Tai họa dồn dập với Haiti: Tổng thống bị ám sát, người kế nhiệm chết vì COVID

Tổng thống Haiti bị ám sát ngày 7/7. Ảnh Getty Images.

Chánh án Tòa án Tối cao sẽ kế nhiệm Tổng thống nước này trong trường hợp xảy ra bất trắc, theo Hiến pháp Haiti.

Chủ tịch hiệp hội các thẩm phán quốc gia Haiti, Jean Wilner Morin, cho biết hiện chưa rõ ai sẽ kế nhiệm Tổng thống Jovenel Moise, người bị ám sát tại nhà riêng rạng sáng 7/7 (giờ địa phương).

Hiện người có khả năng cao nhất là Thủ tướng lâm thời Claude Joseph, tuy vậy, ông này cần phải được Quốc hội Haiti phê chuẩn mới có thể chính thức thay thế tổng thống. Điều đáng nói là trong thời gian qua, không có các cuộc bầu cử nào được tổ chức ở Haiti, nên hiện nước này không có Quốc hội và "do đó, về mặt hiến pháp, ông Joseph không thể thay thế tổng thống", ông Morin cho biết.

Tổng thống Haiti Jovenel Moise, 53 tuổi, bị một nhóm người bắn chết tại tư gia ở Port-au-Prince. Đệ nhất phu nhân Martine Moise đang trong tình trạng nguy kịch và đã được đưa sang Mỹ điều trị.

Tổng thống Haiti Jovenel Moise, 53 tuổi, bị một nhóm người bắn chết tại tư gia ở Port-au-Prince. Đệ nhất phu nhân Martine Moise đang trong tình trạng nguy kịch và đã được đưa sang Mỹ điều trị. Các quan chức cho biết Moise trong tình trạng ổn định nhưng nguy kịch.

Ông Moise đã điều hành Haiti, quốc gia nghèo nhất châu Mỹ, bằng sắc lệnh (bỏ qua sự giám sát của Quốc hội) trong hơn một năm. Thủ lĩnh phe đối lập đã cáo buộc ông tìm cách gia tăng quyền lực, bao gồm việc phê chuẩn một sắc lệnh hạn chế quyền hạn của tòa án kiểm tra các hợp đồng của chính phủ và một sắc lệnh khác nhằm tạo ra cơ quan tình báo chỉ nghe lệnh Tổng thống.

Chánh án Tòa án Tối cao Haiti René Sylvestre, người qua đời do Covid-19 hôm 23/6. Ảnh: Miami Herald.

Thứ trưởng Truyền thông Frantz Exantus thông báo nhóm ám sát Tổng thống đã bị bắt, chưa đầy 24 giờ sau vụ tấn công. Đại sứ Haiti tại Mỹ Bocchit Edmond cho biết những kẻ ám sát Tổng thống là lính đánh thuê chuyên nghiệp cải trang thành đặc vụ Mỹ.

Haiti ban bố "tình trạng bị bao vây", tức đóng cửa tất cả biên giới Haiti và áp đặt thiết quân luật, theo đó quân đội và Cảnh sát Quốc gia Haiti (HNP) được trao quyền để thực thi pháp luật.

Các nước đã kịch liệt lên án vụ ám sát. Tổng thống Mỹ lên án vụ ám sát Tổng thống Haiti là "hành động tàn ác", nhấn mạnh tình hình chung Haiti "rất đáng lo ngại". Mỹ cũng cho biết sẽ cân nhắc biện pháp giúp đỡ Haiti điều tra.

Duy Tiến