Tại sao Israel khó đánh toàn lực ở 'sân sau' của Hezbollah?
Trong 3 ngày kể từ khi Israel ám sát lãnh đạo Hezbollah, Hassan Nasrallah, nước này đã tận dụng ưu thế vượt trội trên không để thực hiện hàng loạt đòn không kích vào Lebanon.
Theo các chuyên gia, Israel khó có thể thực hiện một chiến dịch quy mô lớn, kéo dài trên lãnh thổ Lebanon (Ảnh: FT)
Tuy nhiên, sau các cuộc không kích liên tiếp, Israel có vẻ đã sẵn sàng chuyển sang một giai đoạn mới của xung đột: một chiến dịch trên bộ, đưa quân đội Israel vào khu vực phía Nam Lebanon do Hezbollah kiểm soát.
Trang thiết bị và các đơn vị chiến đấu hạng nặng đã được triển khai tới miền bắc Israel từ cuối tuần trước. Trong những ngày gần đây, lực lượng Israel cũng đã tiến hành các cuộc đột kích quy mô nhỏ nhằm vào các trận địa pháo và cơ sở hạ tầng của Hezbollah tại Lebanon, đồng thời thu thập thông tin tình báo để chuẩn bị cho một cuộc tấn công trên bộ quy mô lớn hơn, theo một nguồn tin thân cận.
"Bước tiếp theo trong cuộc chiến chống lại Hezbollah sẽ bắt đầu sớm", Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant thông báo với các thị trưởng miền bắc Israel vào hôm đầu tuần này. "Đây sẽ là yếu tố quan trọng giúp thay đổi tình hình an ninh và cho phép chúng tôi hoàn thành những mục tiêu quan trọng nhất của cuộc chiến: đưa người dân trở về nhà của họ".
Israel từ lâu đã khẳng định rằng một trong những mục tiêu chính của họ là đưa khoảng 60.000 người dân, những người đã buộc phải di tản do các cuộc tấn công tên lửa của Hezbollah – bắt đầu sau khi nhóm này hỗ trợ Hamas tấn công Israel vào ngày 7/10/2023 – quay trở về nhà của họ.
Trong suốt năm qua, các quan chức Israel cho biết họ muốn giải quyết vấn đề này bằng con đường ngoại giao, nhưng cũng đã đe dọa sẽ sử dụng sức mạnh quân sự khi sự căng thẳng leo thang với những tuyên bố cứng rắn. Ngay sau khi Hezbollah bắt đầu tấn công Israel vào năm ngoái, Mỹ đã thuyết phục Israel không tiến hành một cuộc tấn công phủ đầu vào tổ chức này, nhằm ngăn chặn leo thang căng thẳng.
Trong 12 tháng qua, lực lượng Israel đã tiến hành các cuộc tấn công bằng lực lượng không quân và pháo binh vào miền Nam Lebanon, buộc hơn 110.000 người phải rời bỏ nhà cửa và gây ra thiệt hại lớn trên toàn khu vực biên giới phía nam. Rạng sáng 1/10, Israel đã thực hiện chiến dịch trên bộ, đẩy khu vực vào tình trạng căng thẳng tột độ khi đối mặt với câu hỏi liệu Israel sẽ tiến xa đến đâu trong cuộc đối đầu với Iran và các đồng minh – và liệu họ sẽ dừng lại ở điểm nào.
Yaakov Amidror, cựu cố vấn an ninh quốc gia của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và là nghiên cứu viên tại Viện An ninh Quốc gia Do Thái ở Washington, cho biết sau 11 tháng giao tranh tại Gaza, quân đội Israel "có phần mệt mỏi" và do đó ít có khả năng tiến hành một chiến dịch quy mô như đã thực hiện với Hamas.
Thay vào đó, ông cho rằng các hoạt động của Israel có thể tập trung vào việc đẩy lực lượng Hezbollah về phía Bắc sông Litani của Lebanon – theo nghị quyết của Liên Hợp Quốc được thông qua sau cuộc chiến gần đây nhất giữa Israel và Hezbollah vào năm 2006 – và làm suy giảm sức mạnh hỏa lực của lực lượng này "đến mức sau cuộc chiến, chúng tôi có thể tiếp tục phá hủy cơ sở của họ...và ngăn chặn dòng chảy của các hệ thống vũ khí từ Syria vào Lebanon".
Xe tăng và xe bọc thép của quân đội Israel được triển khai ở vùng Thượng Galilee, miền Bắc Israel gần biên giới với Lebanon (Ảnh: AFP)
Itamar Yaar, cựu phó giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia Israel, cho rằng trong khi Israel khó có thể tiến hành một cuộc chiến quy mô lớn vào Lebanon vì cái giá phải trả sẽ "quá cao so với những gì chúng tôi sẵn sàng chấp nhận", họ có thể thực hiện các chiến dịch gần biên giới để đối phó với mối đe dọa từ tên lửa chống tăng của Hezbollah.
"Tôi nghĩ rằng có khả năng Israel sẽ cố gắng kiểm soát một số điểm dọc theo đường phân giới để đảm bảo rằng ít nhất một số ngôi làng của chúng tôi không chịu hỏa lực trực tiếp từ Hezbollah", ông nói. "Điều này dễ thực hiện hơn ở phía Tây biên giới Israel-Lebanon, nhưng khó khăn hơn ở khu vực Metula [do địa hình]".
Ông Netanyahu tin rằng việc nắm giữ lãnh thổ Lebanon khi thỏa thuận ngừng bắn được thực hiện sẽ tạo ra nhiều lựa chọn cho Israel trong các cuộc đàm phán về hiện trạng mới.
Một người từng làm việc với ông Netanyahu cho biết: “Việc này sẽ tạo ra lợi thế cho chúng tôi. Nó cũng cho Hezbollah lý do để chấp nhận một thỏa thuận, theo đó họ vẫn giữ vị trí ở phía bắc sông Litani. Bằng cách này, họ có thể nói rằng họ đã ép Israel rời khỏi lãnh thổ Lebanon mà không cần phải quay trở lại. Điều này sẽ tạo ra đòn bẩy chính trị cho chúng tôi trong các cuộc đàm phán”.
Các quan chức thừa nhận rằng một chiến dịch trên bộ ở Lebanon sẽ mang lại vô số rủi ro. Ngay cả khi họ chỉ tiến hành một chiến dịch có giới hạn, lực lượng Israel có thể bị kéo vào một cuộc giao tranh kéo dài tại khu vực, nơi các chiến binh của Hezbollah rất thông thạo địa hình, trong khi đó lợi thế về công nghệ và tình báo của Israel ít có tác dụng.
Chiến dịch mới của Israel cũng làm tăng nguy cơ đối đầu trực tiếp với Iran, quốc gia đã dành nhiều năm để xây dựng lực lượng cho Hezbollah và coi tổ chức này là trung tâm của liên minh kháng chiến mà họ đã thiết lập để đối đầu với Israel.
