Tâm lý bù đắp trong tình yêu

Sự bổ khuyết trong tình cảm sẽ tạo nên sự gắn bó lẫn ràng buộc giữa hai con người xa lạ. Ảnh: S.N.

Mối quan hệ giữa con người đang thay đổi, từ giúp đỡ lẫn nhau sang độc lập, tôn trọng nhau. Nhưng những người yếu thế thường tự ti nên muốn khẳng định giá trị bản thân thông qua người khác, thậm chí, họ dựa vào vào đối phương để duy trì niềm tin, lòng tự trọng và giá trị của bản thân.

Đây là lý do tại sao khi một mối quan hệ kết thúc, nhiều người lại dằn vặt đau khổ đến thế. Thực ra, họ buồn bực không chỉ vì mất đi một người thân thiết, mà còn vì mất đi sự công nhận giá trị của bản thân.

Họ thà yêu người khác còn hơn yêu chính bản thân mình.

Tại sao lại như vậy? Vì yêu bản thân là một quá trình rất khó khăn. Yêu bản thân nghĩa là không ngừng hoàn thiện chính mình, trở nên mạnh mẽ và có vẻ ngoài cuốn hút. Nhưng yêu người khác thì chỉ cần bạn nhận ra vẻ đẹp ở đối phương là đủ.

Nhiều người thích những người có vẻ ngoài ưa nhìn, khí chất phi thường, tính tình hài hước, hào phóng, gia cảnh tốt, cử chỉ, hành động duyên dáng…

Nhưng câu hỏi đặt ra là: Bạn thích một người có các ưu điểm trên, nhưng bạn có sở hữu những phẩm chất tương tự không? Hay bạn có xứng đáng với một người ưu tú đến vậy không?

Vì vậy, có người nói rằng, chúng ta càng thiếu thứ gì thì càng dễ bị thu hút bởi người có đặc điểm đó. Đó không phải tình yêu, mà là tâm lý bù đắp.

Hoặc, khi đối xử tốt với một người, họ sẽ mong đối phương đền đáp lại công sức của mình. Nhưng nếu đối phương không làm được điều này, tình cảm của họ sẽ nguội lạnh.

Người thật lòng yêu người khác thì chắc hẳn cũng rất yêu bản thân. Yêu bản thân là nỗ lực, cố gắng trở thành hình mẫu mình mong muốn.

Nhiều người có tư tưởng hẹp hòi, lạc hậu, không nghĩ đến việc tiến bộ sẽ không đủ tư cách để yêu người khác. Thứ họ thiếu không phải tình yêu mà là quá trình tu dưỡng bản thân.

Vì việc cải thiện bản thân quá khó khăn nên họ tìm một người có thể bù đắp tình cảm cho mình, “giúp” họ khỏi phải tu dưỡng rèn luyện. Tuy nhiên, con người ngày càng trở nên độc lập, mỗi người đều phải rèn luyện bản thân để tận hưởng vẻ đẹp của thế giới.

Một người có tình yêu đích thực sẽ không mưu cầu tình yêu từ người khác, mà sẽ trân trọng đối phương, đồng thời khiến bản thân trở nên đáng được trân trọng. Họ không coi việc mình làm là “cho đi” mà là sự tương tác qua lại.

Họ sẽ tận hưởng tình yêu, không quan tâm được mất, càng không để ý đến kết quả cuối cùng, vì thời gian ở bên, trân trọng và hỗ trợ nhau mới là điều họ cần nhất. Tình yêu đích thực là gì? Đó là khi hai người khích lệ lẫn nhau để trở thành hình mẫu mà bản thân mong muốn.

Tình yêu là quá trình hai người tự chèo chiếc thuyền nhỏ của mình đến chỗ đối phương, chứ không phải là bắt một người vượt qua muôn vàn khó khăn để bước lên thuyền của người kia. Vì mỗi chiếc thuyền nhỏ chỉ chở được một người mà thôi.

Nếu muốn học cách yêu người khác, trước tiên phải học cách yêu chính mình. Chỉ khi biết cách yêu chính mình, bạn mới có đủ tư cách để yêu người khác.

Thủy Mộc Nhiên/ Skybooks & NXB Thế giới