Tại sao nữ giới mãi khó đi du lịch một mình?

Ngày càng nhiều phụ nữ chọn đi du lịch một mình, nhưng hành trình ấy vẫn đối mặt không ít rào cản - trong đó, nỗi lo về an toàn vẫn là trở ngại lớn nhất. Ảnh: Linh Huỳnh

Vụ việc nữ du khách tố bị quấy rối khi trekking cung Phu Sa Phìn đầu tháng 12 chỉ là một lát cắt nhỏ trong trong bức tranh rộng hơn về mức độ dễ tổn thương của phụ nữ trên hành trình khám phá thế giới.

Ông Đỗ Hữu Nam, Giám đốc Platinum Travel - đơn vị chuyên tour trekking trong và ngoài nước - cho biết: "Việc khách nữ leo núi bị quấy rối khá phổ biến, nhưng ít người dám đưa lên mạng hoặc phản ánh".

Trong bối cảnh các chuyến bay giá rẻ và xu hướng làm việc từ xa nở rộ, "du lịch một mình" trở nên dễ tiếp cận hơn. Tuy nhiên, nhiều phụ nữ vẫn chần chừ khi bấm nút đặt vé. Lý do không chỉ là chi phí hay thời gian, mà là hàng loạt rào cản thực tế lẫn tâm lý: nỗi lo an toàn, định kiến xã hội, hạ tầng kém an toàn và cơ chế bảo vệ còn nhiều lỏng lẻo.

Xu hướng tăng mạnh

Theo báo cáo thị trường 2024 của Grand View Research, du khách nữ đi một mình (female solo travelers) chiếm 54,4% doanh thu toàn cầu của ngành du lịch solo, nhờ vào sự độc lập ngày càng tăng, các chuẩn mực xã hội thay đổi và những trải nghiệm được thiết kế riêng.

Truyền thông xã hội góp phần khuếch đại trào lưu này: hashtag #solotravel thu hút hơn 7,9 triệu bài đăng trên Instagram và tăng gấp mười lần trên TikTok trong giai đoạn 2021-2024. Google Trends ghi nhận lượt tìm kiếm "du lịch một mình" tăng gấp đôi từ 2018 đến 2023.

Riêng cụm từ "du lịch một mình của phụ nữ" đã ghi nhận mức tìm kiếm tăng gấp 6 lần trong giai đoạn trước đại dịch và đến đầu năm 2024 đã vượt mức của năm 2020.

Mũi Né là điểm đến được khách du lịch solo đặc biệt yêu thích. Trong ảnh, nữ du khách đến Mũi Né du lịch một mình vào tháng 3. Ảnh: Linh Huỳnh.

Tại châu Á - Thái Bình Dương, du lịch solo dự kiến tăng trưởng 16,1% trong 5 năm tới, trong đó nổi bật là Ấn Độ và Trung Quốc. Các điểm đến như Thái Lan, Việt Nam, Indonesia tiếp tục là lựa chọn hàng đầu nhờ chi phí thấp và cộng đồng du lịch ba lô phát triển.

Một khảo sát năm 2024 về xu hướng du lịch solo cho thấy mức tăng đáng kể của nhóm khách nữ. 87% phụ nữ chọn đi một mình để tận hưởng sự tự do và linh hoạt; 78% coi đây là cách chăm sóc bản thân; và 72% dù đi solo vẫn có bạn đồng hành và họ xem đây là một phong cách du lịch. Dù xu hướng phụ nữ đi du lịch một mình tăng lên trên toàn cầu, cảm giác rủi ro vẫn khiến nhiều người e ngại bước ra khỏi cửa.

Rào cản

Nỗi sợ an toàn

Rủi ro bị quấy rối, theo dõi hay tấn công tình dục là nỗi lo hàng đầu của phụ nữ khi đi solo. Báo cáo State of Solo Travel 2025 cho thấy 55% nữ du khách một mình lo ngại về an toàn cá nhân, tỷ lệ này ở nam giới là 18%.

Trong một khảo sát thực địa ở Ấn Độ, 49% phụ nữ cho biết họ từng bị "chú ý từ nam giới dù không mong muốn" khi đi du lịch. Sự lặp lại của những trải nghiệm này khiến nhiều phụ nữ chọn đi theo nhóm hoặc từ bỏ kế hoạch.

Một người hành hương đến Castrojeriz ở Castilla v Léon, Tây Ban Nha. Hơn 230.000 phụ nữ được cho là đã đi bộ trên cung đường Camino de Santiago trong năm 2024. Ảnh: Nick Hatton/Alamy.

Ngay cả những tuyến du lịch được xem là an toàn cũng không tránh khỏi điểm mù. Trong cuộc phỏng vấn với The Guardian, 9 nữ hành hương trên cung Camino de Santiago (Tây Ban Nha) kể về những vụ quấy rối đáng sợ mà họ gặp phải. Một số người bị đàn ông theo dõi, buông lời tục tĩu; có trường hợp bị đuổi theo giữa đường rừng. Vài người nói rằng họ từng "sợ nguy hiểm đến tính mạng".

Rosie, 25 tuổi, kể rằng trong một buổi hiking ở Bồ Đào Nha mùa hè 2024, cô bắt gặp một người đàn ông không mặc quần, đang thủ dâm khi nhìn cô. Khi gọi cảnh sát, không ai bắt máy. "Tôi hoàn toàn đơn độc", cô nói. Trải nghiệm này khiến cô nhận thức rõ hơn về mức độ dễ tổn thương của phụ nữ khi đi một mình.

Nhà báo Marie Albert cũng từng ghi lại nhiều vụ quấy rối trong hành trình đi bộ 700 km đến Santiago de Compostela năm 2019: bị ép hôn, bị đàn ông thủ dâm trước mặt, theo dõi trên phố. "Đáng sợ nhất là người quấy rối có khi đi cùng tuyến, nghĩa là bạn có thể gặp lại họ bất cứ lúc nào", cô nói.

Trong số 9 phụ nữ trả lời The Guardian, 6 người báo cảnh sát nhưng chỉ một vụ được xác định và truy tố. Dù chính quyền địa phương đã triển khai các chiến dịch như "No caminas sola" (Bạn không đi một mình), các vụ quấy rối vẫn tiếp tục được ghi nhận.

Định kiến xã hội

Nhiều phụ nữ lớn lên trong tâm thế phải "sống phòng bị": tránh đi tối, tránh đi một mình, cảnh giác khi bước ra đường. Những thói quen ấy dần trở thành phần của bản năng, kéo dài đến lúc họ trưởng thành và ảnh hưởng tới quyết định khi đi du lịch.

Với người Ấn Độ, du lịch được xem là hoạt động dành cho cả gia đình, vì vậy du khách nữ thường bị phán xét, chịu cảm giác tội lỗi nếu đi du lịch một mình. Ảnh minh họa: Linh Huỳnh.

Truyền thống xã hội ở nhiều nước cũng tạo thêm áp lực. Ở Ấn Độ, du lịch thường là hoạt động gia đình; vì vậy, việc phụ nữ đi một mình dễ bị xem là ích kỷ hoặc "không phù hợp". Theo Grand View Research, 24% nữ du khách cảm thấy tội lỗi khi đi xa gia đình và 20% từng bị phản đối từ gia đình hoặc vợ/chồng. Định kiến này khiến phụ nữ phải cân nhắc kép: vừa sợ rủi ro, vừa sợ bị đánh giá.

Hạ tầng, dịch vụ và chi phí

Du lịch một mình thường tốn kém hơn: 65% nữ du khách solo lo ngại chi phí cao, theo Grand View Research. Phòng đơn đắt đỏ, taxi ban đêm khó tránh, và nhiều dịch vụ an toàn chỉ dành cho nữ vẫn chưa phổ biến. Ở một số điểm đến, ánh sáng công cộng kém, hệ thống camera hạn chế và thiếu dịch vụ khẩn cấp khiến cảm giác bất an tăng cao.

Các doanh nghiệp lữ hành và lưu trú đã nhận ra và bắt đầu cung cấp nhiều sản phẩm chỉ dành riêng cho phụ nữ như hostel dành riêng cho nữ, các ứng dụng đánh giá an toàn được cập nhật liên tục.

Insight Vacations đã ra mắt tour dành riêng cho phụ nữ từ tháng 4/2024, do các hướng dẫn viên nữ dẫn dắt và tập trung vào kết nối văn hóa của phụ nữ bản địa.

Tuy nhiên, kinh nghiệm đã phần nào xoa dịu nỗi lo lắng. Sau khoảng mười chuyến solo, mức độ lo ngại an toàn của nhiều nữ du khách giảm từ 78% xuống 59%, cho thấy trải nghiệm thực tế giúp họ tự tin hơn.

Làm sao để an toàn hơn?

Trước chuyến đi: du khách nên tra cứu mức độ an toàn điểm đến; chọn chỗ ở có review tốt về an ninh, mua bảo hiểm du lịch có hỗ trợ khẩn cấp, chọn chỗ lưu trú uy tín, ưu tiên phòng riêng hoặc khu chỉ dành cho nữ.

Nữ du khách đặt xe công nghệ để di chuyển sau khi đáp sân bay Tân Sơn Nhất, bắt đầu hành trình du lịch một mình ở Việt Nam. Ảnh: Linh Huỳnh.

Trong chuyến đi, hãy thường xuyên chia sẻ lịch trình với người thân; bật chia sẻ vị trí; ưu tiên đi taxi/ứng dụng đặt xe uy tín; tránh khu vực vắng về đêm; tin vào trực giác, rời khỏi ngay lập tức nếu thấy tình huống bất thường.

Nếu gặp sự cố, hãy ghi lại bằng chứng (chụp ảnh/ghi âm nếu an toàn), báo công an địa phương, liên hệ đại sứ quán, tìm sự hỗ trợ từ cộng đồng nữ du lịch. Ngoài ra, các bạn có thể mang theo bình xịt hơi cay mini để phòng vệ.

Phụ nữ không mãi khó đi du lịch một mình vì thiếu dũng khí. Họ thiếu một hệ sinh thái bảo vệ đủ tốt: pháp luật hiệu quả, hạ tầng an toàn, dịch vụ thân thiện và thái độ xã hội tiến bộ.

Linh Huỳnh