Sức khỏe răng miệng thai kỳ: Những điều mẹ bầu không thể bỏ qua

Trong suốt thai kỳ, sức khỏe răng miệng thai kỳ của mẹ bầu rất quan trọng, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn đến sự phát triển của thai nhi.

Sự thay đổi nội tiết tố trong giai đoạn này có thể gây ra nhiều vấn đề răng miệng, vì vậy việc chăm sóc và duy trì sức khỏe răng miệng là cần thiết. Hãy tìm hiểu cách bảo vệ sức khỏe, chăm sóc sức khỏe răng miệng trong thời kỳ mang thai để đảm bảo cả mẹ và bé đều khỏe mạnh.

Nhiều bà mẹ mang thai lo lắng về việc chăm sóc nha khoa trong giai đoạn nhạy cảm này. Theo các chuyên gia y tế, việc khám và điều trị răng miệng định kỳ không chỉ an toàn mà còn là một phần quan trọng để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh.

Các hormone thai kỳ tăng cao có thể khiến nướu sưng tấy, dễ chảy máu và nhạy cảm hơn. Đây là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến các bệnh về nướu (viêm nướu, viêm nha chu). Nghiêm trọng hơn, các bệnh nhiễm trùng răng miệng có thể liên quan đến nguy cơ sinh non, ảnh hưởng đến cả mẹ và bé. Chính vì vậy, Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA) và Viện Răng Hàm Mặt đều khuyến khích phụ nữ mang thai nên duy trì việc vệ sinh răng miệng phòng ngừa và đi khám nha sĩ thường xuyên.

1. Thời điểm lý tưởng cho các thủ thuật nha khoa trong thai kỳ

Các thủ thuật nha khoa cần thiết như trám răng sâu hay bọc răng sứ, nên được thực hiện để ngăn ngừa nhiễm trùng lây lan. Thời điểm lý tưởng nhất để tiến hành các can thiệp này là trong giai đoạn giữa thai kỳ, khi thai nhi đã phát triển ổn định và mẹ bầu cảm thấy thoải mái nhất.

Phụ nữ mang thai nên khám nha khoa định kỳ để kịp thời phát hiện bệnh răng miệng trong suốt thai kỳ.

Các thủ thuật nha khoa không khẩn cấp, chẳng hạn như tẩy trắng răng hay các dịch vụ thẩm mỹ khác tốt nhất nên được hoãn lại cho đến sau khi sinh. Điều này nhằm tránh những rủi ro dù là nhỏ nhất cho thai nhi và giúp mẹ bầu yên tâm hơn. Đối với những trường hợp khẩn cấp như viêm tủy răng hay áp-xe, việc điều trị ngay lập tức là cần thiết, bất kể giai đoạn nào của thai kỳ để giảm đau và kiểm soát nhiễm trùng.

Kiểm tra răng định kỳ: Số lần khám răng lý tưởng trong 3 tháng đầu là 2 lần, 3 tháng sau và 3 tháng giữa là mỗi kỳ một lần. Sau khi lần kiểm tra đầu tiên có sức khỏe răng miệng tốt, cần kiểm tra xem có vệ sinh răng miệng trong 3 tháng giữa hay không và nên thực hiện điều trị theo kế hoạch trong giai đoạn này (ví dụ như nhổ răng, trám răng).

2. Dùng thuốc và chụp X-quang có an toàn cho thai nhi không?

Nhiều mẹ bầu lo ngại về việc sử dụng thuốc tê hoặc kháng sinh trong quá trình điều trị nha khoa. Tuy nhiên, các loại thuốc thường dùng trong nha khoa hiện nay đều được cân nhắc kỹ lưỡng.

Thuốc gây tê: Lidocaine là thuốc gây tê phổ biến nhất trong nha khoa, được xếp vào nhóm B về độ an toàn cho thai kỳ. Điều này có nghĩa là các nghiên cứu trên động vật cho thấy thuốc không gây hại cho thai nhi. Khi thực hiện thủ thuật, nha sĩ sẽ sử dụng liều lượng tối thiểu để đảm bảo mẹ bầu cảm thấy thoải mái mà không ảnh hưởng đến em bé.
Kháng sinh: Các loại kháng sinh thường được kê đơn để ngăn ngừa hoặc điều trị nhiễm trùng như penicillin, amoxicillin hay clindamycin cũng thuộc nhóm B về độ an toàn trong thai kỳ.

Chụp X-quang răng cũng được coi là an toàn nếu tuân thủ đúng quy trình. Nguy cơ gây hại cho thai nhi khi bà mẹ chụp X-quang là tương đối thấp. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng chụp X quang răng trong khi mang thai 3 tháng đầu thì trẻ sơ sinh có thể bị nhẹ cân.

Theo Học viện Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG) và Hội X-quang Hoa Kỳ, liều bức xạ từ một lần chụp X-quang chẩn đoán không đủ lớn để gây hại cho phôi hoặc thai nhi. Nha sĩ sẽ sử dụng tấm chì bảo vệ để che chắn cơ thể, giảm thiểu mọi rủi ro có thể có. Mặc dù vậy, việc chụp X-quang định kỳ nên cân nhắc hoãn lại đến sau khi sinh, trừ khi có yêu cầu điều trị khẩn cấp.

3. Lời khuyên hữu ích cho mẹ bầu trong chăm sóc sức khỏe răng miệng thai kỳ

Sự nhạy cảm ở răng nướu trong khi mang thai khiến mẹ bầu gặp nhiều khó khăn khi vệ sinh răng miệng hằng ngày.

Để giữ gìn sức khỏe răng miệng trong suốt thai kỳ, phụ nữ mang thai nên tuân thủ một số lời khuyên đơn giản sau:

Chế độ ăn uống cân bằng: Hạn chế đường và tinh bột, tăng cường thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất để bảo vệ răng và nướu.
Vệ sinh răng miệng đúng cách: Đánh răng hai lần mỗi ngày với kem đánh răng chứa fluoride và dùng chỉ nha khoa hàng ngày.
Thông báo cho nha sĩ: Hãy luôn thông báo về tình trạng thai kỳ của mình để nha sĩ có thể đưa ra phương án điều trị và dùng thuốc phù hợp.
Tạo cảm giác thoải mái: Nếu cảm thấy khó chịu khi nằm ngửa trên ghế nha khoa, bạn có thể mang theo một chiếc gối nhỏ hoặc trao đổi với nha sĩ để điều chỉnh tư thế thoải mái hơn.

Sức khỏe răng miệng trong thai kỳ có tầm quan trọng đặc biệt vì nó không chỉ liên quan đến sức khỏe của người mẹ mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Việc bỏ qua việc chăm sóc răng miệng trong giai đoạn này có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng như sâu răng, rụng răng, thậm chí làm tăng nguy cơ sinh non, trẻ sơ sinh nhẹ cân hoặc tiền sản giật. Do đó, các bà mẹ tương lai cần chủ động thực hiện các biện pháp cần thiết để ngăn ngừa những vấn đề răng miệng có thể gây ra hậu quả lâu dài.

BSCKI. Lê Thế Cường