Tản mạn chợ Tết

Trong thẳm sâu tình yêu, nỗi nhớ quê hương của những người con sinh ra, lớn lên từ làng luôn có ký ức, kỷ niệm thật đẹp đẽ, ngọt ngào về những ngày theo bà theo mẹ đi chợ Tết.

Tái hiện gian hàng bán tò he trong không gian chợ Tết xưa.

Tháng Chạp, sau đợt rét đậm, rét hại kéo dài kèm theo những cơn mưa phùn buốt giá, nắng xuân đã bừng lên, dịu dàng và ấm áp. Một sớm mai tỉnh giấc, đã thấy cả không gian sáng rực màu vàng tinh khôi, trong vắt của nắng. Cái nắng non màu tơ lụa lấp lánh, đánh thức cỏ cây, hoa lá, muôn loài sau những ngày dài ngủ đông, gọi bầy chim về ríu rít trên vòm lá. Đang lười biếng cuộn tròn trong chăn ấm, chỉ cần nghe mẹ gọi, đi chợ sắm Tết nào, vậy là tôi bật dậy được ngay. Ăn lót dạ bắp ngô vừa luộc còn nóng hổi, tôi thích thú xách làn theo chân mẹ, vừa đi vừa ngắm đất ngắm trời. Ngoài ngõ, nắng dát vàng trên giậu cúc tần vừa trổ lá non mơn mởn. Nắng lấp lóa những chùm hoa bưởi trắng ngần, tỏa hương thơm ngát. Trên đường làng, từng giọt nắng nhảy nhót trên búp bàng mới nhú xanh như muôn nghìn ngọn nến, hong khô thân gỗ ẩm ướt, mốc meo bởi mưa dầm. Nắng rập rờn trên những cánh bướm vàng tươi, vờn trên đám hoa dại li ti đủ sắc màu mọc tràn hai bờ cỏ. Chợ quê tôi nằm ngay dưới dốc đê, kề bên những ruộng lạc, ruộng ngô xanh mướt.

Gian hàng bán đồ thờ, đồ trang trí.

Bình thường, chợ vốn đã rộn rã, tấp nập; những ngày giáp Tết, chợ càng đông vui, nhộn nhịp. Tôi nắm chặt tay mẹ, chen chân giữa các dãy hàng đầy ăm ắp, hít hà những hương vị Tết nồng đượm thân thuộc. Thoảng trong gió xuân se lạnh là mùi thơm ngọt ngào hấp dẫn của mứt quất, mứt gừng, kẹo dồi, kẹo lạc; mùi lá dong tươi, lá chuối goòng thơm mát; mùi hương trầm phảng phất thấm đẫm không gian… Tôi sung sướng khi được bác bán hàng bánh kẹo cho nếm thử miếng mứt gừng vàng óng, dẻo mềm có phủ một lớp bột đường li ti, trắng muốt. Mẹ đi một vòng quanh chợ, sắm sửa cho cả nhà có một cái Tết đủ đầy: Lá dong, gạo nếp, đỗ xanh, mấy ống giang về cho bố chẻ lạt chuẩn bị gói bánh chưng. Ít bánh kẹo, đồ trang hoàng nhà cửa. Chiếc khăn ấm, đôi giày mới biếu ông bà. Vài bộ quần áo cho các con xúng xính diện đi chúc Tết… Mẹ tôi thúng đội đầu, tay xách làn khệ nệ, vẫn không quên đến chỗ bác thợ rèn, mua thêm mấy dụng cụ nhà nông để ra giêng sẵn sàng bắt tay vào mùa gieo hạt mới.

Xong xuôi phần mua sắm, tôi và mẹ mới thảnh thơi ghé vào khu vực chợ hoa. Đây có lẽ là khu vực rực rỡ, sôi động, tràn ngập sắc xuân, thu hút người mua nhất chợ. Những chậu trường sinh hoa đỏ rực kết thành chùm như đĩa xôi gấc. Những cây đào phai ấp ủ những nụ bé xinh, dường như chỉ chờ có mưa xuân ấm áp là bung nở trăm nghìn đóa hoa tươi thắm. Những chậu quất lúc lỉu quả vàng xen lẫn quả xanh, chùm lộc ở giữa thân vút cao thấp thoáng những bông hoa trắng ngần thơm ngát. Những chậu cúc đại đóa trồng thành khóm 5 cây hoặc 7 cây, dáng khỏe khoắn, thân cành xanh đậm vút cao, bông to như chiếc bát con, cánh hoa lớp lớp ken dày, còn khum khum, e ấp.

Gian hàng đồ cổ, giả cổ.

Những năm gần đây, khu vực chợ hoa góp mặt thêm những sắc màu, vẻ đẹp mới lạ. Những cành mận, cành lê khẳng khiu, rêu mốc, thấm đẫm sương giá vùng núi đá, lấm tấm những đóa hoa bé xinh trắng muốt, mong manh. Những cây mai vàng bonsai gốc sần sùi, nụ chi chít lên tận ngọn, lộc non điểm xuyết mơn man, hoa vàng rực rỡ như chứa đựng bao nắng gió phương Nam. Giữa muôn sắc hoa xuân, năm nào, mẹ cũng chọn mua một bó thược dược tươi thắm vẫn còn lấp lánh những giọt sương đêm. Bác bán hàng nụ cười rạng rỡ, tặng thêm cho mẹ mấy nhành vi-ô-lét tím. Trải qua bao đổi thay của cuộc sống, những loài hoa giản dị, mộc mạc ấy vẫn được nhiều người yêu mến, nâng niu như một phần không thể thiếu của mùa Xuân xứ Bắc… Lần nào theo mẹ theo bà đi chợ, trước khi trở về nhà, tôi và bọn trẻ con trong làng cũng xúm xít, nấn ná ở hàng ông lão bán tò he ngồi ngay dưới gốc đa, vòi vĩnh mua bằng được một con mới chịu ra về.

Một mùa Xuân mới lại về với biết bao khát vọng, với sức sống tràn đầy và sự trẻ trung, tinh khôi của hoa tươi, lá non, chồi biếc. Năm nào cũng vậy, dù bận rộn đến mấy, tôi cũng dành thời gian về quê, thong thả cùng người thân hòa mình vào phiên chợ cuối năm khi cái Tết đang đến thật gần. Để sống lại với những kỷ niệm tuổi thơ trong trẻo, hồn nhiên, để đằm mình vào không khí náo nhiệt hồ hởi người bán kẻ mua, để được cảm nhận trọn vẹn những thanh âm, sắc màu, hương vị cuộc sống, để thấy chứa chan niềm tin hy vọng về một năm mới mạnh khỏe, hạnh phúc, bình an.

Bài và ảnh: Lam Hồng,