Tân lãnh đạo Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ và quan hệ 'trồi sụt' với ông Donald Trump

Ngày 13-11, các nghị sĩ Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ đã bầu Thượng nghị sĩ John Thune của bang South Dakota làm lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện, hướng tới lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện khóa mới, theo đài CNN.

Việc chọn ông Thune diễn ra sau cuộc bỏ phiếu kín của đảng Cộng hòa hôm 13-11. Trong đó, ông Thune đã vượt qua Thượng nghị sĩ John Cornyn của bang Texas với tỉ lệ 29-24.

Ông Thune sẽ chính thức trở thành lãnh đạo phe đa số khi Thượng viện mới bắt đầu làm việc vào ngày 3-1-2025.

Ông Thune sẽ thay nhà lãnh đạo kỳ cựu Mitch McConnell (82 tuổi) - người đã thông báo từ chức trong năm nay sau 18 năm liền đảm nhiệm cương vị lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện.

Một người giàu kinh nghiệm

Ông Thune, 63 tuổi, trước đó giữ chức vụ Phó lãnh đạo phe thiểu số Cộng hòa tại Thượng viện.

Thượng nghị sĩ John Thune - người vừa được bầu làm lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện. Ảnh: REUTERS

Thượng nghị sĩ Thune có nhiều kinh nghiệm lãnh đạo, bao gồm đứng đầu Ủy ban Chính sách Cộng hòa ở Thượng viện giai đoạn 2009-2011 và giữ chức Chủ tịch hội nghị đảng từ năm 2012 đến 2018.

Ông Thune lần đầu tiên được bầu vào Thượng viện vào năm 2004, sau khi đại diện cho bang South Dakota tại Hạ viện. Trước khi vào quốc hội, ông Thune đã phục vụ tại Cục Quản lý Doanh nghiệp Nhỏ dưới thời Tổng thống Ronald Reagan và là Giám đốc Điều hành Văn phòng đảng Cộng hòa tại bang South Dakota.

Theo đài ABC News, ông Thune nhận được sự kính trọng trong đảng và từ lâu được coi là nhà lãnh đạo có khả năng tiếp quản vị trí của ông McConnell.

Quan hệ trồi sụt với ông Trump

Ông Thune có mối quan hệ được đánh giá là khá thất thường với Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump.

Vào năm 2016, ông Thune đã kêu gọi ông Donald Trump rút khỏi cuộc đua tổng thống liên quan vụ bê bối về phát ngôn của ông Donald Trump ở hậu trường chương trình Access Hollywood. Tuy nhiên, sau đó ông Thune cho biết ông vẫn bỏ phiếu cho ông Donald Trump.

Sau vụ bạo loạn ở quốc hội Mỹ vào ngày 6-1-2021, ông Thune đã lên án vụ việc và chỉ trích những nỗ lực của ông Donald Trump nhằm lật ngược kết quả cuộc bầu cử năm 2020. Tuy nhiên, khi ông Donald Trump phải đối mặt với cuộc bỏ phiếu luận tội tại Thượng viện về vụ việc, ông Thune đã đứng về phía ông Donald Trump và bỏ phiếu “không có tội”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Thượng nghị sĩ John Thune gặp nhau hồi năm 2018. Ảnh: USA TODAY

Vào tháng 5-2023, trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa nhằm chọn ứng viên đại diện đảng ra tranh cử tổng thống Mỹ, ông Thune đã ủng hộ Thượng nghị sĩ Tim Scott của bang South Carolina.

Từ đầu năm nay, quan hệ giữa ông Donald Trump và ông Thune cải thiện đáng kể. CNN đưa tin rằng hai người nhiều lần gặp nhau tại dinh thự riêng Mar-a-Lago của ông Donald Trump ở bang Florida (Mỹ) kể từ tháng 3.

Ông Thune cũng đã gặp những người đứng đầu nhóm chuyển giao của ông Donald Trump, gồm ông Howard Lutnick và bà Linda McMahon tại thủ đô Washington, D.C. vào đầu tháng này, CNN dẫn nguồn tin.

Ngày 11-11, ông Thune đã có bài xã luận đăng trên đài Fox News kêu gọi các đảng viên Cộng hòa ưu tiên ủng hộ chương trình nghị sự của ông Donald Trump, bao gồm các kế hoạch về việc siết chặt nhập cư, giảm giá hàng hóa, tăng sản lượng năng lượng trong nước và thông qua luật thuế.

Ngày 13-11, sau khi được bầu làm lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện, ông Thune nói rằng đa số mới tại Thượng viện rất mong muốn bắt tay vào thực hiện “chương trình nghị sự của Tổng thống Trump”, đồng thời lưu ý rằng “đảng Cộng hòa đang đoàn kết”.

Thượng nghị sĩ này cũng cam kết sẽ thực hiện các ưu tiên của ông Donald Trump, đồng thời đảm bảo rằng ông Donald Trump và nhóm của ông “có các công cụ và sự hỗ trợ cần thiết” để thực thi an ninh biên giới, tinh giản “bộ máy quan liêu”, lật ngược các quy định “tốn kém” và nỗ lực khôi phục sự thống trị của Mỹ về năng lượng khi ông Donald Trump nhậm chức.

“Tôi rất háo hức được làm việc với nhóm [của ông Trump] ngay lập tức” - ông Thune nhấn mạnh.

THẢO VY