Tâm lý ngại đẻ trong năm Dần

Giữa tháng 1, Cơ quan y tế và phúc lợi Đài Loan thông báo tiền trợ cấp chăm sóc trẻ em hàng tháng cho các bậc cha mẹ có con dưới 5 tuổi sẽ được tăng từ 3.500 Đài tệ lên 5.000 Đài tệ và phụ cấp nhà trẻ tăng lên 8.500 Đài tệ trong năm 2022, theo Taiwan News.

Một loạt chính sách mới thân thiện với gia đình có con nhỏ cũng được thông qua trong năm mới, bao gồm tăng thời gian nghỉ phép có lương cho cha mẹ khi sinh em bé.

Đây được xem là những nỗ lực sớm để cải thiện tình trạng ngại sinh đẻ trong năm Nhâm Dần sắp đến. Theo thống kê của chính quyền Đài Loan, số ca sinh luôn giảm khoảng 20.000 ca vào năm Dần, đẩy nhanh tốc độ già hóa dân số của hòn đảo.

Tuy nhiên, không chỉ Đài Loan, nhiều nơi khác tại châu Á cũng chứng kiến tỷ lệ sinh trong năm Dần giảm mạnh suốt nhiều thập kỷ qua. Nguyên nhân chủ yếu của thực trạng này là quan niệm mê tín rằng người tuổi hổ "dữ dằn" hay con gái sinh năm Dần "cao số, khó lấy chồng".

Nhiều cặp vợ chồng châu Á ngại sinh con trong năm Dần. Ảnh: AFP.

Chạy đua năm Thìn, xa lánh năm Dần

Trong thông điệp chúc mừng năm mới Canh Dần 2010, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long kêu gọi người dân đừng ngại sinh con trong năm này, đồng thời bỏ qua những điều mê tín về các con giáp khi tỷ lệ sinh của đất nước không ngừng giảm.

Theo Sydney Moring Herald, ông Lý Hiển Long cho biết mình đặc biệt lo lắng rằng nhiều cặp vợ chồng có thể không muốn có con vào năm Dần vì mê tín rằng những đứa trẻ sinh năm này thường có tính cách "dữ dằn".

Trước đó, trong 3 năm Dần là 1974, 1986 và 1998, tỷ lệ sinh đều giảm 7% tại Singapore.

Cùng năm 2010, Đài Loan ghi nhận tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới.

Bất chấp các chính sách như thưởng bằng tiền mặt, trợ cấp điều trị vô sinh, hỗ trợ tài chính để thuê người trông trẻ... tình hình vẫn không được cải thiện. Số trẻ sinh ra trong năm 2010 giảm 24.424 trẻ so với năm 2009.

Tỷ lệ sinh trong năm Dần ở Trung Quốc, Singapore luôn ở mức thấp. Ảnh: Xinhua.

Nếu như năm Dần bị "xa lánh", năm Thìn lại được nhiều cặp vợ chồng lựa chọn để sinh nở. Năm 1998 (Mậu Dần) số trẻ sinh ra tại Đài Loan là 271.450 nhưng hai năm sau, Canh Thìn 2000, con số này tăng lên trên mức 300.000 trẻ.

Giáo sư Xiao Fang, người chuyên nghiên cứu về văn hóa dân gian Trung Quốc tại Đại học Sư phạm Bắc Kinh, nói rằng trước đây, nhiều người Trung Quốc tin con gái sinh năm Dần sẽ mang lại xui xẻo cho gia đình.

"Ngày xưa, người ta tin rằng những cô gái tuổi Dần là những người cứng rắn. Họ quá mạnh mẽ, có thể đủ mạnh để lấn át những thành viên khác trong gia đình. Hình tượng hung dữ và mạnh mẽ đó lại trái ngược với suy nghĩ truyền thống của người Trung Quốc rằng con gái phải ngọt ngào, thùy mị", giáo sư giải thích.

Thống kê từ Mạng Thông tin Thống kê Bắc Kinh cho thấy, năm Canh Dần 1998 có tỷ lệ sinh thấp thứ hai trong giai đoạn 1996-2007.

Quan niệm mê tín

Mỗi con vật trong số 12 con giáp đều có ưu điểm và khuyết điểm. Những con vật được yêu thích nhất thường là rồng và ngựa vì được cho tràn đầy năng lượng, biểu tượng của thành công.

Ngay cả chuột cũng được coi là thông minh, nhanh nhẹn và rắn gần giống với rồng thu nhỏ, được xem là điều may mắn.

Tuy nhiên, hổ và dê lại là những con vật bị đánh giá ít phẩm chất ưu việt hơn.

Trong khi những người sinh năm Dần, đặc biệt là con gái, bị nhận xét là quá mạnh mẽ, người tuổi Mùi lại không được đánh giá cao vì thụ động, trung thành, quá tốt bụng - những đức tính có thể tuyệt vời trong một thế giới lý tưởng, nhưng không quá hữu ích trong đời sống thực tế.

Dong Mengzhi, chủ tịch danh dự của Hiệp hội Văn học và Nghệ thuật Dân gian Bắc Kinh, cho biết: "Đó là một sự mê tín không công bằng và lỗi thời nhưng lại là cách thuận tiện để nhiều người giải thích một thế giới không thể đoán trước được".

Người dân ở nhiều quốc gia châu Á tin rằng mỗi con vật trong số 12 con giáp đại diện cho những đức tính khác nhau. Ảnh: Sam Tsang.

Tian Na (sinh năm 1981, ở Bắc Kinh) là người rất coi trọng quan niệm truyền thống. Dù biết "lời nguyền với con gái tuổi Dần" không có cơ sở khoa học, cô tin rằng "an toàn còn hơn phải hối hận".

Tian kết hôn năm 2009 và quyết định không sinh con trong năm 2010. Cả hai vợ chồng cô đều tuổi Dậu và được khuyên tránh sinh con năm Dần để bảo vệ gia đình.

"Có thể quan niệm cũ hơi mê tín, nhưng nó đã tồn tại hàng nghìn năm, nên chắc chắn phải có lý do nào đó", cô nói.

Zhang Lihua, y tá tại Bệnh viện Phụ sản Bắc Kinh, cho biết một số bà mẹ trẻ quan tâm đến thời điểm sinh và thích sinh mổ để họ có thể chọn ngày hoặc giờ may mắn cho con.

"Mặc dù phụ nữ hiện đại không còn niềm tin mù quáng vào nó nữa, một số người vẫn bị ảnh hưởng bởi tư tưởng truyền thống của cha mẹ hoặc ông bà".

Tuy nhiên, một số người Trung Quốc hoàn toàn bác bỏ quan niệm này.

Fei Tianshun, thầy phong thủy ở Bắc Kinh với hàng chục năm kinh nghiệm, cho rằng niềm tin con gái sinh năm Dần mang đến vận rủi là "hoàn toàn lố bịch".

"Từ quan điểm phong thủy, những người sinh cùng giờ có thể có cuộc sống khác nhau. Không thể nói rằng tất cả các cô gái sinh năm Dần đều gặp xui xẻo, có rất nhiều yếu tố khác cần xem xét".

Lê Vy