Taliban chiếm được các thủ phủ quan trọng, 'phủ bóng đen' lên tương lai Afghanistan
Đất nước Afghanistan đang đối mặt với một tương lai đen tối với sự trở lại nắm quyền của Taliban sau khi lực lượng này liên tục chiếm được các thủ phủ quan trọng.
Hôm qua (12/8), lực lượng Taliban chiếm được Kandahar, thành phố lớn thứ hai tại Afghanistan. Như vậy, chỉ trong vòng 1 tuần lực lượng Taliban đã chiếm được 12 trong tổng số 34 thủ phủ cấp tỉnh của Afghanistan, khiến chính quyền của Tổng thống Ashraf Ghani chỉ còn kiểm soát thủ đô Kabul và những phần lãnh thổ rời rạc khác.
Binh lính thuộc Quân đội Quốc gia Afghanistan canh gác tại một chốt kiểm tra ở quận Guzara, tỉnh Herat, Afghanistan. Ảnh: Reuters
Người phát ngôn của Taliban hôm qua viết trên tài khoản Twitter: “Kandahar đã hoàn toàn bị chinh phục. Lực lượng thánh chiến đã vào đến Quảng trường Martyrs trong thành phố”. Thông tin này cũng được một nhân chứng là người địa phương xác nhận, Taliban đã chiếm giữ văn phòng thống đốc và các tòa nhà khác và cho biết thêm rằng, các lực lượng chính phủ đã đồng loạt rút khỏi một căn cứ quân sự bên ngoài thành phố.
Trước đó, cùng ngày, Taliban cũng đã chiếm được thành phố chiến lược Ghazni, chỉ cách thủ đô Kabul của Afghanistan 150 km. Việc chiếm được thành phố Ghazni đã cắt đứt một tuyến đường cao tốc quan trọng nối thủ đô Kabul của Afghanistan với các tỉnh phía nam của đất nước. Mặc dù hiện thủ Kabul chưa bị đe dọa trực tiếp, nhưng những thất bại liên tiếp của chính quyền Afghanistan khiến vòng vây của Taliban ngày một thắt chặt.
Reuters dẫn lời một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết, tình báo nước này ước tính, Taliban có thể cô lập thủ đô Kabul của Afghanistan trong 30 ngày và chiếm được thành phố này trong 90 ngày. Dự báo này cho thấy cục diện đã thay đổi đáng kể, vì mới trong tháng 6, tình báo Mỹ vẫn còn nhận định Taliban sẽ mất khoảng 6 tháng để chiếm Kabul.
Trước tình thế đó, Mỹ và Anh cho biết sẽ tạm triển khai quân đến thủ đô Kabul của Afghanistan để di tản nhân viên ngoại giao trước lo ngại bạo lực. Theo đó, Mỹ sẽ tạm triển khai 3.000 quân đến Kabul để hỗ trợ việc rút các nhân viên ngoại giao về nước. Đại sứ quán Mỹ ở Kabul có khoảng 1.400 nhân viên. Phát biểu với các phóng viên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết, Tổng thống Joe Biden đặt ưu tiên hàng đầu lúc này là sự an toàn và an ninh của các công dân Mỹ đang phục vụ ngoài nước.
“Đây không phải là sự rút lui ồ ạt. Đây là sự sơ tán của các công dân Mỹ, cho dù đó là ở Mỹ hay bất kỳ nơi nào khác trong khu vực. Ở cấp độ cơ bản hơn, chúng tôi dự định tiếp tục mối quan hệ đối tác lâu dài với người dân và chính phủ Afghanistan. Còn thông điệp tới Taliban là chúng tôi và các bên liên quan khác sẽ không công nhận bất kỳ thực thể nào tìm cách chiếm Afghanistan bằng vũ lực”.
Tương tự, Anh hôm qua (12/8) cho biết, nước này sẽ triển khai khoảng 600 quân tới Afghanistan để hỗ trợ sơ tán các công dân Anh và các phiên dịch viên địa phương khỏi đây trong bối cảnh tình hình an ninh tại quốc gia Tây Nam Á đang ngày càng tồi tệ.
Trong khi đó, cuộc đàm phán hòa bình Afghanistan tại Doha, Qatar kết thúc mà không có đột phá nào. Là một bên tham gia đàm phán, Pakistan thừa nhận cuộc đàm phán tại Doha đang diễn ra rất chậm, ngược hẳn với những chiến thắng thần tốc của Taliban những ngày qua.
Trả lời phỏng vấn báo giới, Thủ tướng Pakistan Iran Khan cho biết: "Việc dàn xếp chính trị có vẻ khó khăn. Chúng tôi đã cố gắng thuyết phục Taliban đi đến một giải pháp chính trị nào đó. Điều duy nhất có thể ngăn Afghanistan rơi vào tình trạng vô chính phủ là một giải pháp chính trị. Nhưng Taliban từ chối đàm phán với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani. Điều kiện của Taliban là chừng nào Thổng thống Ashraf Ghani còn tại nhiệm thì lực lượng này sẽ không đàm phán với chính phủ Afghanistan”.
Sau cuộc đàm phán tại Doha, đặc phái viên của Mỹ, Trung Quốc và các nước khác kêu gọi thúc đẩy tiến trình hòa bình tại Afghanistan như một "vấn đề cực kỳ cấp bách" và ngừng ngay lập tức các cuộc tấn công vào những thành phố cùng thủ phủ tỉnh tại quốc gia Tây Nam Á này.
Với những gì đang diễn ra tại Afghanistan, các nhà phân tích nhận định, chừng nào còn ưu thế trên chiến trường, Taliban sẽ không hướng tới hòa bình. Chiến sự leo thang ngay sau khi Mỹ tiến hành rút quân là minh chứng cho điều đó./.
