Sửa mũi đơn giản hay phức tạp mà có thể dẫn đến chết người?

Chiều 5/6, Sở Y tế TP.HCM thông tin một người phụ nữ 33 tuổi đến sửa mũi tại Phòng khám chuyên khoa Thẩm mỹ thuộc Công ty TNHH Bệnh viện Thẩm mỹ Quốc tế Thailand Hospital (TP.HCM) nhưng đã tử vong sau 12 giờ làm đẹp.

Chuyện nâng mũi không còn xa lạ với người Việt. Nhiều người cho rằng đây là một phẫu thuật đơn giản, không nguy hiểm. Thế nhưng, gần đây, không ít ca tai biến xảy ra, gây hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Vậy nâng mũi có đơn giản không và vì sao dễ gặp biến chứng?

Nâng mũi đơn giản hay phức tạp?

Trao đổi với Tri thức - Znews, tiến sĩ thẩm mỹ Tống Hải, Chủ nhiệm khoa Vi phẫu và tái tạo, Trung tâm Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và tái tạo, Bệnh viện Bỏng Quốc gia (Hà Nội), cho biết sửa mũi có thể hiểu đơn giản là những thủ thuật can thiệp tới mũi.

Hiện có 2 loại là thủ thuật ít xâm lấn (tiêm chất làm đầy, cấy chỉ nâng mũi) và phẫu thuật nâng mũi.

Với phẫu thuật nâng mũi, đa phần là tiểu phẫu. Những trường hợp phức tạp hơn được gọi là đại phẫu khi cần nâng bằng sụn sườn, sửa cắt chỉnh hình xương mũi (thực hiện dưới gây mê).

Theo tiến sĩ Tống Hải, dù áp dụng phương pháp làm đẹp nào, mọi người đều có nguy cơ tai biến, phụ thuộc vào kỹ thuật can thiệp khác nhau. Với nhóm nâng mũi ít xâm lấn, nguyên nhân có thể từ chất làm đầy, chất phụ gia trong hỗn hợp này, Lidocain pha kết hợp (liều lượng thấp), chỉ sinh học.

Một ca phẫu thuật nâng mũi bằng sụn sườn tại TP.HCM. Ảnh: Duy Hiệu.

Với bệnh nhân cần phẫu thuật nâng mũi, tai biến chủ yếu là từ thuốc gây tê tại chỗ (Lidocain, Articaine, Mepivacaine). Một số trường hợp gây mê sẽ có phản ứng thuốc gây mê đi kèm như Ketamin, Propofol, Ethilic, Nitrogen, Isofuran và các vật liệu nâng mũi (silicone, megaderm…).

"Hầu hết, tai biến nặng nề gặp phải là do nguồn gốc chất làm đầy và ngộ độc thuốc tê tại chỗ. Trường hợp khách nâng mũi tại phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ tử vong là ca ngộ độc thuốc gây tê rất điển hình", tiến sĩ Hải nhận định.

Ngộ độc thuốc tê đã được Bộ Y tế đã ban hành phác đồ xử trí rất cơ bản. Khi xử trí cấp cứu đúng sẽ giúp giảm dần những triệu chứng giúp giảm nguy cơ tai biến như hôn mê sâu, tử vong.

Ông cũng cho rằng hiện nay trong phẫu thuật thẩm mỹ, đặc biệt một số phương pháp như nâng mũi, cắt mí, tiêm chất làm đầy… rất dễ để thực hiện vì kỹ thuật không khó, đã được Bộ Y tế cấp phép làm tại phòng khám.

Chính vì kỹ thuật dễ thực hiện, rất nhiều người học theo để làm. Biến chứng và tai biến hầu như nguyên nhân không xuất phát từ kỹ thuật mà là thuốc tê, những chất tiêm vào cơ thể.

Nâng mũi là kỹ thuật không phức tạp nhưng khiến khách hàng gặp nguy hiểm tính mạng nếu thực hiện tại cơ sở làm đẹp không uy tín. Ảnh: Unsplash.

Đồng quan điểm, bác sĩ Nguyễn Quang Hưng, bác sĩ học viên khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, cho biết với các bác sĩ phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, nâng mũi là một phẫu thuật thường quy thẩm mỹ đơn giản nếu kiểm soát tốt bệnh lý toàn thân.

Nếu chỉ nâng mũi bằng sụn sillicone nhân tạo, bọc đầu sillicone bằng sụn tai, phương pháp này là một tiểu phẫu, thực hiện dưới gây tại chỗ, an toàn.

Những ca phẫu thuật lớn hơn như tạo hình mũi bằng sụn sườn, phải thực hiện tại bệnh viện có chuyên khoa phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, bởi phẫu thuật viên phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ chuyên sâu, kinh nghiệm.

Phương pháp này có nguy cơ biến chứng cao hơn nếu tay nghề của phẫu thuật viên kém, có thể tác động vào khoang màng phổi hoặc gây tổn thương tới tim phổi, gây biến chứng nguy hiểm tới tính mạng. Ngoài ra, việc sàng lọc cho bệnh nhân trước phẫu thuật không tốt cũng có thể dẫn đến tỷ lệ rủi ro cao hơn.

"Hiện có nhiều cơ sở spa, thẩm mỹ viện không được cấp phép hoạt động phẫu thuật thẩm mỹ nhưng vẫn quảng cáo hay thực hiện những thủ thuật phẫu thuật can thiệp và người thực hiện không phải bác sĩ, hoặc bác sĩ tay ngang, thậm chí là những người hoàn toàn chưa học qua trường lớp y nào. Những ca thẩm mỹ hỏng, tai biến, đa số từ nguyên nhân này", bác sĩ Hưng chia sẻ.

Tai biến nặng nề nhất

TS Tống Hải, Chủ nhiệm khoa Vi phẫu và tái tạo, Trung tâm Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và tái tạo, Bệnh viện Bỏng Quốc gia, cho hay bệnh nhân khi làm đẹp có thể gặp tai biến nặng nề nhất là chết não.

Lúc này, bệnh nhân mất hết chức năng não và thân não cắt đứt dẫn truyền tới tủy sống, mất sự điều khiển chức năng tim mạch, hô hấp và thân nhiệt. Đây là tình trạng tổn thương não vĩnh viễn không hồi phục.

Tiến sĩ Tống Hải phân tích với những bệnh nhân ngộ độc thuốc tê, cơ quan thần kinh trung ương tiến triển qua các mức độ từ nhẹ đến nặng. Trường hợp nhẹ, bệnh nhân cảm thấy đắng miệng, mùi kim loại, tê quanh miệng môi, ù tai, nhìn mờ, hoa mắt, chóng mặt, mệt, khó chịu.

Tiến sĩ Tống Hải, Chủ nhiệm khoa Vi phẫu và tái tạo, Trung tâm Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và tái tạo, Bệnh viện Bỏng Quốc gia (Hà Nội). Ảnh: BSCC.

Khi bị nặng, bệnh nhân rơi vào kích động vật vã, trợn mắt, nhãn cầu đảo nhiều, lú lẫn, rung giật, co giật. Khi có dấu hiệu ngủ lơ mơ, đờ đẫn, hôn mê, hôn mê sâu..., người bệnh đã bị ức chế thần kinh trung ương, rơi vào tình trạng rất nặng.

"Ngộ độc thuốc tê diễn ra rất nhanh chóng, nhân viên y tế cần cẩn trọng, bình tĩnh xử lý nắm bắt các dấu hiệu đáng nghi và đưa ra chẩn đoán ngay tức thì. Bên cạnh đó, bác sĩ cần phối hợp các chuyên khoa, đặc biệt là gây mê hồi sức và sử dụng thuốc đúng theo phác đồ", bác sĩ Hải nói.

Ngoài ra, ông nhấn mạnh khi sử dụng các chất làm đầy, thuốc tê, vật liệu y tế… cần hiểu kỹ về những nguy cơ biến chứng, tác dụng phụ không mong muốn. Người thực hiện bắt buộc phải là nhân viên y tế tại cơ sở chuyên khoa để tránh xảy ra những tai biến đáng tiếc.

Nhân viên y tế trước khi làm và thực hiện độc lập tại phòng khám nên đi học lớp định hướng cơ bản hoặc thực tập tại chuyên khoa hồi sức cấp cứu; gây mê hồi sức từ 3 đến 6 tháng... Việc này để các bác sĩ có thêm kinh nghiệm và bình tĩnh xử trí những vấn đề xảy ra khi làm thủ thuật, phẫu thuật.

Bên cạnh đó, vị chuyên gia khuyến cáo người dân khi làm bất cứ thủ thuật nào có liên quan tiêm chất làm đầy, gây tê, phẫu thuật nâng mũi nên đến cơ sở y tế được cấp phép, nhân viên y tế có chứng chỉ hành nghề và được tư vấn kỹ trước khi làm.

Tất cả chất tiêm, thuốc, vật liệu phải được Bộ Y tế, Sở Y tế cấp phép lưu hành. Cơ sở thẩm mỹ cũng cần có hệ thống chăm sóc hậu phẫu, bảo hành và xử lý khắc phục trong và sau làm phẫu thuật, thủ thuật.

Phương Anh