Tại sao cần đảm bảo một môi trường Internet tự do?
Mặc dù Internet dường như đã trở thành điều hiển nhiên với nhiều người, nhưng không gì có thể đảm bảo rằng nó sẽ luôn là một không gian mở, an toàn và dễ tiếp cận cho tất cả mọi người.
Nhân dịp Diễn đàn Quản trị Internet 2025 (IGF) đang diễn ra tại Thủ đô Oslo của Na Uy trong các ngày 23-27/6/2025, VietNamNet xin giới thiệu tới độc giả bài viết của Bộ trưởng Bộ Số hóa và Quản trị Công của nước chủ nhà IGF20 dưới đây.

Bộ trưởng Bộ Số hóa và Quản trị Công Na Uy, Karianne Oldernes Tung (Ap): Quan điểm của Na Uy rất rõ ràng: Internet phải mở và tự do tiếp cận. Ảnh: Gorm Kallestad / NTB
Từ ngày 23/6, Na Uy đăng cai tổ chức Diễn đàn Quản trị Internet (Internet Governance Forum) – IGF 2025 – hội nghị lớn nhất của Liên Hợp Quốc từng được tổ chức trên lãnh thổ Na Uy.
Hơn 4.000 đại biểu từ khắp nơi trên thế giới sẽ quy tụ tại Lillestrøm
Từ Tổng thống Mauritius, Phó Chủ tịch EU Henna Virkkunen, nữ nhà báo đoạt giải Nobel Hòa bình Maria Ressa, đến các bộ trưởng, lãnh đạo doanh nghiệp, chuyên gia và đại diện của các tập đoàn công nghệ như TikTok và Google, cùng rất nhiều các bên liên quan và tổ chức khác - tất cả sẽ cùng ngồi lại để thảo luận về tương lai của Internet.
Kể từ đầu thập niên 1990, Internet đã trở thành một trong những hạ tầng toàn cầu quan trọng bậc nhất. Xã hội hiện đại của chúng ta vận hành nhờ vào Internet - từ kinh tế, y tế đến an ninh quốc gia.
Điều này chỉ khả thi vì Internet được duy trì như một hệ thống mở và vận hành dựa trên sự hợp tác xuyên biên giới và giữa các lĩnh vực.
“Internet phải được quản lý bởi tập thể chứ không phải bởi một nhóm thiểu số”
Các chính phủ, các tổ chức quốc tế, khu vực tư nhân, xã hội dân sự, giới học thuật, và cộng đồng kỹ thuật, tất cả đều phải có vai trò hỗ trợ xây dựng, duy trì và quản lý một nền tảng Internet toàn cầu.
Đây không chỉ là một mô hình vận hành, mà còn là một tuyên bố về giá trị. Nó bảo đảm rằng không một cá nhân, chính phủ hay doanh nghiệp nào có thể độc quyền kiểm soát hạ tầng kỹ thuật này, hạ tầng đang định hình tương lai số của chúng ta.
Tuy nhiên, chúng ta đang chứng kiến những xu hướng đáng lo ngại đi ngược lại với điều này.
Internet phải là một không gian mở, nơi mọi người được tự do tiếp cận và chia sẻ thông tin, nơi các quyền con người cơ bản được bảo vệ. Bộ trưởng Bộ Số hóa và Quản trị Công Na Uy, Karianne Oldernes Tung (Ap)
Một số quốc gia và thực thể đang tìm cách phân mảnh Internet để dễ kiểm soát hơn, dẫn tới việc kiểm duyệt và kiểm giám sát.
Đây là mối đe dọa không chỉ đối với quyền con người, mà còn đối với tăng trưởng kinh tế và an ninh.
Na Uy kiên định quan điểm: Internet phải là một không gian mở, nơi mọi người được tự do tiếp cận và chia sẻ thông tin, nơi các quyền con người cơ bản được bảo vệ.
Đó cũng là lý do vì sao Na Uy chủ động tham gia và có tiếng nói rõ ràng trong việc quản trị tài sản của chung này. Na Uy có truyền thống dân chủ, minh bạch và hợp tác mạnh mẽ.
Chúng tôi mang theo những giá trị này trong các nỗ lực của mình định hình cuộc sống trên không gian mạng cả ở trong nước và trên trường quốc tế.
Chúng ta cần tăng cường hợp tác quốc tế, đặc biệt là các quốc gia tự do dân chủ phải đóng góp. Giờ đã đến lượt Na Uy. Internet phải được quản trị bởi tập thể chứ không phải bởi một nhóm thiểu số.
Cùng nhau, chúng ta sẽ bàn bạc cách thức đảm bảo một nền tảng Internet kết nối thế giới, tự do và an toàn cho tất cả mọi người.
Chưa bao giờ sứ mệnh này lại mang tính sống còn đến vậy. Internet là hạ tầng cốt lõi của xã hội. Và việc quản trị nó để phục vụ con người - chứ không phục vụ quyền lực - chính là trách nhiệm chung của chúng ta.