Sửa đổi Hiến pháp 2013: Khẳng định rõ hơn vị thế của MTTQ Việt Nam

Chiều ngày 20/5, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị đánh giá sơ bộ kết quả lấy ý kiến vào dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 trong hệ thống MTTQ Việt Nam.

Hơn 530.000 ý kiến góp ý trong hệ thống MTTQ sửa đổi, bổ sung Hiến pháp

Trình bày báo cáo bước đầu tổng hợp sơ bộ kết quả lấy ý kiến về dự thảo Nghị quyết trong hệ thống MTTQ Việt Nam, ông Hoàng Công Thủy – Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc tổ chức lấy ý kiến trong hệ thống MTTQ Việt Nam được thực hiện kịp thời, nghiêm túc, bài bản.

Đến nay, MTTQ các tỉnh Bình Thuận, Lai Châu, Lạng Sơn, Tuyên Quang, Điện Biên, Quảng Trị, Thanh Hóa, Đà Nẵng, TP Hà Nội, TP.HCM, Hội Nông dân Việt Nam đã tổ chức hơn 6.500 hội nghị để thảo luận, lấy ý kiến sâu rộng.

Ông Hoàng Công Thủy – Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam

Đối với kết quả sơ bộ lấy ý kiến vào dự thảo Nghị quyết, ông Hoàng Công Thủy cho biết, phạm vi sửa đổi, bổ sung Hiến pháp lần này ngắn gọn, chỉ tập trung vào 8/120 điều của Hiến pháp năm 2013 nhằm thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng về sắp xếp cơ quan của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ; hoàn thiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp theo hướng gần dân, sát dân, phục vụ Nhân dân tốt hơn.

Thống kê sơ bộ đã có 538.752 ý kiến góp ý trong hệ thống MTTQ vào các điều khoản được sửa đổi, bổ sung tại dự thảo Nghị quyết.

"Đa số ý kiến đều bày tỏ sự thống nhất cao về sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và mong muốn những điểm mới trong dự thảo Nghị quyết sẽ phục vụ đắc lực cho tổ chức và hoạt động của MTTQ Việt Nam cũng như chủ trương xây dựng chính quyền địa phương hai cấp", ông Hoàng Công Thủy cho biết.

Khẳng định rõ hơn vị thế của MTTQ Việt Nam

Đối với kết quả góp ý kiến vào điều khoản cụ thể của dự thảo Nghị quyết liên quan tới MTTQ Việt Nam, ông Hoàng Công Thủy nêu rõ, nhìn chung, đa số ý kiến thống nhất và tán thành cao với các nội dung sửa đổi, bổ sung tại các điều 9, 10, khoản 1 Điều 84 Hiến pháp.

Các ý kiến cho rằng nội dung sửa đổi, bổ sung tại Điều 9 Hiến pháp 2013 đã khẳng định rõ hơn vị thế của MTTQ Việt Nam là bộ phận của hệ thống chính trị do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; bổ sung quy định các tổ chức chính trị - xã hội “trực thuộc” Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại khoản 2 Điều 9 và Điều 10 Hiến pháp năm 2013 có tính đột phá, phù hợp với chủ trương, nghị quyết của Đảng trong giai đoạn hiện nay, nhất là với Nghị quyết số 60 ngày 12/4/2025 của Hội nghị Trung ương 11 (khóa XIII).

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị diễn đạt lại nội dung tại khoản 1 ngắn gọn, logic hơn; cân nhắc vị trí đặt cụm từ “do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo” một cách hợp lý, hài hòa với các nội dung khác để bảo đảm tính chặt chẽ và chuẩn mực của Hiến pháp.

Đề nghị cân nhắc việc đưa nội dung “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo” vào khoản 1 vì tại Điều 4 của Hiến pháp hiện hành đã quy định về nội dung này.

Có ý kiến đề nghị thay cụm từ “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là bộ phận của hệ thống chính trị…” bằng cụm từ “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là bộ phận trong hệ thống chính trị…”.

Cùng với đó, một số ý kiến còn băn khoăn về việc sử dụng cụm từ “trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam” tại khoản 2 vì mang tính chất hành chính, trong khi 5 tổ chức chính trị - xã hội là các tổ chức mang tính liên hiệp tự nguyện; Mặt trận Tổ quốc Việt Nam không có chức năng lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội nên các tổ chức chính trị - xã hội không “trực thuộc” hoặc “thuộc” Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Vì vậy, đề nghị bỏ cụm từ “trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam” vì cụm từ “được tổ chức và hoạt động thống nhất trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam” đã thể hiện nội dung này hoặc thay bằng quy định các tổ chức này là “thành viên cốt lõi” của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Theo ông Hoàng Công Thủy, một số ý kiến đề nghị giữ lại quy định về quyền trình dự án luật, pháp lệnh của 5 tổ chức chính trị - xã hội vì các tổ chức chính trị - xã hội này cũng là một bộ phận của hệ thống chính trị.

Có ý kiến cho rằng, hiện nay các tổ chức chính trị - xã hội đã tập trung đầu mối về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, do vậy, đề nghị sửa đổi, bổ sung thêm khoản 8 Điều 96 của Hiến pháp năm 2013 quy định về cơ chế phối hợp giữa Chính phủ với Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và cơ quan Trung ương của tổ chức chính trị - xã hội; việc mời tham dự phiên họp của Chính phủ khi bàn các vấn đề có liên quan để bảo đảm thống nhất trong các nội dung của Hiến pháp.

Đề nghị giữ lại quyền chất vấn đối với Chánh án TAND, Viện trưởng VKSND

Đối với nội dung sửa đổi, bổ sung liên quan tới tổ chức chính quyền địa phương, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hoàng Công Thủy cho biết, đa số ý kiến thống nhất với các nội dung sửa đổi, bổ sung tại dự thảo Nghị quyết, bảo đảm phù hợp với chủ trương sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện.

Bên cạnh đó, các ý kiến phát biểu, góp ý còn tập trung vào Điều 110, Điều 115 như: đề nghị quy định rõ đơn vị hành chính 3 cấp trung ương, tỉnh, xã, phường tương tự Điều 110 Hiến pháp năm 2013, không nên sử dụng cụm từ "dưới tỉnh" trong "các đơn vị hành chính dưới tỉnh".

Bên cạnh đó, cần tiếp tục quy định "phải lấy ý kiến Nhân dân địa phương" như khoản 3 Điều 110 Hiến pháp hiện hành để thể hiện sự dân chủ, quyền lợi chính đáng của người dân và thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Ngoài ra, có các ý kiến đề nghị giữ lại quyền chất vấn đối với Chánh án Tòa án nhân dân, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân vì đây là 2 đối tượng cần được chất vấn, không thể chỉ vì không còn chính quyền cấp huyện mà không giữ quyền này để đảm bảo quyền giám sát của nhân dân.

Kim Anh/VOV.VN