Tài chính xanh tạo đột phá để thu hút dòng vốn ngoại

Tài chính xanh được xem là "tiền cho tương lai xanh", ngày càng trở nên quan trọng. Ảnh tư liệu

Sự tác động từ tài chính xanh đến dòng vốn ngoại

Tài chính xanh (green finance) là các hoạt động huy động và phân bổ nguồn vốn từ các tổ chức tài chính, doanh nghiệp và cá nhân để đầu tư cho các dự án, hoạt động có tác động tích cực đến môi trường và xã hội, hướng đến phát triển bền vững.

Phân tích về sự tác động của tài chính xanh đến việc thu hút dòng vốn ngoại thế nào trong thời gian tới, trả lời TBTCVN, ông Huỳnh Anh Tuấn – Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán Ngân hàng Đông Á (DAS), cho rằng con người ngày càng nhận thức được những thách thức nghiêm trọng do biến đổi khí hậu gây ra đối với sự phát triển bền vững nên đã và đang xây dựng những mô hình để ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm giảm nhẹ rủi ro thiên tai.

Bởi thế, tài chính xanh rất cần thiết và là xu hướng trên toàn thế giới, với sự tham gia của các tổ chức tài chính quốc tế, chính phủ các nước cũng như hệ thống tài chính của từng quốc gia, khu vực. Với cam kết đưa mức phát thải ròng về 0 vào năm 2050, giảm phát thải khí methane vào năm 2030, nhu cầu đầu tư của Việt Nam vào các dự án giảm thiểu tác động đến môi trường sẽ ngày càng lớn.

Do vậy, tài chính xanh đóng vai trò vô cùng quan trọng trong mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam khi Việt Nam đang trong mối quan hệ hội nhập sâu và rộng vào nền kinh tế toàn cầu.

Tài chính xanh mang lại lợi ích về kinh tế và môi trường cho con người. Nó mở rộng khả năng tiếp cận hàng hóa, dịch vụ thân thiện với môi trường cho các cá nhân và doanh nghiệp, cân bằng quá trình chuyển đổi sang một xã hội ít carbon, dẫn đến tăng trưởng toàn diện hơn về mặt xã hội.

Ông Huỳnh Anh Tuấn nhận định, sức ép cả trong và ngoài nước đang mỗi ngày một lớn khiến áp lực buộc doanh nghiệp không thể trì hoãn. Tài chính xanh đã được triển khai tại Việt Nam khoảng 10 năm nhưng quy mô rất khiêm tốn do đó doanh nghiệp muốn tồn tại và lớn mạnh cần sự nỗ lực và tất nhiên cũng cần Chính phủ có các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Doanh nghiệp cần làm gì để đáp ứng tiêu chí?

Ông Tuấn cho rằng, về phía doanh nghiệp để thu hút được tài chính xanh cần phải xác định chiến lược và có mô hình chuyển đổi xanh thích hợp; chủ động thực hành quản trị xanh, hướng tới việc tạo ra các sản phẩm có tác động tốt đến xã hội cũng như môi trường.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cần nắm được những văn bản hướng dẫn cụ thể và biện pháp hành động nhằm thúc đẩy sự phát triển xanh và bền vững của đất nước; cần có các dự án, sản phẩm chuyển đổi xanh để thu hút được nguồn vốn đầu tư từ tài chính xanh. Ví dụ như Masan, Vinamilk, TH True Milk… đã thu hút được nguồn vốn đầu tư từ tài chính xanh rất thành công.

Ông Tuấn cũng cho hay, cần xác định vai trò dẫn dắt của Chính phủ để kiến tạo phát triển hệ thống tài chính xanh. Trong đó, Chính phủ xây dựng chiến lược, tạo dựng thị trường và tạo điều kiện cho phát triển kinh tế xanh để thị trường hoạt động hiệu quả bằng việc tạo ra hành lang pháp lý công bằng.

Chính phủ cần xây dựng những chính sách ưu đãi, nhất là ưu đãi về thuế, phí, cho vay tài chính phù hợp cho khu vực doanh nghiệp nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư đổi mới công nghệ theo hướng công nghệ xanh, việc làm xanh để tạo ra thế mạnh trong cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường.

Hiện nay, nguồn vốn đầu tư nước ngoài (FDI) xanh đang là một xu hướng đầu tư tất yếu, đồng thời các quốc gia nhận đầu tư ngày càng chú trọng đến việc tăng cường các chính sách bảo vệ môi trường. Vì vậy, khi một quốc gia nhận được các dự án đầu tư FDI sạch, sẽ có cơ hội đón nhận các công nghệ xử lý, thân thiện với môi trường hiện đại, vừa tăng được các lợi ích về kinh tế, vừa đảm bảo môi trường. Những lợi ích kinh tế này sẽ được sử dụng một phần giúp giải quyết các vấn đề về môi trường theo các phương cách khác nhau.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1658/QĐ-TTg, ngày 1/10/2021 phê duyệt Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050. Những mô hình kinh tế cụ thể có tính thích ứng với biến đổi khí hậu, trong đó có kinh tế tuần hoàn, cũng đang được nghiên cứu, tạo thuận lợi, hướng tới thúc đẩy chuyển đổi xanh ngay trong quá trình phục hồi kinh tế.

Sắp tới dòng vốn FDI vào Việt Nam sẽ chuyển dịch mạnh mẽ vào các ngành công nghệ, sản xuất chip và năng lượng tái tạo trong tương lai. Điều này phù hợp với nhu cầu của các nhà đầu tư đến từ Tây Âu và Hoa Kỳ.

Các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thu hút FDI và hướng đến thu hút FDI xanh như: tiếp tục quảng bá, xúc tiến đầu tư; xây dựng thể chế, chính sách ưu đãi vượt trội, cạnh tranh, tạo điều kiện kinh doanh thuận lợi thu hút các dự án lớn, trọng điểm quốc gia, dự án công nghệ cao... thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các tập đoàn đa quốc gia đầu tư, đặt trụ sở và thành lập các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) tại Việt Nam.

Ngoài ra, cần đào tạo, tập huấn nâng cao trình độ cho đội ngũ làm công tác quản lý liên quan đến FDI, chú trọng cập nhật kiến thức về xu hướng vốn FDI xanh; các tiêu chí FDI xanh trên thế giới; kinh nghiệm quản lý dự án FDI xanh; kinh nghiệm xử lý các rủi ro môi trường kể cả từ các dự án FDI đã được cam kết “xanh”…

Kỳ Phương