Tắc tị vì bốn chữ 'hiện trạng ban đầu'

Bà TTL khởi kiện hàng xóm kế bên là vợ chồng ông TQT vì cho rằng ông T. xây nhà làm ảnh hưởng đến nhà mình.

Tháng 5-2014, TAND quận Ninh Kiều xử sơ thẩm, chấp nhận yêu cầu khởi kiện, buộc vợ chồng ông T. bồi thường cho bà L. hơn 148 triệu đồng. Tòa còn buộc vợ chồng ông T. phải khôi phục hiện trạng ban đầu và xử lý sự cố nghiêng với nhà của ông T.

Chỉ thi hành án… một nửa

Ông T. kháng cáo nhưng TAND TP Cần Thơ bác kháng cáo, tuyên giữ nguyên án sơ thẩm. Tuy nhiên, tại phần quyết định, HĐXX lại chỉ tuyên buộc ông T. bồi thường tiền cho bà L. mà không tuyên khôi phục hiện trạng ban đầu và xử lý sự cố nghiêng (như án sơ thẩm đã tuyên).

Gần một tháng sau, TAND TP Cần Thơ có thông báo sửa chữa, bổ sung bản án với nội dung buộc vợ chồng ông T. phải khôi phục hiện trạng ban đầu và xử lý sự cố nghiêng để chấm dứt việc tiếp tục gây thiệt hại cho nhà bà L.

Bà L. yêu cầu thi hành án (THA), phần bồi thường đã thi hành xong. Tuy nhiên, Chi cục THA dân sự quận Ninh Kiều cho rằng bản án tuyên buộc ông T. khôi phục hiện trạng ban đầu và xử lý sự cố nghiêng nhưng không xác định hiện trạng ban đầu là như thế nào nên không thể thi hành. Bà L. khiếu nại đến Cục THA dân sự TP Cần Thơ nhưng bị bác đơn.

Không đồng tình, bà L. gửi đơn kêu cứu đến nhiều cơ quan và tố chấp hành viên không thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật... Trong đó, bà L. yêu cầu chánh án TAND TP Cần Thơ có ý kiến đôn đốc đến các cơ quan THA nhanh chóng tổ chức thi hành dứt điểm phần còn lại của bản án sơ thẩm của TAND quận Ninh Kiều và bản án phúc thẩm của TAND TP Cần Thơ.

Thi hành án máy móc hay tòa tuyên không rõ?

Mới đây, bà TTL (người được THA) đã nhận được văn bản trả lời của TAND TP Cần Thơ. Theo tòa này, sau khi xem xét đơn yêu cầu của bà L., TAND TP Cần Thơ cho rằng tại bản án phúc thẩm và thông báo sửa chữa, bổ sung bản án phúc thẩm của TAND TP Cần Thơ quyết định không chấp nhận kháng cáo của bị đơn (vợ chồng ông TQT, người phải THA - PV), giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Theo đó, vợ chồng ông T. phải bồi thường cho bà L. hơn 148 triệu đồng, khôi phục hiện trạng ban đầu và xử lý sự cố nghiêng của nhà vợ chồng ông T. để chấm dứt việc tiếp tục gây thiệt hại cho nhà bà L.

Thế nhưng công văn ngày 31-7- 2019 của chi cục trưởng Chi cục THA dân sự quận Ninh Kiều cho rằng bản án tuyên khôi phục hiện trạng ban đầu của nhà bà L. nhưng không giải thích rõ hiện trạng ban đầu là như thế nào và cũng không quy định cụ thể thời gian bị đơn phải thực hiện. Qua các lần khảo sát thì nhà bà L. vẫn nằm trong độ nghiêng cho phép nên chấp hành viên không có căn cứ để tổ chức THA.

TAND TP Cần Thơ cho rằng nhận định trên là không đúng quy định pháp luật bởi các lý do sau:

Thứ nhất, việc lập luận tòa án không giải thích rõ hiện trạng ban đầu là như thế nào là cách hiểu máy móc. Bởi lẽ hiện trạng căn nhà ban đầu lúc xây cất và theo bản vẽ có nghiêng hay không và có cho phép được xây dựng nghiêng hay không… nên không cần phải giải thích hiện trạng ban đầu là gì.

Thứ hai, việc cho rằng bản án không có quy định cụ thể thời gian bị đơn phải thực hiện, vấn đề này Luật THA dân sự đã quy định rõ tại các điều 2, 4, 7, 9. Đồng thời, đây không thuộc trường hợp thời hạn thực hiện nghĩa vụ được ấn định hoặc thi hành theo định kỳ.

Thứ ba, về nhận định qua các lần khảo sát thì nhà bà L. vẫn nằm trong độ nghiêng cho phép nên chấp hành viên không có căn cứ để tổ chức THA. Theo tòa, bản án có hiệu lực pháp luật và nếu có đơn yêu cầu THA thì cơ quan THA phải thực hiện theo quy định của pháp luật. Bởi không có văn bản nào quy định và cho phép đợi đến khi nhà nghiêng đến “vượt mức cho phép” hoặc đến khi xảy ra hậu quả thì cơ quan THA mới thi hành bản án có hiệu lực pháp luật.

Theo tòa, Công văn số 2741 ngày 23-8-2019 của Tổng cục THA dân sự yêu cầu cục trưởng Cục THA dân sự TP Cần Thơ kiểm tra, chỉ đạo Chi cục THA dân sự quận Ninh Kiều giải quyết dứt điểm vụ việc. Từ đó, tòa cho rằng căn cứ Luật THA dân sự, bà L. có quyền liên hệ Chi cục THA dân sự quận Ninh Kiều yêu cầu giải quyết, đưa ra thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật theo đúng quy định của pháp luật.

YẾN CHÂU

Với quan điểm của tòa và cơ quan THA chỏi nhau như thế này, tôi thật sự không biết phải làm gì để được THA, bởi việc gửi đơn cho Chi cục THA dân sự quận Ninh Kiều tôi cũng đã làm rồi. Và cứ thế, đến nay gia đình tôi vẫn sống trong nỗi sợ hãi khi căn nhà đang bị nghiêng từ lỗi của phía phải THA.

Bà TTL, người được THA

Nhà bà L. (phải) kế bên nhà vợ chồng ông T. Ảnh: YC