Taliban chuẩn bị thả tù nhân đầu tiên trong cuộc trao đổi mong manh ở Afghanistan

Thông báo này được đưa ra trong bối cảnh các bên lo ngại rằng con đường dẫn tới các cuộc đàm phán hòa bình mong manh giữa hai bên đang có nguy cơ bị cắt đứt bởi những bất đồng về trao đổi tù nhân, được coi là chìa khóa để mở đường cho các cuộc đàm phán trong tương lai.

"Hôm nay, 20 tù nhân của chính quyền Kabul sẽ được thả ra", phát ngôn viên của Taliban Suhail Shaheen nói trên Twitter. Ông Suhail Shaheen nói thêm rằng nhóm người này sẽ được trao cho các đại diện của Hội Chữ thập đỏ ở thành phố Kandahar phía Nam.

Washington đã ký một thỏa thuận quan trọng với Taliban vào tháng 2, hứa sẽ rút quân đội Hoa Kỳ và nước ngoài khỏi Afghanistan vào mùa hè tới, với điều kiện Taliban bắt đầu đàm phán với Kabul và tuân thủ các đảm bảo khác, bao gồm trao đổi tù nhân.

Một thành viên của ủy ban tù nhân của Taliban sau đó cho biết rằng quân nổi dậy vẫn đang nghiên cứu các chi tiết kỹ thuật với Hội Chữ thập đỏ nhưng hy vọng sẽ thả nhóm này trong vài giờ tới.

Chính phủ Afghanistan đã tiến hành việc giải phóng hàng trăm tù nhân Taliban trong tuần qua, bất chấp những lời phàn nàn của nhóm nổi dậy về thành phần của những người được giải phóng.

Washington đã ký một thỏa thuận mang tính bước ngoặt với Taliban vào tháng 2, hứa sẽ rút quân đội Hoa Kỳ và nước ngoài khỏi Afghanistan vào mùa hè tới, miễn là Taliban bắt đầu đàm phán với Kabul và tuân thủ các đảm bảo khác.

Thỏa thuận đã thiết lập một khuôn khổ để chấm dứt cuộc chiến dài nhất của nước Mỹ sau cuộc xâm lược Afghanistan năm 2001 đã lật đổ nhà nước Taliban.

Tuy nhiên, nhóm đã tái cấu trúc và cuộc nổi dậy chết người sau đó của họ đã gây bất ổn cho nhiều chính phủ.

Thỏa thuận này yêu cầu chính phủ Afghanistan - vốn không phải là một bên ký kết thỏa thuận - giải phóng tới 5.000 tù nhân Taliban để đổi lại Taliban sẽ trả lại 1.000 tù nhân thân chính phủ.

Cuộc trao đổi tù nhân đã diễn ra vào ngày 10 tháng 3, cho phép các cuộc đàm phán hòa bình bắt đầu, nhưng đã gặp nhiều vấn đề.

Kabul đã tuyên bố Taliban muốn 15 "chỉ huy hàng đầu" của họ được thả ra, trong khi phe nổi dậy này đã cáo buộc chính quyền Afghanistan đang cố kéo dài thời gian.

Một nhóm chỉ huy của Taliban đã gặp chính phủ để thảo luận về việc hoán đổi tù nhân toàn diện vào tuần trước, nhưng đã rời khỏi cuộc đàm phán ngay sau khi các quan chức đề nghị thả dần tù nhân.

Thông báo hôm Chủ nhật được đưa ra sau khi người đứng đầu lực lượng Mỹ và NATO tại Afghanistan gặp gỡ các nhà lãnh đạo nổi dậy để thảo luận về việc giảm bạo lực ở Afganistan.

Taliban cảnh báo rằng quyết định thả một nhóm tù nhân của họ không có nghĩa là các cuộc đàm phán với Kabul đang được bắt đầu lại. "Không, quá trình này không được thực hiện lại, nhưng đây là một bước thiện chí của Taliban để đẩy nhanh quá trình trao đổi tù nhân", Zabihullah Mujahid - phát ngôn viên của Taliban – cho biết.

Javid Faisal, phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Afghanistan, đã chỉ trích Taliban vì không bắt đầu quá trình sớm hơn, nói rằng cần phải giảm bạo lực và sau đó là ngừng bắn giữa hai bên. "Họ cũng nên chuẩn bị cho một cuộc gặp mặt trực tiếp với Cộng hòa Hồi giáo Afghanistan," ông Faisal nói.

Phiến quân Taliban đã đẩy mạnh các cuộc tấn công vào lực lượng an ninh Afghanistan ở các khu vực do chính phủ kiểm soát trên khắp đất nước và cáo buộc các lực lượng Hoa Kỳ hỗ trợ chính phủ Afghanistan và gây nhiều thương vong dân sự.

Trâm Anh (theo AFP)