Tận dụng công nghệ khai thác tiềm năng 'vàng trắng sa mạc'

Sâu trong sa mạc phía nam Tunisia, những chú lạc đà sải bước về phía những chiếc máy vắt sữa đang kêu vo ve. Ảnh: AFP

Khởi đầu từ năm 2023, doanh nghiệp ChameLait do nữ kỹ sư công nghệ thực phẩm Latifa Frifita sáng lập đã trở thành nhà máy duy nhất tại Tunisia chuyên chế biến sữa lạc đà theo quy trình hiện đại. Dự án nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Viện nghiên cứu các vùng khô hạn (IRA), một tổ chức công lập hoạt động tại vùng Médenine.

Điểm đặc biệt của ChameLait chính là công nghệ tiệt trùng độc quyền do Tiến sĩ Amel Sboui, chuyên gia sinh hóa thuộc IRA, phát triển và cấp bằng sáng chế. Quy trình này giúp bảo toàn các đặc tính sinh học quý giá của sữa lạc đà. Đây là loại sữa vốn được đánh giá cao nhờ giàu sắt gấp 5 lần sữa bò, không gây dị ứng, đồng thời có tác dụng tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa, kháng khuẩn và kháng viêm. Đặc biệt, nghiên cứu của nhóm Tiến sĩ Sboui cũng chỉ ra tác dụng hỗ trợ điều trị tiểu đường, giúp giảm tới 50% liều lượng thuốc điều trị ở người bệnh.

Ban đầu, Latifa Frifita gặp không ít khó khăn trong việc thuyết phục người chăn nuôi bán sữa, do họ vốn chỉ quan tâm đến thịt lạc đà và xem sữa như sản phẩm phụ. Tuy nhiên, nhờ kiên trì xây dựng lòng tin, hiện cô đang đàm phán để ký kết các thỏa thuận cung ứng ổn định với nhiều hộ chăn nuôi.

ChameLait hiện sản xuất khoảng 500 lít sữa mỗi tuần và phân phối qua hệ thống 12 cửa hàng với giá 12 dinar Tunisia (khoảng 4,5 USD) mỗi lít, gấp đôi giá mua từ người chăn nuôi. Dự kiến trong 2 năm tới, sản lượng sẽ tăng gấp đôi nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao từ thị trường nội địa. Ngoài Latifa, hai lao động nữ khác, trong đó có chị gái cô, cũng đã được tuyển dụng.

Trạm thực nghiệm tại Chenchou nằm cách Médenine 100km, không chỉ cung cấp sữa nguyên liệu mà còn là trung tâm đào tạo cho nông dân về kỹ thuật vắt sữa bằng máy. Nhờ cơ giới hóa, mỗi con lạc đà có thể cho từ 6-7 lít sữa mỗi ngày, so với chỉ 1, 2 lít nếu vắt tay.

Theo ông Moez Louhichi, Trưởng bộ phận chuyển giao công nghệ của IRA, ChameLait là minh chứng rõ ràng cho chiến lược của Viện trong việc thúc đẩy khởi nghiệp và phát triển sản phẩm địa phương tại các vùng sa mạc bị thiệt thòi. Kể từ năm 2010, IRA đã hỗ trợ thành lập khoảng 80 doanh nghiệp, tạo từ 600 đến 1.000 việc làm.

Với tiềm năng của “vàng trắng sa mạc”, Tunisia đang đặt mục tiêu thành lập trung tâm thu mua sữa lạc đà đầu tiên trong năm 2025, mở rộng cơ giới hóa tại các trang trại, tạo thêm hàng loạt cơ hội việc làm và nâng tầm giá trị loại sản phẩm từng bị bỏ quên này.

Nguyễn An (TTXVN)