Tại sao người xưa có câu: 'Dại xây nhà hướng Tây, ngốc mua đất cạnh chùa'?
Câu tục ngữ 'dại xây nhà hướng Tây, ngốc mua đất cạnh chùa' là một lời khuyên dân gian mang tính chất kinh nghiệm sống, phản ánh sự quan sát và những điều không thuận lợi mà người xưa cho là không tốt khi lựa chọn vị trí xây dựng nhà cửa hoặc mua đất.
"Dại xây nhà hướng Tây":
Người xưa cho rằng xây nhà hướng Tây không tốt vì mặt trời chiếu vào nhà vào buổi chiều, gây nóng nực và không thoải mái. Thêm vào đó, khí hậu tại nhiều vùng nhiệt đới, đặc biệt là ở Việt Nam, vào những tháng hè rất oi bức và khắc nghiệt, khiến nhà hướng Tây dễ bị nắng chiếu gay gắt. Điều này làm cho nhà dễ hư hại, tốn kém chi phí bảo trì và làm cho không gian sống không thoải mái.
"Ngốc mua đất cạnh chùa":
Khi mua nhà, chúng ta thường quan tâm đến các tiện ích xung quanh như trường học, bệnh viện, viện dưỡng lão,… Vậy nếu chọn một ngôi nhà và có một ngôi chùa bên cạnh thì liệu chúng ta có sẵn lòng chọn không?
Mua đất gần chùa bị cho là không tốt vì người xưa cho rằng chùa là nơi thờ cúng, trang nghiêm, thường có nhiều người đến lễ bái và cúng dường. Điều này có thể dẫn đến sự ồn ào và đông đúc quanh khu vực, không thuận lợi cho cuộc sống yên tĩnh, riêng tư của gia đình. Hơn nữa, theo quan niệm phong thủy, đất cạnh chùa có thể bị "tăng trưởng năng lượng âm" do sự hiện diện của những nghi lễ tôn giáo và cầu nguyện, không phù hợp cho người sống.
Cả hai câu này đều mang tính cảnh báo và phản ánh kinh nghiệm truyền thống về việc chọn lựa địa điểm xây nhà và mua đất để đảm bảo sự an lành, hòa thuận trong cuộc sống.
Quan niệm trên có còn phù hợp với ngày nay?
Quan niệm không mua đất cạnh chùa hay hạn chế làm nhà hướng tây đến ngày nay vẫn đúng. Tuy nhiên, con người bây giờ đã có rất nhiều thay đổi trong lối sống nên nhà cạnh chùa vẫn nhiều và nhà hướng Tây cũng được xây dựng nhiều.
Ai cũng mong muốn có thể làm nhà hướng Nam theo các cụ xưa nhưng sẽ lại phải đảm bảo tiêu chí hiện đại là sẽ quay nhà hướng ra mặt đường. Và hướng mặt đường lại liên quan tới kinh tế nên ngày nay được ưu tiên hơn. Nếu đường lớn hướng Tây thì con người cũng sẽ chấp nhận miễn là quay nhà hướng ra mặt đường, còn nắng nóng đã có điều hòa.
Ngoài ra, đất gần chùa nhiều người vẫn mua và thực tế cũng nhiều gia đình làm ăn vẫn rất phạt đạt. Đặc biệt, khi đời sống tâm linh phát triển, người ta thường lên chùa bái Phật nhiều, các gia đình ở quanh đó lại được nhờ chùa mà có thể phát triển loại hình kinh doanh. Thế nên, có thể nói, quan niệm xưa của ông bà vẫn rất đúng nhưng ngày nay chúng ta không hoàn toàn áp dụng theo vì còn có những tính toán khác.