Tân đại diện thương mại Mỹ 'cứng rắn' trong thực thi thỏa thuận giai đoạn 1 với Trung Quốc

Theo đó, bà Katherine Tai, người được lựa chọn là đại diện thương mại mới của Mỹ trong phiên điều trần tại Thượng viện Mỹ ngày 25/2, đã đưa ra lập trường “cứng rắn” rằng Trung Quốc "cần thực hiện" những lời hứa mà họ đã đưa ra trong thỏa thuận. Bà Tai thừa nhận rằng các cựu quan chức trước đây đã cố gắng đạt được những thay đổi cơ cấu trong nền kinh tế Trung Quốc và gặp phải những trở ngại, đồng thời cho rằng chính quyền Biden cần phải khai thác tất cả mọi phương án có thể.

Bà Tai đã nhận được sự ủng hộ từ các đảng viên Dân chủ và Cộng hòa và được nhiều người cho là sẽ dễ dàng được Thượng viện thông qua. Lời hứa của bà về một quá trình - và cách tiếp cận dựa trên tham vấn được các nhà lập pháp hoan nghênh sau bốn năm hỗn loạn dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, với các hành động thuế quan thường đến như những điều bất ngờ được thông báo qua Twitter. Nhưng bà Tai đưa ra một số chi tiết về kế hoạch buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm. Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Thương mại thuộc Viện Nghiên cứu Cato có trụ sở tại Washington cho biết với sự ủng hộ rộng rãi đối với việc bổ nhiệm bà Tai, phiên điều trần là cơ hội để các thượng nghị sĩ công khai hỏi bà về những vấn đề quan trọng đối với cử tri của họ hơn là thúc ép bà tìm câu trả lời.

Tổng thống Biden đã chỉ đạo chính quyền xác định các lỗ hổng trong chuỗi cung ứng đối với các mặt hàng chủ chốt như chất bán dẫn và đất hiếm - những nguyên liệu mà Mỹ phụ thuộc nhiều vào các nước khác, bao gồm cả những đối thủ như Bắc Kinh. Mỹ và Trung Quốc đã xảy ra một cuộc chiến thương mại dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump và tiếp tục chứng kiến mức thuế được áp dụng đối với khoảng 335 tỷ USD hàng năm của Trung Quốc. Trong thỏa thuận đạt được vào năm 2020, Trung Quốc hứa sẽ mua nhiều sản phẩm của Mỹ hơn. Bắc Kinh đã bỏ lỡ các mục tiêu thỏa thuận thương mại năm 2020 do đại dịch toàn cầu tác động đến vận chuyển và chuỗi cung ứng chưa kết thúc.

Trung Quốc cũng cam kết chống lại hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ của các công ty Trung Quốc và làm nhiều hơn nữa để thực thi quyền sở hữu trí tuệ tại nước này, đồng thời mở cửa thị trường nội địa cho các nhà cung cấp dịch vụ tài chính Mỹ. Nhà Trắng cho biết thỏa thuận thương mại, cũng như các hành động khác liên quan đến Trung Quốc mà chính quyền trước đó thực hiện, đang được xem xét cho đến khi chính quyền Biden quyết định về con đường tiếp theo. Bà Tai với vai trò là đại diện thương mại mới của Mỹ, được cho là sẽ theo đuổi đường lối cứng rắn trong các cuộc đàm phán Mỹ-Trung đồng thời bắt tay vào một phong cách thực tế và bài bản hơn.

Bà Tai sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập và thực hiện chính sách thương mại của ông Biden, mà cả hai đều đã hứa sẽ tập trung vào người lao động và tầng lớp trung lưu. Trong số những thách thức thương mại mà chính quyền Biden phải đối mặt là quyết định phải làm gì với thỏa thuận giai đoạn một với Trung Quốc và hàng trăm tỷ đô la thuế quan vẫn được áp dụng. Ông Biden đã cam kết làm việc với các đồng minh để giải quyết vấn đề Trung Quốc thay vì hành động đơn phương. Bà Tai đã cam kết đánh giá từ đầu đến cuối tại USTR về việc giải quyết vấn đề Trung Quốc, và "xem xét toàn diện" chính sách của Trung Quốc. Bà Tai thừa nhận rằng làm việc với các đồng minh về những thách thức chung như Trung Quốc sẽ là "công việc khó khăn" và đòi hỏi những cuộc đối thoại khó khăn. Đồng thời, bà cam kết sẽ tìm cách vượt ra ngoài các mức thuế an ninh quốc gia mà ông Trump sử dụng để bảo vệ thép và nhôm trong nước khỏi hàng nhập khẩu, đặc biệt là hàng từ Trung Quốc.

Bà Tai đã dành 4 năm qua với tư cách là cố vấn chính cho đảng Dân chủ tại Ủy ban Thuế vụ và tài chính Mỹỳ chịu trách nhiệm về thương mại. Bà là nhân vật chủ chốt trong các cuộc đàm phán với chính quyền Trump và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi về Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ đã được sửa đổi, được thông qua ở cả Hạ viện và Thượng viện với đa số lưỡng đảng áp đảo và được ông Trump ký vào năm ngoái.

Việt Dũng