Ngày 23/10/1961, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương quyết định thành lập Đoàn 759 (nay là Lữ đoàn 125) - đơn vị đầu tiên đảm nhận nhiệm vụ vận tải vũ khí, hàng hóa vào chiến trường miền Nam bằng đường biển với những tàu 'không số'.
Sau chuyến đi trinh sát, mở đường từ Bắc vào Nam thành công, trung tuần tháng 8-1962, Thường trực Quân ủy Trung ương họp thông qua nghị quyết về tổ chức con đường vận tải chiến lược trên biển chi viện cho cách mạng miền Nam.
Cách đây tròn 6 thập kỷ, con đường huyền thoại - Đường Hồ Chí Minh trên biển với những chiến công hiển hách của lực lượng Hải quân và nhân dân các tỉnh duyên hải nơi tuyến đường đi qua, đã đi vào lịch sử dân tộc như một kỳ tích của thế kỷ 20.
Đường Hồ Chí Minh trên biển đã hoàn thành trọn vẹn và đặc biệt xuất sắc nhiệm vụ chi viện chiến lược cho chiến trường miền Nam.
Sáng 22-10, tại TP. Hải Phòng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và TP. Hải Phòng đã tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển (23-10-1961 - 23-10-2021). Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì buổi Lễ. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Bí thư Quân ủy Trung ương; Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã gửi lẵng hoa chúc mừng.
Từ khi ra đời và trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đường Hồ Chí Minh trên biển đã tạo nên một phương thức vận chuyển mới hết sức quan trọng, trực tiếp bảo đảm chi viện cho chiến trường miền Nam.
60 năm trước, Đoàn tàu không số bí mật ra Biển Đông, dũng cảm vượt qua sự ngăn chặn, kiểm soát gắt gao của quân thù, tiếp tế vũ khí, bổ sung lực lượng cho đồng bào, cán bộ, chiến sĩ (CB-CS) miền Nam đánh mạnh, thắng lớn. Trong suốt những năm tháng chiến tranh, con đường biển cùng với đường bộ chạy dọc dãy Trường Sơn hùng vĩ ghi dấu biết bao chiến công oanh liệt của quân và dân ta. Hành trình nối liền hậu phương lớn miền Bắc với tiền tuyến lớn miền Nam không dừng lại ở sự vận chuyển thông thường, mà trở thành biểu tượng của ý chí, quyết tâm, tài thao lược, trí thông minh, sức sáng tạo của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Càng gặp khó khăn, nguy hiểm, cán bộ, chiến sĩ ta càng bình tĩnh, dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, trên dưới đoàn kết một lòng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong mọi tình huống.
Đường Hồ Chí Minh trên biển là một thiên anh hùng ca bất tử, một bộ phận quan trọng của hệ thống vận tải quân sự chiến lược trong cuộc kháng chiến chống xâm lược, giải phóng đất nước, xây dựng nên truyền thống vẻ vang.
Thành công nối tiếp thành công về một con đường bí mật, những chuyến đi bí mật, những nhiệm vụ bí mật và cả những hy sinh thầm lặng được khởi nguồn từ niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, Bác Hồ và Quân ủy Trung ương, với quyết tâm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Đường Hồ Chí Minh trên biển - con đường huyền thoại, đã ghi dấu bước phát triển mới của nghệ thuật chiến tranh nhân dân Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh.
Đường Hồ Chí Minh trên biển mang tầm vóc, ý nghĩa lịch sử to lớn, để lại nhiều bài học có giá trị lý luận và thực tiễn đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Đường Hồ Chí Minh trên biển - một chiến công xuất sắc, bản anh hùng ca về ý chí, sức sáng tạo của con người Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh...
Ngày 23.10.1961, Bộ Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam đã ra Quyết định số 97/QP về việc thành lập Đoàn 759 vận tải thủy. Sự ra đời của Đoàn 759 đánh dấu mốc lịch sử quan trọng, mở ra bước phát triển mới của tuyến đường vận tải chiến lược trên biển chi viện cho chiến trường miền Nam. Ngày 23.10 trở thành Ngày truyền thống của Đoàn 759 trước đây, Lữ đoàn 125, Vùng 2 Hải quân ngày nay, đồng thời là Ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển. Nhân kỷ niệm 60 năm, ngày mở đường Hồ Chí Minh trên biển, Báo Hà Giang trân trọng giới thiệu tài liệu về lịch sử ra đời, phát triển đường Hồ Chí Minh trên biển!
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, đường Hồ Chí Minh trên biển là biểu hiện cao đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của trí tuệ, ý chí, nghị lực, quyết tâm giành độc lập tự do cho đất nước.