Sức mạnh tàu ngầm không người lái 'khổng lồ' của Hải quân Mỹ

Boeing hiện đã giao chiếc tàu ngầm không người lái cỡ lớn Orca, hay còn được gọi là XLUUV, đầu tiên cho Hải quân Mỹ. Việc bàn giao tàu ngầm không người lái đã bị trì hoãn vài năm, một phần do sự khác biệt giữa Orca và nguyên mẫu của nó cũng như sự bùng phát của đại dịch COVID-19. Ảnh: The Drive.

Việc giao hàng đã được công bố sau khi hoàn thành quá trình thử nghiệm vào đầu tháng 12/2023. Tổng cộng, Boeing dự kiến sẽ giao thêm 4 chiếc Orca cho Hải quân Mỹ, với chiếc cuối cùng dự kiến sẽ được bàn giao vào tháng 6/2024. Ảnh: The Drive.

Boeing tuyên bố việc chuyển giao phương tiện không người lái (UUV) dưới nước Orca với khả năng mang tải trọng lớn đã thể hiện đỉnh cao của hơn một thập kỷ làm việc tiên phong. Ảnh: The Drive.

Năm 2017, Hải quân Mỹ đã trao các hợp đồng phát triển XLUUV cho Boeing. Tuy nhiên, kể từ đó, sự chậm trễ và gia tăng chi phí đã khiến chương trình trở nên khó khăn. Ảnh: The Drive.

Tác động của đại dịch COVID-19 cũng được xác định là một yếu tố góp phần gây ra sự chậm trễ. Báo cáo của Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ (GOA) kết luận rằng, tổng chi phí của chương trình đã lên 242 triệu USD, cao hơn 64% so với ước tính chi phí ban đầu. Ảnh: The Drive.

Tàu ngầm UUV Orca nặng 80 tấn, dài 26 m, được thiết kế có tính mô-đun cao nhằm phù hợp với các yêu cầu nhiệm vụ khác nhau. Phần chính của con tàu được trang bị các hệ thống hướng dẫn và kiểm soát, điều hướng, tự chủ, nhận thức tình huống, thông tin liên lạc, phân phối điện, động cơ đẩy và các cảm biến nhiệm vụ. Ảnh: Naval News.

Phần phía sau của Orca có không gian dành cho tải trọng mô-đun. Phần tải trọng dài 12 m có khả năng mang tải trọng tới 8 tấn và có thể thay đổi cấu hình linh hoạt cho nhiều nhóm nhiệm vụ. Hải quân Mỹ có kế hoạch sử dụng không gian này để mang các loại mìn hoặc thủy lôi.

Thiết kế này giúp phần khoang tải trọng mô-đun của Orca có thể thực hiện các nhiệm vụ khác nhau như quét mìn, tác chiến điện tử và giám sát dưới đáy biển. Trong tương lai dự kiến con tàu sẽ được bổ sung thêm tính năng phát sóng siêu âm khẩu độ tổng hợp, cho phép Orca lập bản đồ đáy đại dương.

Ngoài ra, Hải quân Mỹ cũng quan tâm đến việc bổ sung các hệ thống vũ khí bổ sung để trang bị cho XLUUV của mình, bao gồm ngư lôi, tên lửa hành trình và thậm chí cả máy bay không người lái.

Một tính năng quan trọng khác của Orca là hệ thống động cơ đẩy diesel-điện; cho phép nó chìm trong thời gian dài và di chuyển dưới nước một cách yên tĩnh. Động cơ diesel-điện kết hợp với pin lithium-ion, giúp Orca có thể hoạt động trên biển trong nhiều tháng và di chuyển với tốc độ khoảng 6km/h.

Hải quân Mỹ sẽ triển khai tàu Orca như thế nào vẫn chưa rõ ràng vì chiếc UUV này quá lớn để tàu ngầm có thể mang hoặc phóng. Do đó, Orca có thể sẽ được phóng từ một con tàu mặt nước cỡ lớn hoặc qua một bến tàu.

Orca có thể được sử dụng để nhắm mục tiêu vào các nhà máy đóng tàu và các hải cảng quan trọng của đối phương. Con tàu cũng có thể được triển khai nhiệm vụ mang tính rủi ro cao như đặt mìn ở những vùng nước hẹp ở sông hoặc vùng nước nông.

Cần lưu ý rằng Hải quân Mỹ đang tìm cách trang bị nhiều loại UUV thuộc nhiều cấp độ khác nhau, Orca là một trong những loại có kích thước lớn nhất. Việc nhận được chiếc Orca đầu tiên đối với Hải quân Mỹ là rất quan trọng, bởi trước đó họ đã phải hủy Snakehead, một chiếc UUV cỡ lớn nhưng cuối cùng lại không phù hợp để triển khai từ tàu ngầm hạt nhân như dự định.

Cuộc chiến hàng hải trong tương lai sẽ ngày càng phức tạp khi có nhiều nền tảng không người lái xuất hiện. Đặc biệt là các đối thủ như Nga và Trung Quốc đã đầu tư rất nhiều vào các phương tiện dưới nước không có người lái.

Lê Quang (Theo TWZ, The Drive)