Tài chính toàn diện là yếu tố then chốt đảm bảo phát triển bền vững

Diễn đàn được tổ chức nhằm tăng cường đối thoại chính sách và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về thúc đẩy tài chính toàn diện gắn với chuyển đổi số, qua đó góp phần định hình tương lai của tài chính toàn diện kỹ thuật số trong khu vực. Mục tiêu của Diễn đàn là tạo cơ hội để các cơ quan quản lý, định chế tài chính và doanh nghiệp công nghệ thảo luận về xu hướng, cơ hội và thách thức trong thúc đẩy tài chính bao trùm kỹ thuật số; đề xuất các giải pháp phát triển hệ sinh thái tài chính số an toàn, hiệu quả và bền vững; và tăng cường hợp tác công – tư nhằm mở rộng khả năng tiếp cận tài chính cho người dân và doanh nghiệp, đặc biệt là các nhóm yếu thế.

Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà phát biểu tại Hội nghị

Theo Báo cáo Global Findex 2025 của Nhóm Ngân hàng Thế giới, hơn 70% người trưởng thành Việt Nam từ 15 tuổi trở lên đã có tài khoản tài chính và 62% trong số đó sử dụng các dịch vụ thanh toán số, nhờ vào tỷ lệ phủ sóng internet đạt 80% dân số. Những con số này thể hiện bước tiến vượt bậc cũng như tiềm năng mở rộng tài chính số tới các nhóm còn chưa tiếp cận được dịch vụ.

Hệ sinh thái tài chính số tại Việt Nam đang phát triển mạnh nhờ chiến lược quốc gia về tài chính toàn diện và cơ chế sandbox thử nghiệm có kiểm soát trong lĩnh vực ngân hàng, tạo điều kiện cho các ngân hàng và công ty công nghệ tài chính fintech thử nghiệm và hoàn thiện các giải pháp tài chính số sáng tạo trong một môi trường được kiểm soát trước khi triển khai rộng rãi.

Quang cảnh Hội nghị

Theo Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ với “làn sóng” chuyển đổi số toàn cầu, tài chính không chỉ là giải pháp phát triển kinh tế xã hội mà còn là nền tảng bao trùm đến tất cả người dân từ nông thôn đến thành thị, từ người thu nhập cao đến thu nhập thấp đều có thể tiếp cận và sử dụng tài chính toàn diện một cách an toàn, thuận tiện với chi phí hợp lý.

Đây chính là yếu tố then chốt để đảm bảo “không ai bị bỏ lại phía sau” trong tiến trình phát triển kinh tế xã hội, đặc biệt công nghệ số, nền tảng dữ liệu lớn, trí tuệ nhận tạo (AI), các mô hình đổi mới sáng tạo… đang thay đổi và tạo ra cơ hội chưa từng có để mở rộng tài chính toàn diện một cách nhanh hơn, sâu rộng và bền vững hơn.

Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà khẳng định, phát triển tài chính toàn diện là một trong những ưu tiên chiến lược của Chính phủ Việt Nam, gắn với mục tiêu tăng trưởng bao trùm và phát triển bền vững. Ông nhấn mạnh, việc triển khai Chiến lược tài chính toàn diện Quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, theo Quyết định số 149/QĐ-TTg ngày 22/01/2020 của Thủ tướng Chính phủ, đã tạo nền tảng quan trọng để mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính chính thức cho người dân và doanh nghiệp.

Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà cùng các đại đại biểu tại Hội nghị

Việc triển khai thành công Chiến lược này xuất phát từ chủ trương nhất quán và đồng bộ của Đảng, Nhà nước và Chính phủ về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, qua đó hỗ trợ tích cực cho việc thực hiện các mục tiêu của tài chính toàn diện. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định chuyển đổi số là một trong ba đột phá chiến lược, cùng với việc hoàn thiện thể chế và phát triển nguồn nhân lực. Chính phủ đã ban hành các Chương trình Chuyển đổi số quốc gia với mục tiêu phát triển Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Trong lĩnh vực ngân hàng, NHNN đã chủ động xây dựng và triển khai Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, Kế hoạch chuyển đổi số ngành ngân hàng, đồng thời ban hành khung pháp lý thuận lợi cho việc thử nghiệm các sáng kiến công nghệ tài chính.

Nhờ những định hướng và hành động cụ thể đó, sau 5 năm thực hiện chiến lược, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong quá trình thực hiện Chiến lược Tài chính Toàn diện Quốc gia. Hạ tầng số trong lĩnh vực thanh toán được mở rộng, sản phẩm dịch vụ ngày càng đa dạng, thanh toán không dùng tiền mặt tăng trưởng mạnh và chuyển đổi số diễn ra sâu rộng trong toàn hệ thống ngân hàng.

Ông Thomas Jacobs, Giám đốc Quốc gia IFC phụ trách Việt Nam, Campuchia và Lào chia sẻ tại Hội nghị

Đến nay, tỷ lệ người trưởng thành có tài khoản thanh toán tại ngân hàng đạt 86,97%, tăng đáng kể so với mức 68,44% năm 2020. Chỉ tiêu về tốc độ tăng trưởng giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt đạt và vượt mục tiêu đề ra, với giá trị giao dịch qua điện thoại di động và ví điện tử tăng bình quân trên 25% mỗi năm... Những kết quả này đã và đang tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển mạnh mẽ của tài chính toàn diện số tại Việt Nam.

Trong quá trình nghiên cứu, xây dựng Chiến lược Tài chính Toàn diện Quốc gia giai đoạn II (2026-2030) với trọng tâm là thúc đẩy tài chính toàn diện số, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ tiếp tục quán triệt và triển khai các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số theo tinh thần Nghị quyết số 57/NQ-CP đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và các chiến lược, chương trình liên quan.

“Ngân hàng Nhà nước sẽ tập trung phát triển hạ tầng tài chính và dữ liệu số quốc gia, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực Ngân hàng - Fintech, ứng dụng AI và dữ liệu lớn (Big Data) trong cung ứng dịch vụ tài chính; đồng thời tăng cường giáo dục tài chính và bảo vệ người tiêu dùng tài chính. Bên cạnh đó, việc kết hợp chặt chẽ giữa tài chính toàn diện với tài chính xanh và các mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia cũng sẽ được chú trọng, nhằm xây dựng hệ sinh thái tài chính hiện đại, toàn diện và bao trùm, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội trong giai đoạn mới”, Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà khẳng định.

Các đại biểu trao đổi tại Hội nghị

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Thomas Jacobs, Giám đốc Quốc gia IFC tại Việt Nam, Lào và Campuchia, khẳng định, tài chính số không chỉ là động lực lớn cho đổi mới sáng tạo, mà còn là yếu tố then chốt cho chuyển đổi kinh tế toàn diện. Sự kết hợp giữa công nghệ, khung pháp lý đi cùng đầu tư hiệu quả sẽ giúp Việt Nam phát triển lĩnh vực fintech năng động, nâng cao cạnh tranh, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, khuyến khích các dự án khởi nghiệp, tạo việc làm chất lượng và đưa dịch vụ tài chính đến gần hơn với mọi người dân.

Đồng thời, phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái tài chính số vừa thúc đẩy doanh nghiệp vừa và nhỏ, thu hút đầu tư nước ngoài, đồng thời giúp nâng cao năng suất các ngành sản xuất, xuất khẩu nhờ nâng cao hiệu quả hoạt động, giảm chi phí và mở rộng cơ hội kinh doanh.

Đây là xu hướng chung của khu vực, khi Singapore, Úc, Philippines đang tiến nhanh với tài chính mở, quản trị dữ liệu có trách nhiệm và thanh toán số toàn quốc. Tại vùng Mekong, các thử nghiệm ngân hàng mở, sandbox fintech và tích hợp định danh số quốc gia tiếp tục định hình lại cách các tổ chức tài chính vận hành theo hướng an toàn, toàn diện và hiệu quả.

“Tại Việt Nam, các ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty tài chính đang đi đầu trong ứng dụng công nghệ số nhằm cung cấp cho người dân sự thịnh vượng, số hóa chính là động lực phát triển của nền kinh tế đất nước. Điều này cũng được Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đề ra và hiện thực hóa thành những những hành động cụ thể mở ra nhiều cơ hội lớn, giữ cho thông tin của khách hàng đụoc an toàn, tạo ra việc làm cho người lao động, thúc đẩy nền kinh tế mới vươn lên mạnh mẽ và bền vững hơn”, ông Thomas Jacobs nhấn mạnh.

Tại phiên thảo luận chuyên đề, ông Chu Khánh Lân, Phó Vụ trưởng Vụ Dự báo, thống kê - Ổn định tiền tệ, tài chính, NHNN đã chia sẻ kinh nghiệm của Việt Nam trong thúc đẩy tài chính toàn diện gắn với chuyển đổi số. Ông cho biết, sau hơn 5 năm triển khai Chiến lược tài chính toàn diện Quốc gia, Việt Nam đã đạt nhiều tiến bộ rõ rệt về thể chế, phát triển mạng lưới cung ứng dịch vụ tài chính hiện đại và rộng khắp, đa dạng hóa dịch vụ và mở rộng khả năng tiếp cận tài chính cho người dân và doanh nghiệp, nhờ ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số. Đại diện NHNN khẳng định “công nghệ và dữ liệu” là động lực giúp mở rộng phạm vi và độ sâu của tài chính toàn diện, hướng tới xây dựng “hệ sinh thái tài chính mở, an toàn, bao trùm và bền vững”. Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển hạ tầng dữ liệu dùng chung, tài chính mở và cơ chế thử nghiệm có kiểm soát, coi đây là nền tảng cho đổi mới sáng tạo, nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ tài chính, đồng thời bảo đảm hệ thống ổn định tài chính và bảo vệ người tiêu dùng.

Diễn đàn Cấp cao Thúc đẩy Công nghệ số - Mở rộng Tiếp cận Tài chính được kỳ vọng sẽ đóng góp thiết thực vào quá trình xây dựng chính sách, chia sẻ sáng kiến và mở rộng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực tài chính toàn diện kỹ thuật số, hướng tới một hệ sinh thái tài chính mở – an toàn – bao trùm – bền vững vì sự phát triển thịnh vượng của khu vực và toàn cầu.

Thanh Tuyết