SWIFT là gì và tại sao nó có thể là 'vũ khí' mà Nga lo ngại nhất?

Bài liên quan

Đại sứ quán Mỹ tại Ukraine kêu gọi công dân khởi hành ngay bây giờ

Cuộc đàm phán bốn bên cam kết ngừng bắn ở miền đông Ukraine

Khủng hoảng Ukraine: Mỹ gửi văn bản trả lời Nga, tìm kiếm đối thoại nhưng không nhượng bộ

Ukraine: Hãy bình tĩnh, Nga sẽ chưa tấn công!

Trong những tuần gần đây, các nhà lập pháp Mỹ đã gợi ý rằng Nga có thể bị loại khỏi SWIFT, một mạng lưới bảo mật cao kết nối hàng nghìn tổ chức tài chính trên khắp thế giới.

Ảnh: NE

Các nhà lập pháp cấp cao của Nga đã phản ứng bằng cách nói rằng họ sẽ dừng việc vận chuyển dầu, khí đốt và kim loại tới châu Âu nếu điều đó xảy ra.

"Nếu Nga bị ngắt kết nối với SWIFT, thì chúng tôi sẽ không nhận được ngoại tệ, nhưng người mua như các nước châu Âu, sẽ không nhận được hàng hóa của chúng tôi: dầu, khí đốt, kim loại và các thành phần quan trọng khác", ông Nikolai Zhuravlev, phó chủ tịch Thượng viện Nga, cho biết hôm thứ Ba, theo hãng truyền thông nhà nước TASS.

SWIFT là gì?

Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu, hay còn là SWIFT, được thành lập vào năm 1973 và hiện được hơn 11.000 tổ chức tài chính sử dụng để gửi các tin nhắn và lệnh thanh toán an toàn. Không có giải pháp thay thế được chấp nhận trên toàn cầu để thay thế SWIFT.

Việc loại bỏ Nga khỏi SWIFT sẽ khiến các tổ chức tài chính gần như không thể gửi tiền vào hoặc ra khỏi đất nước, gây ra cú sốc bất ngờ cho các công ty Nga và khách hàng nước ngoài của họ, đặc biệt là những người mua dầu và khí đốt bằng đô la Mỹ.

Bà Maria Shagina, một thành viên tại Viện Các vấn đề Quốc tế Phần Lan, đã viết: “Việc cắt Nga khỏi SWIFT sẽ chấm dứt tất cả các giao dịch quốc tế, kích hoạt sự biến động tiền tệ và gây ra khủng hoảng tài chính cho nước này".

Cựu Bộ trưởng Tài chính Nga Alexei Kudrin ước tính loại trừ Nga khỏi SWIFT sẽ khiến nền kinh tế nước này suy giảm 5%. SWIFT có trụ sở tại Bỉ và được điều hành bởi một hội đồng bao gồm 25 người.

Điều gì xảy ra nếu Nga bị loại khỏi SWIFT?

Thực ra, đã có tiền lệ về việc xóa một quốc gia khỏi SWIFT. Đó là khi tổ chức này đã chặn các ngân hàng Iran vào năm 2012 sau khi họ bị Liên minh châu Âu trừng phạt nước này vì chương trình hạt nhân của mình. Theo Shagina, Iran đã mất gần một nửa doanh thu xuất khẩu dầu và 30% hoạt động ngoại thương sau khi điều này diễn ra.

"SWIFT là một hợp tác toàn cầu trung lập được thành lập và hoạt động vì lợi ích chung của cộng đồng. Mọi quyết định áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các quốc gia hoặc các tổ chức cá nhân hoàn toàn thuộc về các cơ quan chính phủ có thẩm quyền và các nhà lập pháp hiện hành", tổ chức cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Tư.

Mỹ và Đức có nhiều thiệt hại nhất nếu Nga bị ngắt kết nối, bởi vì ngân hàng của họ là những người sử dụng SWIFT thường xuyên nhất để liên lạc với các ngân hàng Nga.

Liên minh châu Âu sẵn sàng đáp trả một cuộc tấn công của Nga vào Ukraine bằng "các biện pháp trừng phạt toàn diện chưa từng có", Ngoại trưởng Đan Mạch Jeppe Kofod cho biết hôm thứ Hai. Trưởng đoàn ngoại giao EU Josep Borrell hôm thứ Ba cũng nói rằng các lệnh trừng phạt sẽ là "đòn bẩy hiệu quả nhất của phương Tây, hoặc ít nhất là Liên minh châu Âu".

Thủ tướng Anh Boris Johnson nói với các nhà lập pháp hôm thứ Ba rằng chính phủ của ông đang thảo luận với Mỹ về khả năng cấm Nga tham gia SWIFT. "Đó sẽ là một vũ khí rất mạnh chống lại Nga. Tôi e rằng điều này chỉ có thể thực sự được triển khai với sự hỗ trợ của Mỹ. Chúng tôi đang thảo luận về điều đó", ông nói.

Các biện pháp đối phó của Nga

Nga đã thực hiện các bước trong những năm gần đây để giảm thiểu thiệt hại nếu họ bị loại khỏi SWIFT. Moscow đã thành lập hệ thống thanh toán của riêng mình, mang tên SPFS, sau khi bị phương Tây trừng phạt vào năm 2014.

Theo ngân hàng trung ương Nga, SPFS hiện có khoảng 400 người dùng. 20% lệnh chuyển tiền trong nước hiện được thực hiện thông qua hệ thống này, nhưng lưu lượng bị hạn chế và hoạt động bị giới hạn trong giờ hành chính.

Hệ thống thanh toán liên ngân hàng xuyên biên giới của Trung Quốc, hay CIPS, cũng có thể cung cấp một giải pháp thay thế khác cho SWIFT. Moscow cũng có thể buộc phải sử dụng tiền điện tử. Nhưng đây không phải là những lựa chọn thay thế hấp dẫn.

"SWIFT là một tổ chức châu Âu, một hiệp hội của nhiều quốc gia tham gia. Để đưa ra quyết định về việc ngắt kết nối, cần có một quyết định thống nhất của tất cả các quốc gia tham gia. Các quyết định của Mỹ và Anh chắc chắn là không đủ", ông Zhuravlev nói.

Ông nói thêm: “Tôi không chắc rằng các quốc gia khác, đặc biệt là những quốc gia có tỷ trọng thương mại với Nga lớn, sẽ ủng hộ việc này".

Quốc Thiên