoảng năm 400 trước Công nguyên.

Chiếc máy ảnh đầu tiên của thế giới. (Nguồn ảnh: Mymodernmet.com)

Trong thời gian này, camera obscura được sử dụng làm công cụ hỗ trợ vẽ và quang học được nghiên cứu bởi các nhà tư tưởng nổi tiếng trong đó có Leonardo da Vinci và Rene Descartes. Trên thực tế, thuật ngữ nhiếp ảnh được đặt ra có nghĩa là "vẽ bằng ánh sáng".

Sau đó vào năm 1685, Johann Zahn đã phát minh chiếc máy ảnh cầm tay đầu tiên được chế tạo để chụp ảnh. Năm 1826, Joseph Nicephore Niepce đã sử dụng một chiếc máy ảnh hộp gỗ trượt để điều khiển hiện tượng camera obscura nhằm phơi sáng lớp thiếc phủ nhựa đường trong 8 giờ. Sau đó, vào năm 1834, Henry Fox Talbot đã khám phá cách cố định hình ảnh lên giấy bằng cách sử dụng sự kết hợp giữa quang học và hóa học. Ðiều này giúp người dùng có thể in nhiều âm bản lần đầu tiên.

Việc Camera Obscura sử dụng ánh sáng để phơi sáng các hình ảnh tương phản, kiểm soát ánh sáng bằng ống kính xác định và nghiên cứu về quang học nói chung đều sẽ ảnh hưởng đến các công nghệ chụp ảnh sau này quen thuộc hơn bao gồm daguerreotypes và phim celluloid.

Máy ảnh Daguerreotype: Nhiếp ảnh thời kỳ đầu

Sau những bức ảnh cố định đầu tiên vào đầu những năm 1800, nhiếp ảnh còn phát triển hơn nữa vào năm 1839 với việc phát minh ra quy trình xử lý tấm kim loại được gọi là daguerreotype của Louis Daguerre. Ðịnh dạng này sử dụng một tấm đồng phủ bạc clorua phải được làm nhạy bằng iốt và được phát triển bằng thủy ngân nóng. Mặc dù điều đó nghe có vẻ phức tạp theo tiêu chuẩn ngày nay nhưng nó đã cách mạng hóa nhiếp ảnh thời đại bằng một cách tiếp cận hiệu quả hơn.

Máy chụp ảnh đầu tiên từng được phát triển cho mục đích sản xuất thương mại là máy ảnh daguerreotype không gương lật có tên Giroux. (Nguồn ảnh: Photographyhistoryfacts.com)

Máy chụp ảnh đầu tiên từng được phát triển cho mục đích sản xuất thương mại là máy ảnh daguerreotype không gương lật có tên Giroux, có hộp phía sau với màn hình kính có thể tháo rời dùng để điều chỉnh tiêu cự. Khi tấm đồng được lắp vào, người chụp mở nắp ra phơi sáng để tạo ra hình ảnh.

Nhưng việc này cần vài phút đến nửa giờ. Các máy ảnh daguerreotype sau này cũng như các máy ảnh calotype cạnh tranh đều sử dụng thiết kế ống kính mới, cải tiến quy trình hóa học và thực hiện các cải tiến khác để giảm thời gian phơi sáng xuống chỉ còn vài giây.

Một trong những phát minh quan trọng nhất của máy ảnh thế kỷ 19 là việc sử dụng gương lõm thay vì thấu kính bên trong máy ảnh daguerreotype. Năm 1839, Alexander Wolcott đã phát minh ra thấu kính gương và là bằng sáng chế đầu tiên của Hoa Kỳ về nhiếp ảnh. Ðiều này có nghĩa là phơi sáng nhanh hơn chỉ khoảng 5 phút.

Thời kỳ máy ảnh daguerreotype này là sự khởi đầu nhiều nền tảng của nhiếp ảnh phim hiện đại, bao gồm cả việc sử dụng hóa chất để phát triển gương, các loại ống kính hiện đại... Bước tiến này mở đường cho máy quay phim chuyển động đầu tiên và máy quay phim cuộn đa phơi sáng.

Máy ảnh sử dụng phim cuộn: Phơi sáng nhiều lần

Năm 1888 tại Rochester, New York, George Eastman đã tạo ra chiếc máy ảnh đầu tiên sử dụng một cuộn phim nhũ tương celluloid, được gọi là The Kodak. Chiếc máy ảnh Kodak nguyên bản này có thể chụp ảnh âm bản trong tích tắc, nhanh hơn đáng kể so với những phát minh cũ hơn trong lịch sử máy ảnh. Phim sẽ được gửi đến Eastman Kodak để phát triển và được tiếp thị dưới dạng một lựa chọn ngắm bắn.

Máy ảnh sử dụng phim cuộn. (Nguồn ảnh: Photojottings.com)

Máy ảnh Kodak ban đầu nổi tiếng đến mức công ty trở thành một trong những thương hiệu lớn nhất của Mỹ, giúp họ tiếp tục đổi mới các tùy chọn máy ảnh mới, bao gồm cả Kodak Brownie - loại máy đã đi vào lịch sử năm 1900.

Mẫu Brownie không đắt và là lần đầu tiên trong lịch sử nhiếp ảnh có sẵn lựa chọn cho hầu hết các gia đình trung lưu. Ðiều đó có nghĩa là rất nhiều người có thể chụp ảnh đám cưới, tiệc tùng và sự kiện đoàn tụ gia đình.

Một số cải tiến trong giai đoạn này thúc đẩy sự phát triển của máy ảnh, bao gồm nhiều mức phơi sáng trên cùng một cuộn phim, thiết kế máy ảnh ngắm và chụp cầm tay cùng quy trình chụp ảnh dễ dàng cho người sử dụng.

Máy ảnh dùng phim 35mm: Ưu tiên tính di động và linh hoạt

Cột mốc tiếp theo của nhiếp ảnh đến vào năm 1934 khi Kodak giới thiệu phim 135. Phim này rộng 35mm, có thể sử dụng cùng kích thước và loại phim trong máy ảnh của bất kỳ thương hiệu nào. Ngoài ra, người dùng sẽ chỉ phải đặt hộp phim vào máy ảnh, cuộn dây và sau đó nó sẽ tự động điều chỉnh khi mỗi bức ảnh được chụp. Tiếp theo, khi cuộn xong, nhiếp ảnh gia có thể mở nó ra mà không sợ tiếp xúc quá nhiều với tấm phim nhạy sáng.

Máy ảnh dùng phim 35mm. (Nguồn ảnh: Cameraville.com)

Trong khi phim 35mm lần đầu tiên được phát minh bởi Kodak, thương hiệu máy ảnh Leitz Leica do Oskar Barnack cũng giới thiệu nhiều tính năng đạt tiêu chuẩn trên máy ảnh ngày nay. Leica One được tạo ra vào năm 1930 và có khả năng thay đổi ống kính. Các mẫu Leica sau này giới thiệu kính ngắm hiện đại, công cụ tìm phạm vi và tốc độ màn trập 1/1.000 giây.

Vào những năm 1950, máy ảnh phản xạ ống kính đôi (TLR) đầu tiên của Fujifilm cũng như máy ảnh phản xạ ống kính đơn (SLR) đầu tiên có gương phản chiếu tức thì bao gồm cả máy ảnh SLR Nikon F 35mm hoàn chỉnh với toàn bộ loạt ống kính, bộ truyền động động cơ, dây đai và các phụ kiện khác. Không lâu sau, nhà phát minh máy ảnh SLR Thomas Sutton đã tạo ra bức ảnh màu đầu tiên vào năm 1961.

Thiết kế di động và tính dễ sử dụng của những phát minh máy ảnh này đã khiến cho nghề báo ảnh trở nên phổ biến hơn nhiều. Những phát minh cũng dẫn đến sự phát triển của tạp chí Life chuyên về ảnh vào năm 1936.

Máy ảnh Polaroid: Có ảnh tức thì

Vào thời điểm này, các nhà chế tác máy ảnh đã đi được một chặng đường dài từ thời gian phơi sáng daguerreotype trong 30 phút, nhưng tốc độ còn nhanh hơn nữa khi họ phát minh ra máy ảnh lấy ngay (ảnh được in ra tức thì). Năm 1948, Edwin Land phát minh ra máy ảnh lấy ngay và thành lập Tập đoàn Polaroid, công ty kiểm soát thị trường chụp ảnh lấy ngay.

Máy ảnh Polaroid, in ảnh tức thì. (Nguồn ảnh: Danfinnen.com)

Máy ảnh Polaroid hoạt động bằng cách dán phim âm bản vào phim dương bản bằng cách sử dụng nhũ tương bạc halogenua. Người dùng sẽ bóc hai mảnh và loại bỏ âm bản. Các phiên bản sau này của Polaroids tự hoàn tất quá trình này. Những chiếc máy ảnh Polaroid lấy ngay phổ biến trong suốt những năm 1970, 1980 và cho đến những năm 1990.

Ðối với nhiều người, bức ảnh Polaroid khung trắng mang tính biểu tượng và cảm giác thích thú, hài lòng, đặc biệt là khi họ chụp ảnh gia đình. Vì điều này, Polaroid tiếp tục sản xuất máy ảnh lấy ngay với mẫu mới nhất ra mắt năm 2021. Máy ảnh lấy ngay giúp việc chia sẻ kỷ niệm trong các buổi họp mặt gia đình trở nên dễ dàng hơn nhiều và chính sự hài lòng của người dùng cũng là một trong những lý do để máy ảnh kỹ thuật số phát triển.

Máy ảnh kỹ thuật số: Cuộc cách mạng kỹ thuật số

Nhiếp ảnh kỹ thuật số thời kỳ đầu sử dụng thiết bị tích điện đôi (CCD) được phát triển vào năm 1969. Ðến năm 1975, nguyên mẫu hoạt động của máy ảnh kỹ thuật số đầu tiên được tạo ra bởi kỹ sư Kodak tên là Steven Sasson. Tuy nhiên, chiếc máy ảnh kỹ thuật số đầu tiên này lại bất tiện với độ phân giải 0,01 megapixel và thời gian phơi sáng 23 giây.

Các công ty Nhật Bản như Nikon và Canon đã sớm cách mạng hoángành công nghiệp máy ảnh kỹ thuật số với Máy ảnh phản xạ ốngkính đơn kỹ thuật số (DSLR). (Nguồn ảnh: Capture.com)

Máy ảnh kỹ thuật số thương mại đầu tiên được Logitech tạo ra và phát hành với tên Dycam Model 1 vào năm 1990. Nó sử dụng công nghệ CCD tương tự nhưng ghi dữ liệu vào bộ nhớ trong, từ đó có thể kết nối với máy tính cá nhân của người dùng để xem ảnh, tải xuống và in. Ngoài ra, phần mềm xử lý kỹ thuật số cũng được phát hành vào đầu những năm 1990, có nghĩa là người dùng có thể xử lý, thao tác, chỉnh sửa và nâng cao chất lượng ảnh kỹ thuật số tại nhà.

Các công ty Nhật Bản như Nikon và Canon đã sớm cách mạng hóa ngành công nghiệp máy ảnh kỹ thuật số với Máy ảnh phản xạ ống kính đơn kỹ thuật số (DSLR). Cùng với Fuji và Sony, những thương hiệu SLR kỹ thuật số này vẫn dẫn đầu trong ngành máy ảnh kỹ thuật số.

Máy ảnh tích hợp trong điện thoại thông minh

Gần đây, điện thoại thông minh còn được gọi là chiếc máy ảnh bỏ túi bởi sự tiện dụng của nó. Ðiện thoại di động đầu tiên có camera là Kyocera VP-210 được phát triển vào năm 1999. Màn hình 2 inch cho phép người dùng xem ảnh ngay lập tức, nhưng phải đến khi phát minh ra điện thoại thông minh, nhu cầu sử dụng máy ảnh trên điện thoại mới thực sự bùng nổ.

Máy ảnh tích hợp trong điện thoại thông minh. (Nguồn ảnh: Capture.com)

Khi chiếc iPhone đầu tiên của Apple được phát hành, người dùng có thể gửi và nhận ảnh kỹ thuật số một cách dễ dàng giữa các thiết bị. Những mẫu iPhone đời đầu này sử dụng chip bán dẫn oxit kim loại (CMOS) bổ sung để thay thế công nghệ CCD trước đó.

Giờ đây, điện thoại thông minh có nhiều ống kính, khả năng quay video, độ phân giải cao và nhiều tính năng vượt trội khác. Rất nhiều người không còn sử dụng máy ảnh kỹ thuật số tiêu chuẩn nữa vì chất lượng của điện thoại thông minh hiện đại đã khiến họ thỏa mãn. Tuy nhiên, máy ảnh kỹ thuật số vẫn mang lại cảm giác hoài cổ cũng như khả năng chụp ảnh hành động dễ dàng hơn,....

Dĩ nhiên, không ai đoán được tương lai sự phát triển của máy ảnh, nhưng máy ảnh tự động với trí tuệ nhân tạo, chỉnh sửa ảnh tự động, nhận dạng khuôn mặt,... sẽ tiếp tục đưa lịch sử của máy ảnh sang những trang mới.

Tùng Lâm