Sửa đổi, bổ sung 11 luật về quân sự, quốc phòng liên quan đến chính quyền địa phương 2 cấp

Theo Tờ trình của Chính phủ, việc nghiên cứu sửa đổi, bổ sung 11 Luật liên quan về quân sự, quốc phòng là hết sức cần thiết, nhằm thể chế hóa kịp thời, đầy đủ chủ trương, định hướng trong các Văn kiện, Nghị quyết của Đảng, Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) liên quan đến việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp. Về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, dự án Luật tập trung sửa đổi, bổ sung một số điều về vị trí, vai trò, thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ thuộc lĩnh vực quân sự, quốc phòng liên quan đến tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và các Phó Chủ tịch Quốc hội điều hành kỳ họp. Ảnh: Quochoi.vn

Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết, dự thảo Luật gồm 12 điều, trong đó 11 điều sửa đổi, bổ sung 11 luật và 01 điều về hiệu lực thi hành.

Về sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Quốc phòng, (1) Xác định xây dựng phòng thủ khu vực, xây dựng cấp xã làm nền tảng để bảo vệ địa phương; (2) Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số địa phương cấp xã và việc Ủy ban nhân dân cấp xã ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số khu vực trên địa bàn quản lý.

Về sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam, (1) Bỏ một số chức danh Chỉ huy trưởng, Chính ủy Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng cấp tỉnh, Phó Chỉ huy trưởng, Phó Chính ủy Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng cấp tỉnh, Chỉ huy trưởng, Chính viên Ban chỉ huy quân sự cấp huyện, Phó Chỉ huy trưởng, Chính trị viên phó Ban chỉ huy quân sự cấp huyện; (2) Bổ sung trách nhiệm Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định gọi đào tạo sĩ quan dự bị và gọi sĩ quan dự bị vào phục vụ tại ngũ, huấn luyện, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu đối với cán bộ, công chức, hạ sĩ quan dự bị cư trú tại địa phương.

Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trình bày Tờ trình của Chính phủ về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều 11 luật về quân sự, quốc phòng. Ảnh: Quochoi.vn

Về sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Nghĩa vụ quân sự, (1) Chuyển thẩm quyền của cấp huyện lên cấp tỉnh đối với một số nhiệm vụ; (2) Chuyển thẩm quyền của cấp huyện về cấp xã đối với một số nhiệm vụ; (3) Chuyển thẩm quyền của Ban chỉ huy quân sự cấp huyện về Ban chỉ huy phòng thủ khu vực quyết định một số nhiệm vụ.

Về sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Phòng không nhân dân, (1) Xác định trọng điểm phòng không nhân dân cấp xã; (2) Chuyển trách nhiệm về chỉ huy phòng không nhân dân từ Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp huyện sang Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy phòng thủ khu vực trong chỉ đạo, thực hiện các nhiệm vụ về phòng không nhân dân; (3) Bổ sung nhiệm vụ của Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy phòng thủ khu vực, Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã được quyền ra lệnh chế áp, tạm giữ tàu bay không người lái, phương tiện bay khác trên địa bàn quản lý.

Về sửa đổi, bổ sung một số định của Luật Phòng thủ dân sự, (1) Chuyển một số nhiệm vụ từ Ủy ban nhân dân cấp huyện xuống Ủy ban nhân dân cấp xã trong áp dụng, chỉ huy lực lượng trong phòng thủ dân sự; (2) Bổ sung nhiệm vụ của Ban chỉ huy phòng thủ khu vực trong tham mưu cho Ban chỉ huy phòng thủ dân sự cấp tỉnh chỉ đạo Ban chỉ huy phòng thủ dân sự cấp xã trong tổ chức, chỉ đạo, điều hành về phòng thủ dân sự trên địa bàn quản lý.

Về sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Dân quân tự vệ, Bổ sung trung đội Dân quân phòng không, pháo binh trong tổ chức Dân quân tự vệ; Sửa đổi quy định Chỉ huy trưởng là Ủy viên Ủy ban nhân dân cấp xã thành Chỉ huy trưởng, trợ lý là công chức để phù hợp với dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Luật Cán bộ, công chức đang sửa đổi.

Chính phủ trình Quốc hội xem xét áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn đối với việc xem xét, thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều 11 luật về quân sự, quốc phòng tại Kỳ họp thứ 9.

Các đại biểu Quốc hội tham dự phiên làm việc tại Kỳ họp. Ảnh: Quochoi.vn

Trình bày Báo cáo tóm tắt thẩm tra Dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại tán thành sự cần thiết ban hành Luật với những cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn đã nêu trong Tờ trình của Chính phủ, nhằm thể chế hóa quan điểm chỉ đạo của Đảng về tiếp tục sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, sắp xếp, tổ chức lại các cơ quan, đơn vị, tạo cơ sở pháp lý thống nhất thực hiện nhiệm vụ quản lý Nhà nước về quốc phòng, quân sự, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc từ cơ sở, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, biên phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân; bảo đảm phù hợp, thống nhất trong hệ thống pháp luật khi sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 và các luật liên quan đến tổ chức bộ máy Nhà nước.

Đồng thời, cơ bản nhất trí về phạm vi sửa đổi, bổ sung của dự thảo Luật để thể chế hóa các quan điểm của Đảng, các kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và Đề án số 839-ĐA/QUTW ngày 25/4/2025 của Quân ủy Trung ương về tiếp tục sắp xếp tổ chức quân sự địa phương “tinh, gọn, mạnh” đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Ủy ban cũng nhất trí trình Quốc hội xem xét, thông qua Luật tại Kỳ họp thứ 9 theo quy trình, thủ tục rút gọn.

Về các nội dung cụ thể của dự thảo Luật, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội cơ bản nhất trí với Dự án Luật, thống nhất cao với nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng (Điều 3); Luật Nghĩa vụ quân sự (Điều 4); Luật Phòng không nhân dân (Điều 6); Luật Lượng lượng dự bị động viên (Điều 7); Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự (Điều 9); Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh (Điều 11) bảo đảm phù hợp với các kết luận của Bộ Chính trị về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và phù hợp với Đề án 839-ĐA/QUTW.

Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu các ý kiến trên để chỉnh lý Dự án Luật bảo đảm chặt chẽ, thống nhất và khả thi.

Nguyễn Vũ