Sữa giả, nguy hiểm thật

Bộ Công thương chỉ kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm

Liên quan đến đường dây sản xuất sữa giả vừa được Bộ Công an triệt phá quy mô lớn với doanh thu gần 500 tỷ đồng xảy ra tại Công ty cổ phần Dược quốc tế Rance Pharma và Công ty cổ phần Dược dinh dưỡng Hacofood Group, ông Trần Hữu Linh - Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho biết, căn cứ theo Nghị định số 15 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật ATTP, thẩm quyền quản lý nhà nước đối với các sản phẩm sữa được phân định rõ theo từng nhóm sản phẩm và cơ quan chuyên ngành. Theo đó, Bộ Công thương có trách nhiệm quản lý đối với nhóm sản phẩm sữa chế biến thông thường, không bao gồm các sản phẩm bổ sung vi chất dinh dưỡng, thực phẩm chức năng, hay dược phẩm có thành phần dinh dưỡng đặc biệt. Bên cạnh đó, Bộ Công thương không có thẩm quyền để cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp. Việc thành lập và đăng ký hoạt động của doanh nghiệp do Sở Kế hoạch và Đầu tư các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện theo quy định của Luật Doanh nghiệp. Bộ Công thương chỉ có thể tiến hành kiểm tra đối với các doanh nghiệp này khi phát hiện dấu hiệu vi phạm trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao.

H.Hương (ghi)

Bệnh viện thu hồi sữa của công ty trong đường dây làm hàng giả

Ngày 17/4, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 thông tin về việc sử dụng sản phẩm sữa Hofumil Gold Plus cho người bệnh tại bệnh viện này. Theo đó, bệnh viện dừng tư vấn sử dụng và thu hồi sản phẩm sữa Hofumil Gold Plus để trả lại đơn vị cung ứng, sau nghi vấn liên quan chất lượng.

Đại diện Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, ngay sau khi trên các phương tiện thông tin truyền thông đăng tải thông tin Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán, tiêu thụ sữa bột giả và cảnh báo có nhiều sản phẩm cho người bệnh, bệnh viện đã rà soát các sản phẩm sữa cho người bệnh.

Theo đó, bệnh viện đã phát hiện sản phẩm sữa Hofumil Gold Plus được cung ứng trong bệnh viện thuộc danh mục các sản phẩm sữa do một trong các công ty trên sản xuất. “Dù chưa có thông tin của cơ quan chức năng về sản phẩm sữa Hofumil Gold Plus là sữa giả hay không nhưng để đảm bảo quyền lợi người bệnh, trong ngày 12/4, lãnh đạo bệnh viện đã chỉ đạo các đơn vị chuyên môn dừng tư vấn sử dụng sản phẩm sữa Hofumil Gold Plus và thu hồi sản phẩm này để trả lại đơn vị cung ứng. Đồng thời, liên hệ với người bệnh đã được tư vấn sử dụng sản phẩm sữa Hofumil Gold Plus để khuyến cáo dừng sử dụng. Đồng thời đồng hành cùng người bệnh yêu cầu đơn vị cung ứng hoàn trả số tiền đã mua sản phẩm để bảo vệ quyền lợi người bệnh”- đại diện bệnh viện cho biết.

M.K

Người dân nên bình tĩnh, không “vơ đũa cả nắm”

Liên quan đến việc gần 600 nhãn hiệu sữa bột giả các loại, bao gồm cả các sản phẩm dành cho người bị tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non, thiếu tháng và phụ nữ có thai vừa được cơ quan công an phát hiện, PGS.TS Trương Tuyết Mai - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết, khi người tiêu dùng sử dụng những loại sữa giả này, có 2 khả năng có thể đặt ra. Đầu tiên, nếu người dân mới chỉ sử dụng trong thời gian ngắn, với điều kiện là sản phẩm đó chỉ thiếu hàm lượng dinh dưỡng mà không có những vấn đề khác về an toàn thực phẩm thì có thể chưa gây tác động rõ rệt cho sức khỏe người tiêu dùng. Nhưng nếu sử dụng kéo dài, đặc biệt với trẻ em và phụ nữ mang thai, thì hậu quả có thể là suy dinh dưỡng, chậm phát triển chiều cao, thiếu vi chất. Nguy cơ lớn hơn là an toàn thực phẩm – bao gồm nhiễm vi sinh, độc tố, hay các chất cấm – tuy nhiên, hiện chưa có thông tin chính thức về các yếu tố này.

PGS.TS Trương Tuyết Mai.

Để tránh mua phải sữa giả, người dân nên chọn mua sữa tại các địa chỉ uy tín như siêu thị, cửa hàng có nguồn gốc rõ ràng, hóa đơn chứng từ đầy đủ. Cần kiểm tra nhãn mác, xuất xứ, hạn sử dụng. Khi pha sữa, nên chú ý đến màu sắc, mùi vị, độ hòa tan. Sữa thật thường có màu vàng nhạt, mùi thơm nhẹ đặc trưng, tan đều, không lắng cặn.

Hiện, trên thị trường vẫn có nhiều sản phẩm uy tín, đạt chuẩn. Người dân cần bình tĩnh, không vơ đũa cả nắm. Tin tưởng vào hệ thống quản lý hiện tại và lựa chọn sản phẩm từ những công ty có thương hiệu, quy trình sản xuất và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt.

Sữa có vai trò trong việc bổ sung dinh dưỡng, chủ yếu là canxi và protein. Tuy nhiên, nếu muốn khẳng định tác dụng đặc thù như chữa bệnh, tăng chiều cao nhanh chóng thì cần có chứng cứ khoa học rõ ràng. Không thể đưa ra công dụng khi chưa được chứng minh. Đồng thời, trẻ em trên 6 tháng tuổi nên ăn đa dạng thực phẩm để đảm bảo đủ vi chất. Sữa là một nguồn cung cấp canxi và protein, nhưng hoàn toàn có thể bổ sung từ các nguồn khác như trứng, đậu nành, các loại hạt. Sữa hạt, sữa tươi uy tín vẫn là lựa chọn tốt nếu được kiểm soát chặt chẽ.

Chúng tôi kỳ vọng vào một hệ thống thực phẩm bền vững – từ sản xuất xanh, chế biến, bảo quản, vận chuyển đến tiêu dùng đều phải đảm bảo an toàn và dinh dưỡng. Các doanh nghiệp cần có trách nhiệm quản lý chất lượng sản phẩm của chính mình, tránh gian lận và góp phần vào công cuộc chăm sóc sức khỏe cho người dân.

“Là người mẹ, người làm trong ngành dinh dưỡng, tôi mong muốn mọi sản phẩm cung cấp cho người dân đều an toàn và đúng như công bố. Những vi phạm cần được xử lý nghiêm minh theo pháp luật để lấy lại niềm tin của người dân, bảo vệ sức khỏe cho trẻ em và cộng đồng” - bà Mai nói.

Cần thực hiện công tác quản lý một cách thống nhất, hiệu quả

Theo luật sư Lại Ngọc Thanh - Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH LLA Legal: Thị trường sữa ở Việt Nam từ lâu đã là một “ma trận” với đủ loại thương hiệu, thật giả lẫn lộn, từ hàng nội địa đến hàng xách tay, hàng nhập khẩu chính ngạch lẫn tiểu ngạch. Điều này không chỉ gây hoang mang cho người tiêu dùng mà còn tạo điều kiện cho hàng giả, hàng kém chất lượng len lỏi, đặc biệt trong bối cảnh pháp luật tuy có nhưng thực thi còn lỏng lẻo như hiện nay.

Luật sư Lại Ngọc Thanh.

Dưới góc nhìn pháp lý và quản lý thị trường, có thể đưa ra một số kiến nghị như sau: Thiết lập hệ thống truy xuất nguồn gốc rõ ràng và bắt buộc: Mỗi sản phẩm sữa (đặc biệt là sữa bột cho trẻ em, người già, phụ nữ mang thai hoặc sau sinh) cần có mã QR truy xuất nguồn gốc duy nhất, liên kết với cơ sở dữ liệu của Bộ Y tế hoặc Bộ Công thương. Người tiêu dùng có thể quét mã qua ứng dụng chính thống để biết rõ: nơi sản xuất, ngày nhập khẩu, đơn vị phân phối, hạn sử dụng... Doanh nghiệp không có mã truy xuất hoặc mã không hợp lệ sẽ không được lưu hành sản phẩm.

Kiểm soát chặt kênh phân phối – đặc biệt là hàng xách tay: Tăng cường kiểm tra hàng hóa trên sàn thương mại điện tử, cửa hàng nhỏ lẻ, nơi thường có hàng nhập khẩu không rõ nguồn gốc. Cần siết lại chính sách xách tay: Nếu kinh doanh theo dạng hàng hóa thương mại, phải đăng ký và kiểm định như hàng nhập khẩu chính ngạch.

Tăng chế tài xử phạt và công khai vi phạm: Nâng mức xử phạt hành chính đối với hành vi sản xuất, buôn bán sữa giả để tạo tính răn đe. Ngoài ra cũng cần phải xử lý những vụ việc có tính chất tội phạm đúng người, đúng tội, kịp thời, nhanh gọn – để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Bắt buộc công khai tên doanh nghiệp/cá nhân vi phạm trên phương tiện truyền thông đại chúng, hoặc trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế và Bộ Công thương.

Phân cấp rõ trách nhiệm giữa các cơ quan quản lý: Cần có sự phối hợp rõ ràng và trách nhiệm giữa Bộ Y tế, Bộ Công thương và các cơ quan chức năng khác. Từ góc độ của người tiêu dùng, người tiêu dùng đều có quyền đặt ra yêu cầu cơ quan chức năng phải thực hiện công tác quản lý một cách thống nhất, hiệu quả. Còn việc phân định trách nhiệm quản lý như thế nào, chức năng và phối hợp ra sao, thì đấy chính là trách nhiệm của các cơ quan chức năng.

Tăng cường vai trò của người tiêu dùng, tổ chức xã hội và cơ quan báo chí chính thống: Tổ chức các chiến dịch tuyên truyền về phân biệt sữa thật – giả, đọc hiểu nhãn mác, nhận biết bao bì bất thường…; Khuyến khích người dân tố giác sản phẩm nghi ngờ qua các kênh nóng (hotline, app di động…).

Nếu những giải pháp nêu trên được thực thi đồng bộ, tôi nghĩ thị trường sữa sẽ dần minh bạch và người tiêu dùng sẽ không còn phải lo lắng khi lựa chọn sản phẩm thiết yếu này.

Dương Toàn (ghi)