Suy thận, mắc phổi tắc nghẽn mãn tính vì hút thuốc lá điện tử

Khi mới nhập viện, bệnh nhân phải đặt ống nội khí quản, thở máy.

Nam thanh niên 17 tuổi nhập viện vì ngộ độc thuốc lá điện tử

Bệnh nhân đã được cấp cứu cơn co giật, đặt ống nội khí quản, thở máy và gây mê. Điểm khác của bệnh nhân này so với tất cả các bệnh nhân khác là có suy thận xuất hiện rất sớm, tiến triển nhanh dẫn tới phải lọc máu.

Đây là tình trạng suy thận trực tiếp do các chất độc trong thuốc lá điện tử gây ra. Mẫu thuốc lá điện tử do gia đình cung cấp qua xét nghiệm tìm thấy 2 chất ma túy tổng hợp thế hệ mới là MDMB-4en PINACA và ADB-4en-PINACA.

Đáng chú ý, việc hút thuốc lá điện tử của bệnh nhân khi còn thiếu niên đã dẫn tới việc hút thuốc lá điếu và sớm gây ra bệnh phổi tắc nghẽn ở bệnh nhân ngay trước khi trở thành một người lớn.

Bệnh nhân cho biết mình bắt đầu hút thuốc lá điện tử từ năm 13 tuổi. Đến năm 14 tuổi hút thêm thuốc lá điếu và kể từ đó hút đồng thời cả 2 loại thuốc lá điện tử và thuốc lá điếu.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc cho biết, khi kiểm tra kỹ chức năng phổi cho bệnh nhân thấy có rối loạn thông khí tắc nghẽn mức độ nặng.

"Đây là tình trạng rất giống với căn bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, gặp ở tất cả các bệnh nhân nghiện thuốc lá, thuốc lào nhiều năm, do đường thở bị thuốc lá gây ngộ độc, tổn thương, phù nề, xơ hóa và có thắt dẫn tới hẹp. Tình trạng này là giai đoạn cuối của bệnh phổi do thuốc lá rất khó chữa, ảnh hưởng rất nghiêm trọng tới sức khỏe các bệnh nhân và đang là gánh nặng với hệ thống y tế", bác sĩ Nguyên cho hay.

Hình ảnh mẫu thuốc lá điện tử của bệnh nhân

Một nghiên cứu ở Việt Nam năm 2009 cho thấy, cả nước có 1,1 triệu người bị các bệnh hô hấp (đặc biệt là viêm đường hô hấp và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính). Hiện nay, với dân số cả nước hiện khoảng 100 triệu người, lớn hơn năm 2009, thì hiện nay số người bị các bệnh đường hô hấp do thuốc lá chắc chắn vượt xa con số 1,1 triệu người.

Cần loại bỏ thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng ra khỏi đời sống

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên cho biết, thuốc lá điện tử là một hỗn hợp các hóa chất nhân tạo tổng hợp, bao gồm nicotin, hàng nghìn hóa chất phụ gia, hóa chất hương liệu và các ma túy tổng hợp thế hệ mới.

Thuốc lá nung nóng là dạng lai giữa thuốc lá điện tử và thuốc lá cũ (thuốc lá điếu, thuốc lào, shisha và xì gà). Đây là sự biến tướng, gia tăng về số lượng và đa dạng hóa các sản phẩm độc hại trong đời sống, thay đổi các cách thức (hình thức, hương vị, quảng cáo,...) để thu hút, lôi kéo thêm nhiều người mua và sử dụng, sau đó trở thành nghiện, thành các khách hàng trung thành, không thể bỏ được.

Bác sĩ Nguyên nhấn mạnh, nicotin là chất độc và chất gây nghiện mạnh. Thậm chí nicotin trong thuốc lá điện tử và những loại thuốc lá nung nóng là loại nicotin bào chế ở dạng không gây kích ứng đường hô hấp, lại được cho vào nhiều hơn thuốc lá cũ, do đó người hút dễ hút nhiều dẫn tới ngộ độc và nghiện sớm.

"Đã có rất nhiều bằng chứng rõ ràng cho thấy cả thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đều làm gia tăng việc bắt đầu sử dụng và nghiện thuốc lá.

Các loại thuốc lá mới hiện nay đang lôi kéo rất nhiều người trẻ, kể cả nữ giới sử dụng (với người hút thuốc lá cũ chủ yếu là nam giới và tuổi cao hơn). Hậu quả cuối cùng là toàn bộ các thế hệ người Việt Nam sẽ hút thuốc lá", bác sĩ Nguyên khẳng định.

Do đó, chuyên gia này khẳng định, việc quảng cáo thuốc lá nung nóng và thuốc lá điện tử là các sản phẩm giảm nhẹ hoặc giúp cai thuốc lá hoàn toàn sai trái và đánh lừa người dân và các cơ quan quản lý.

Nghiên cứu ở Việt Nam cho thấy, thuốc lá cũ gây thiệt hại kinh tế gấp 5 lần so với thuế thu được từ thuốc lá. Hậu quả về sức khỏe của thuốc lá cũ ở Việt Nam là khoảng 70 nghìn người chết mỗi năm và khoảng 28 nhóm bệnh khác nhau.

Với thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, số lượng hóa chất độc bên trong nhiều hơn so với thuốc lá cũ, thậm chí biến tướng, gia tăng mạnh nên hậu quả lớn hơn nhiều và càng ngày càng nặng hơn.

Giám đốc Trung tâm Chống độc nhấn mạnh: Năm 2025 là thời điểm đầy rủi ro với Việt Nam khi bước vào hai ngã rẽ trái ngược, thứ nhất là thời điểm vàng để đất nước cấm và quyết định tránh khỏi hoàn toàn thuốc lá điện tử, thứ hai là tuột mất cơ hội vàng và để đất nước rơi vào bờ vực đại họa vĩnh viễn của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.

HẢI NGÔ