Tại sao sự lao dốc của thị trường tiền số không ảnh hưởng nhiều đến nền kinh tế?

19/6/2022 Gốc

Các nhà kinh tế và chủ ngân hàng không quá lo lắng về tác động từ tiền điện tử vì loại tài sản này không ràng buộc với nợ.

Sự chao đảo của trường tiền điện tử chưa có dấu hiệu suy giảm, giá các đồng tiền số liên tục giảm mạnh, các sàn giao dịch tiền điện tử sa thải nhân viên hàng loạt. Sự hỗn loạn của thị trường tiền số gần đây khiến nhà đầu tư lo sợ, làm bay hơi 2.000 tỷ USD giá trị chỉ trong vài tháng, xóa sạch tiền tiết kiệm cả đời của các nhà đầu tư đơn lẻ.

Sự sụt giảm tài sản đột ngột đã làm dấy lên lo ngại rằng sự lao dốc thị trường tiền điện tử có thể làm kích hoạt một cuộc suy thoái rộng hơn.

Tuy là lĩnh vực non trẻ, chiếm lượng nhỏ trong danh mục tài sản của nhà đầu tư, nhưng tiền điện tử ngày càng thu hút hơn. Theo ước tính từ Goldman Sachs, người Mỹ sở hữu 1/3 giá trị tiền điện tử toàn cầu. Một cuộc khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew cũng cho thấy 16% người trưởng thành ở Mỹ đã dầu tư, giao dịch hoặc sử dụng tiền điện tử. Vì vậy, ít nhiều thì nhà đầu tư Mỹ cũng chịu tác động nhất định bởi việc bán tháo trong thị trường tiền số gần đây.

Tuy nhiên, vốn hóa thị trường dưới 1.000 tỷ USD của thị trường điện tử (chưa bằng một nửa giá trị của Apple) là rất nhỏ so với GDP 21.000 tỷ USD hay 43.000 tỷ USD thị trường nhà ở của Mỹ.

Các nhà kinh tế và chủ ngân hàng nói với CNBC rằng họ không lo lắng về tác động trực tiếp từ tiền điện tử vì một lý do quan trọng: tiền điện tử không bị ràng buộc với nợ.

“Mọi người không sử dụng tiền điện tử làm tài sản thế chấp cho các khoản vay nợ trong thế giới thực. Thiệt hại của thị trường tiền số là vấn đề nhỏ nhất đối với nền kinh tế”, ông Joshua Gans, nhà kinh tế tại Đại học Toronto, cho biết.

Các loại tài sản truyền thống sẽ có giá trị ổn định trong một khoảng thời gian nên có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp khi vay tiền. “Mọi người đã sử dụng tiền điện tử để vay các loại tiền điện tử khác, nhưng chỉ giới hạn trong thị trường này”, Gans giải thích. Một trường hợp ngoại lệ là MicroStrategy đã thực hiện một khoản vay trị giá 205 triệu USD vào tháng 3 với ngân hàng Silvergate thế chấp bằng bitcoin.

Theo một nghiên cứu gần đây từ Morgan Stanley, những khoản vay tiền điện tử chủ yếu dành cho các công ty và nhà đầu tư tiền điện tử. Do đó, rủi ro lan tỏa từ việc biến động giá tiền mã hóa đối với hệ thống ngân hàng bằng đồng USD Mỹ có thể bị hạn chế.

Nhà đầu tư mạo hiểm nổi tiếng Kevin O’Leary chỉ ra rằng hầu hết các tài sản kỹ thuật số không được nắm giữ bởi các tổ chức. “Chắc chắn đã có các ngân hàng và các tổ chức tài chính bày tỏ sự quan tâm đến tiền điện tử như một tài sản mà họ mong muốn khách hàng có thể đầu tư vào. Nhưng trên thực tế, không có nhiều khoản đầu tư như vậy", ông Joshua Gans giải thích và lưu ý rằng các ngân hàng có bộ quy định riêng đảm bảo rằng mọi thứ là những khoản đầu tư thích hợp. Ông nói: “Tôi không nghĩ rằng chúng ta đang nhìn thấy những tác động tương tự như các cuộc khủng hoảng tài chính khác".

O’Leary tiết lộ 20% danh mục đầu tư của ông là tiền điện tử đồng thời nói rằng những khoản lỗ này được trải rộng trên toàn thế giới.

“Tiền điện tử phân tán không tập trung là một điểm tích cực của thị trường này. Nếu bitcoin có giảm thêm 20% nữa cũng không thực sự quan trọng vì nó phân tán khắp nơi”, O’Leary tiếp tục, “Và giá trị thị trường chỉ là 880 tỷ USD trước khi điều chỉnh, tác động của nó không quan trọng như mọi người nghĩ”. Để so sánh, BlackRock có vốn hóa 10.000 tỷ USD, vốn hóa bốn công ty công nghệ giá trị nhất thế giới là hơn 5.000 tỷ USD.

Các chuyên gia nói với CNBC rằng mức độ tác động của thị trường tiền số đối với các nhà đầu tư mom-and-pop (một doanh nghiệp nhỏ, độc lập hoặc thuộc sở hữu gia đình) là không cao. Thế nhưng, thực tế, một số nhà giao dịch nhỏ lẻ đã hứng chịu cú sốc nặng nề từ đợt bán tháo gần đây. Thiệt hại tổng thể trên thị trường tiền điện tử là nhỏ so với giá trị ròng 150.000 tỷ USD của các hộ gia đình ở Mỹ.

Theo Goldman Sachs, giá trị tiền điện tử chỉ chiếm 0,3% giá trị kinh tế hộ gia đình ở Mỹ, không đáng kẻ so với 33% bị ràng buộc trong cổ phiếu. Ngân hàng này dự đoán sự sụt giảm thị trường tiền số gần đây mang lại lực cản không đáng kể đối với tổng chi tiêu.

Một số nhà phân tích ở Phố Wall thậm chí còn nhận định sự sụp đổ của các dự án tiền điện tử là một điều tích cực cho toàn thị trường. Nó như một sự thanh lọc những mô hình kinh doanh không hiệu quả. Alkesh Shah, chiến lược gia tài sản kỹ thuật số và tiền điện tử toàn cầu tại Bank of America, cho biết: “Sự sụp đổ của các mô hình kinh doanh như TerraUSD và Luna có thể mang lại lợi cho sức khỏe lâu dài của lĩnh vực này”.

Ông Shah nói rằng sự sụt giảm trong lĩnh vực tiền điện tử là một phần của xu hướng điều chỉnh tài sản rủi ro nói chung. Giá tiền điện tử cũng như giá cổ phiếu công nghệ đi xuống vì cả hai đều không chịu nổi áp lực từ các tác động kinh tế vĩ mô, bao gồm lạm phát cao kỷ lục và những đợt tăng lãi suất liên tiếp của Cục dự trữ Liên bang Mỹ (FED). “Việc tăng lãi suất cao hơn dự kiến cùng với rủi ro suy thoái đã ảnh hưởng sâu rộng đến các tài sản rủi ro bao gồm phần mềm và tài sản kỹ thuật số", vị chuyên gia nói.

Mati Greenspan, Giám đốc điều hành của công ty đầu tư và nghiên cứu tiền điện tử Quantum Economics, cũng đổ lỗi cho FED, với việc thắt chặt chính sách tiền tệ, đã gây tâm lý hoang mang cho nhà đầu tư dẫn đến những đợt bán tháo mạnh gần đây trên thị trường tài chính.