Sửa Luật Thanh tra: Bỏ thanh tra Bộ, Tổng cục, sở, huyện
Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) kế thừa và đổi mới trong quá trình sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra theo hướng tập trung, thống nhất, tinh gọn về một đầu mối theo 2 cấp ở Trung ương và địa phương.
Cắt giảm trên 40% các thủ tục hành chính trong hoạt động thanh tra
Tiếp tục chương trình Phiên họp toàn thể lần thứ 2, ngày 24/4, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thẩm tra dự án Luật Thanh tra (sửa đổi).
Trình bày tóm tắt dự thảo Tờ trình về dự án Luật Thanh tra (sửa đổi), Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Đạt cho biết, Luật Thanh tra năm 2022 được ban hành và triển khai thực hiện đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho tổ chức và hoạt động của các cơ quan thanh tra; tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện đã bộc lộ một số hạn chế, vướng mắc cần phải sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Do đó, việc xây dựng và ban hành Luật Thanh tra (sửa đổi) là cần thiết.
Quan điểm, nguyên tắc xây dựng Luật Thanh tra (sửa đổi) là quán triệt và thực hiện chủ trương, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả và về sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra.
Đồng thời, kế thừa và đổi mới trong quá trình sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra theo hướng tập trung, thống nhất, tinh gọn về một đầu mối theo 2 cấp ở Trung ương và địa phương; khắc phục những bất cập, hạn chế, chồng chéo, trùng lắp trong tổ chức, hoạt động của các cơ quan thanh tra hiện nay.
Quang cảnh phiên họp (Ảnh: Quochoi.vn).
Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) gồm 9 chương và 64 điều. Dự thảo Luật kế thừa các quy định (gồm 30 điều) của Luật Thanh tra năm 2022.
Dự thảo cũng lược bỏ hoàn toàn quy định về Thanh tra Bộ, Thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ, cơ quan thanh tra ở cơ quan thuộc Chính phủ, Thanh tra sở, Thanh tra huyện, tổ chức và hoạt động của cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành...
Bên cạnh đó, dự thảo Luật sửa đổi, hoàn thiện quy định về các cơ quan thanh tra, Điều 7 của dự thảo Luật quy định gồm: Thanh tra Chính phủ; Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Cơ quan thanh tra trong Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; Thanh tra Cơ yếu; Cơ quan thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; quy định cụ thể về Thanh tra Bộ Công an, Thanh tra Bộ Quốc phòng, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước.
Đồng thời, sửa đổi, hoàn thiện khái niệm "thanh tra"; sửa đổi, hoàn thiện quy định về trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan quản lý Nhà nước trong thực hiện kết luận thanh tra…
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Đạt (Ảnh: Quochoi.vn).
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Đạt nhấn mạnh, qua việc lược bỏ 54 điều của Luật Thanh tra năm 2022, sửa đổi, hoàn thiện quy định về tổ chức và hoạt động thanh tra, cắt giảm trên 40% các thủ tục hành chính trong hoạt động thanh tra như: Việc ban hành kế hoạch thanh tra, điều chỉnh kế hoạch thanh tra; xử lý chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra.
Dự thảo Luật quy định một số nội dung nhằm đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tăng cường tính chủ động, chịu trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ, công vụ, như: Phân quyền cho Chính phủ quy định về cơ cấu tổ chức của Thanh tra Chính phủ và các cơ quan thanh tra; phân quyền cho Chính phủ quy định chung về hoạt động kiểm tra trong các ngành, lĩnh vực để làm cơ sở triển khai hoạt động kiểm tra của các Bộ, ngành trong thời gian tới.
Rõ chế độ, chính sách cho cán bộ công chức sau sắp xếp
Qua thảo luận, đa số các đại biểu đồng tình với sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Thanh tra năm 2022; đánh giá cao Cơ quan soạn thảo đã bám sát và thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, trong đó có sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Các ý kiến cho rằng, dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) đã lược bỏ 54/118 điều, được quy định theo hướng ngắn gọn hơn so với Luật hiện hành. Điều này đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong tình hình mới và bám sát yêu cầu đổi mới tư duy xây dựng pháp luật.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng (Ảnh: Quochoi.vn).
Các ý kiến đánh giá cao sự cố gắng, nỗ lực của Cơ quan chủ trì soạn thảo trong việc xây dựng dự án Luật Thanh tra (sửa đổi) và tán thành việc xây dựng dự án Luật này theo trình tự, thủ tục rút gọn. Hồ sơ dự án Luật đã đầy đủ thành phần tài liệu, cơ bản đủ điều kiện trình UBTVQH xem xét, cho ý kiến.
Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị làm rõ thêm về phương án bố trí, nguồn lực giải quyết chế độ, chính sách cho công chức, viên chức, người lao động tại các cơ quan thanh tra bị ảnh hưởng sau sắp xếp.
Kết luận nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, hồ sơ dự án Luật cơ bản đầy đủ và đảm bảo đủ điều kiện trình UBTVQH xem xét, cho ý kiến.
Các ý kiến nhận thấy, dự thảo Luật đã bám sát quan điểm đổi mới về tư duy xây dựng pháp luật, giảm gần 1/2 số điều so với Luật hiện hành.
Tuy nhiên, ông Hoàng Thanh Tùng đề nghị tiếp tục rà soát để đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật, đặc biệt là những nội dung dự kiến sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; những nội dung về sắp xếp tổ chức bộ máy, chức năng nhiệm vụ của các bộ, ngành…
Sau Phiên họp của UBTVQH xem xét nội dung này, ông Hoàng Thanh Tùng đề nghị hai cơ quan nghiêm túc tiếp thu ý kiến, có giải trình thuyết phục và hoàn thiện Hồ sơ dự án Luật để trình Quốc hội và gửi sớm nhất đến ĐBQH.
