Sức khỏe tâm thần trước áp lực xã hội hiện đại

Xã hội càng phát triển, càng văn minh, thì càng nhiều người có nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tâm thần. Bệnh nhân tâm thần không chỉ là những người mắc các bệnh tâm thần xã hội, như: Tâm thần phân liệt, động kinh... mà còn gia tăng ở các dạng tâm thần khác như rối loạn trầm cảm, lo âu, rối loạn giấc ngủ, rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng các chất gây nghiện...

Quảng Ngãi cũng không nằm ngoài tình trạng chung này khi tỷ lệ người mắc bệnh lý tâm thần tìm đến các cơ sở y tế để tìm cách chữa trị ngày càng gia tăng. Nếu như cách đây 5 năm, mỗi ngày bệnh viện tâm thần đón tiếp hơn 100 bệnh nhân đến khám, chữa bệnh thì hiện nay, con số này đã tăng lên gấp đôi mỗi ngày. Đặc biệt trong số này, có đến hơn 40% là những bệnh nhân mắc những nhóm bệnh về rối loạn lo âu, trầm cảm.

Ngày càng có nhiều người mắc bệnh lý tâm thần tìm đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị

Thường xuyên rơi vào tình trạng mất ngủ, nên tâm lý chị Nguyễn Thị L. lúc nào cũng bất ổn, hay nóng nảy, không thể tập trung làm việc vì chứng đau đầu quấy phá. Sức khỏe dần sa sút khiến chị L. phải đi điều trị ở nhiều nơi những bệnh vẫn tái phát.

“Uống thuốc ngủ liều nhẹ cũng không ăn thua. Trong lòng tôi lúc nào cũng bồn chồn, lo lắng. Mỗi lần bị mất ngủ như vậy thì tôi đi khám, uống thuốc đông y rồi tây y đủ loại. Nhưng đến giờ vẫn chưa thể dứt bệnh”- chị L. chia sẻ.

Cũng là bệnh nhân quen thuộc với Bệnh viện tâm thần Quảng Ngãi, anh Trần Hữu T. ngụ ở huyện Tư Nghĩa mắc bệnh trầm cảm đã 2 năm nay. Sau mỗi đợt điều trị được cho về nhà thì sức khỏe anh T. ổn định, có thể sinh hoạt bình thường. Nhưng thỉnh thoảng anh vẫn chưa thể kiểm soát được ý nghĩ muốn làm hại bản thân, thậm chí là tự tử.

“Lúc nào tôi cũng phải để ý, coi chừng sợ chồng mình có hành động gì đó không ổn. Từ ngày mắc bệnh thì ảnh ít nói, ít giao tiếp. Bác sĩ có dặn là ngoài việc uống thuốc đúng liều, đúng giờ thì gia đình cũng phải kiên nhẫn quan tâm, chăm sóc thì bệnh mới khá được”- chị Lê Thị Minh- vợ anh T. cho hay về tình trạng bệnh của chồng.

Áp lực của cuộc sống hiện đại đang khiến số lượng bệnh nhân nhập viện tại bệnh viện tâm thần ngày càng tăng, tính chất bệnh cũng trở nên phức tạp. Thống kê của Bệnh viện Tâm thần tỉnh, trong 9 tháng đầu năm 2020, bệnh viện tiếp nhận khám và điều trị cho trên 12.000 bệnh nhân, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bác sĩ Phạm Thị Thu Trà- Trưởng Khoa Tâm căn-Tâm thần trẻ em-Phục hồi chức năng, Bệnh viện Tâm thần tỉnh cho biết: Đa số người mắc các bệnh lý tâm thần có biểu hiện là bị căng thẳng stress, những cơn mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt hoặc tình trạng rối loạn cơ thể, lo lắng hồi hộp. Đó là biểu hiện của áp lực tâm lí, áp lực xã hội, môi trường, gia đình đưa đến cho bệnh nhân.

Ngoài việc điều trị cho các bệnh nhân tại viện, Bệnh viện Tâm thần Quảng Ngãi đang tập trung chăm sóc sức khỏe tâm thần ở cộng đồng

Không chỉ gia tăng số ca mắc mà tính chất bệnh cũng phức tạp hơn, công tác khám, điều trị và chăm sóc các bệnh tâm thần cũng gặp nhiều khó khăn hơn. Một thực tế nữa là số bệnh nhân được quản lí, điều trị vẫn chiếm số lượng quá nhỏ. Thống kê trong toàn tỉnh, có hơn 6.000 bệnh nhân tâm thần, nhưng chỉ có gần 1.000 người được bệnh viện quản lý. Phần lớn người bệnh chưa được điều trị ở ngoài cộng đồng lại rất nhiều, là mối nguy tiềm ẩn cho xã hội.

Nếu người bệnh tâm thần không được quan tâm, chăm sóc và quản lý tốt thì khả năng cao sẽ phát bệnh mà có những hành vi không tự chủ được làm tổn hại đến bản thân và người khác. Thực tế cho thấy, ngày càng có nhiều trường hợp người tâm thần có hành vi ảnh hưởng đến an ninh trật tự. Một phần nguyên nhân cũng vì họ bị bỏ rơi, không được đầu tư, chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Chủ đề Ngày sức khỏe tâm thần thế giới năm nay được WHO lựa chọn là “Hành động vì sức khỏe tâm thần: Hãy đầu tư cho sức khỏe tâm thần” với mục đích kêu gọi mở rộng quy mô đầu tư và khuyến khích hành động của cộng đồng trên toàn thế giới vào lĩnh vực sức khỏe tâm thần. Với lời kêu gọi này, Quảng Ngãi đang nỗ lực để mọi người dân được tiếp cận các dịch vụ phòng ngừa và điều trị các bệnh tâm thần ngày càng tốt hơn, đặc biệt là các hoạt động chăm sóc sức khỏe tâm thần ngay tại cộng đồng.

Bác sĩ Nguyễn Văn Bé- Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Bệnh viện tâm thần ngoài trách nhiệm điều trị sức khỏe tâm thần cho bệnh nhân ở tại bệnh viện, còn có hệ thống chỉ đạo tuyến để chăm sóc sức khỏe tâm thần dưới cộng đồng.

Trong đó, tập trung quản lí hai đối tượng chính là bệnh tâm thần phân liệt, động kinh và các rối loạn tâm thần khác. Bệnh viện nỗ lực rất nhiều trong vấn đề thay đổi nhận thức cộng đồng, vận động cộng đồng không bỏ rơi người mắc bệnh tâm thần để tránh các hậu quả khó lường từ hành vi vô thức của người tâm thần.

Bài, ảnh: Thiên Vương