Tân thủ tướng Anutin - chính khách 'nói và làm' của Thái Lan

Tân thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul. Ảnh: The Nation.

Ngày 5/9, Quốc hội Thái Lan đã chính thức chọn ông Anutin Charnvirakul, lãnh đạo đảng Bhumjaithai, làm Thủ tướng thứ 32 của đất nước.

Ở tuổi 58, ông Anutin bước vào vị trí quyền lực nhất quốc gia trong bối cảnh chính trường Bangkok liên tục biến động, sau khi bà Paetongtarn Shinawatra buộc phải rời ghế Thủ tướng vì vi phạm chuẩn mực đạo đức.

Ngày 3/9, ông tuyên bố đã nhận được sự ủng hộ của 7 đảng và nhóm chính trị với tổng cộng 146 ghế. Trong khi đó, đảng Nhân dân đối lập - lực lượng chiếm gần 1/3 số ghế Hạ viện - cũng khẳng định sẽ bỏ phiếu ủng hộ ông Anutin làm Thủ tướng, với điều kiện ông cam kết giải tán Quốc hội trong vòng 4 tháng.

Kết thúc cuộc bầu cử, ông Anutin Charnvirakul giành được 311 phiếu trong tổng số 490 phiếu - vượt xa mức 247 phiếu cần thiết để trở thành Thủ tướng.

Nền tảng vững chắc

Sinh ngày 13/9/1966 tại Bangkok, ông Anutin là con trai cả của ông Chavarat Charnvirakul - doanh nhân, chính khách kỳ cựu từng giữ cương vị Thủ tướng tạm quyền và là người sáng lập tập đoàn xây dựng Sino-Thai Engineering and Construction (STECON).

Gia tộc Charnvirakul vốn được xem là một “thế lực kép”, vừa có nền tảng kinh doanh vững chắc, vừa có chỗ đứng trong chính trường, theo tờ Nation của Thái Lan.

Ông Anutin có hai người em: Masthawin Charnvirakul - giám đốc STECON, và Anilrat Nitisaroj - giám đốc Tập đoàn Bất động sản và Logistics ST.

Thừa hưởng di sản gia đình, ông Anutin sớm tham gia vào các hoạt động kinh doanh, sau đó mở rộng ảnh hưởng sang lĩnh vực chính trị.

Ông Anutin (ngoài cùng bên phải) trong cuộc bỏ phiếu bầu cử thủ tướng Thái Lan thứ 32 ngày 5/9. Ảnh: Reuters.

Ông Anutin học trung học tại Assumption College, sau đó sang Mỹ du học và tốt nghiệp ngành Kỹ thuật công nghiệp tại Đại học Hofstra (New York) năm 1989. Chỉ một năm sau, ông hoàn thành chương trình Mini MBA tại Đại học Thammasat, đặt nền tảng cho sự kết hợp giữa tư duy kỹ thuật và quản trị kinh doanh.

Không dừng lại ở đó, ông liên tục tham gia các khóa đào tạo cao cấp trong nhiều lĩnh vực: thị trường vốn, phát triển đô thị, năng lượng, tiến trình tư pháp, thương mại, du lịch và quản trị y tế.

Đáng chú ý, ông còn theo học tại Học viện Quốc phòng - nơi đào tạo giới tinh hoa chính trị - quân sự của Thái Lan.

Sự nghiệp học tập đa dạng phản ánh định hướng “chính khách chuyên nghiệp” mà Anutin xây dựng: vừa am hiểu kinh tế - xã hội, vừa nắm bắt các trụ cột của quản trị quốc gia.

Hành trình chính trị và triết lý "nói và làm"

Ông Anutin bắt đầu sự nghiệp chính trị trong đảng Thai Rak Thai của ông Thaksin Shinawatra. Ông từng đảm nhận vai trò Thứ trưởng Y tế (2004) và Thứ trưởng Thương mại, sau đó quay lại Bộ Y tế năm 2005. Tuy nhiên, khi đảng Thai Rak Thai bị giải thể năm 2007, ông Anutin phải chịu án cấm tham gia chính trường trong 5 năm.

Trở lại năm 2012, ông tiếp quản ghế lãnh đạo đảng Bhumjaithai - một đảng có căn cứ vững chắc tại vùng Đông Bắc. Dưới sự dẫn dắt của ông, đảng này từng bước khẳng định vị thế, giành được 70 ghế trong cuộc bầu cử 2023.

Trên cương vị Bộ trưởng Y tế (2019-2023), ông Anutin cũng tạo nhiều dấu ấn nổi bật trong việc kiểm soát đại dịch Covid-19 tại Thái Lan. Ông chỉ đạo phong tỏa, nhập khẩu vaccine, tổ chức điều trị, đồng thời thúc đẩy mở cửa trở lại du lịch - trụ cột kinh tế quan trọng của nước này.

Ông Anutin từng ghi nhiều dấu ấn trong hành trình chính trị của mình. Ảnh: Reuters.

Ông cũng là kiến trúc sư của chính sách hợp pháp hóa cần sa, từng gây chú ý khi mặc áo in lá cần sa đi bỏ phiếu trong bầu cử. Tuy nhiên, chính sách này kéo theo sự bùng nổ các cửa hàng bán lẻ và sử dụng cho mục đích giải trí, khiến phe bảo thủ phản đối và buộc chính phủ phải xem xét siết chặt trở lại.

Bất chấp tranh cãi, ông Anutin cho thấy hình ảnh một chính trị gia dám làm, dám đối diện với rủi ro chính trị để thúc đẩy cải cách.

Khẩu hiệu chính trị của ông Anutin là “nói và làm”, nhấn mạnh sự quyết liệt trong hành động. Ông ủng hộ cải cách Hiến pháp để tăng cường dân chủ, đồng thời đề cao nguyên tắc giảm quyền lực nhà nước nhằm phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân.

Ông cam kết duy trì sự điều hành trong khuôn khổ dân chủ với chế độ quân chủ lập hiến, đồng thời coi chính sách ân xá là chìa khóa thúc đẩy hòa giải dân tộc - một vấn đề nóng bỏng của chính trường Thái Lan trong nhiều thập niên qua.

Trong chính phủ do đảng Pheu Thai dẫn dắt (2023-2025), ông giữ chức Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nội vụ. Đến nay, sau một loạt biến động, Anutin đã bước lên vị trí Thủ tướng.

Gần gũi với Hoàng gia và giới tinh hoa

Một yếu tố quan trọng khác trong sự nghiệp của ông Anutin là mối quan hệ mật thiết với Hoàng gia Thái Lan. Ông từng tháp tùng Quốc vương Maha Vajiralongkorn trong chuyến thăm Bhutan vào tháng 4/2024, khẳng định vị thế của mình trong khối bảo hoàng - bảo thủ, Reuters cho biết.

Ở lĩnh vực kinh doanh, ngoài vai trò thừa kế tập đoàn xây dựng STECON - đơn vị từng xây dựng tòa nhà Quốc hội Bangkok, ông còn giữ quan hệ chặt chẽ với giới tài phiệt và các “ông trùm chính trị” như Newin Chidchob, nhân vật có ảnh hưởng lớn tại vùng Đông Bắc.

Ông Anutin cũng được biết đến là người có mối quan hệ gắn bó với giới Hoàng gia Thái Lan. Ảnh: The Nation.

Ngoài chính trị và kinh doanh, Anutin có sở thích bay giải trí, từng tình nguyện lái máy bay trong chương trình “Đôi cánh nhân ái” để vận chuyển khẩn cấp nội tạng hiến tặng.

Bản kê khai tài sản cho thấy ông cũng là một nhà sưu tập bùa hộ mệnh Phật giáo, một hành động phổ biến trong giới tinh hoa Thái Lan.

Trở thành Thủ tướng trong bối cảnh Thái Lan có nhiều biến động, ông Anutin được cho rằng sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức: ổn định chính trị, khôi phục niềm tin của công chúng, xử lý các tranh chấp nội bộ liên minh và duy trì cân bằng giữa cải cách với bảo thủ.

Đặc biệt, lời hứa giải tán Quốc hội trong vòng 4 tháng cũng sẽ là bài toán khó đối với vị tân thủ tướng. Nếu thực hiện, Thái Lan sẽ lại đối diện một cuộc bầu cử sớm đầy bất định, nếu trì hoãn, ông sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất uy tín và sự ủng hộ từ các lực lượng đã góp phần đưa ông lên đỉnh quyền lực.

Phương Linh