Tân Thủ tướng Canada Mark Carney nhậm chức:Đối mặt nhiều thách thức

Tân Thủ tướng Canada Mark Carney phải đối mặt với nhiều thách thức trong thời gian tới. Ảnh: Canada Press

Đảm nhận vị trí Thủ tướng Canada thay người tiền nhiệm Justin Trudeau, ông Mark Carney phải đối mặt với nhiều thách thức khi mối quan hệ với đồng minh thân cận nhất là Mỹ đang rơi vào một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng, từ việc áp đặt các mức thuế quan tăng vọt, đến những phát ngôn đe dọa chủ quyền của nước này. Cùng với đó, nhiều vấn đề nội bộ như lạm phát, tình trạng thiếu nhà ở... cũng là những bài toán làm đau đầu nhà lãnh đạo 59 tuổi.

Giới quan sát cho rằng, hậu quả kinh tế từ việc tăng thuế do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt sẽ chi phối những ngày đầu tiên nhậm chức của ông Mark Carney. Bên cạnh đó là công tác chuẩn bị cho cuộc bầu cử trước thời hạn. Vì vậy, ngay sau buổi lễ tuyên thệ do Toàn quyền Mary Simon giám sát vào tối 14-3 (giờ Việt Nam), tân Thủ tướng Canada Mark Carney đã phải bắt tay ngay vào giải quyết nhiều vấn đề.

Theo dự đoán của nhiều chuyên gia kinh tế, các biện pháp hiện tại mà chính quyền Mỹ áp dụng, cũng như sự chậm lại trong đầu tư sẽ gây tổn hại đến nền kinh tế Canada và có thể đẩy nước này vào suy thoái. Trong nhiều năm liền, Canada là đối tác thương mại lớn của Mỹ, với kim ngạch xuất khẩu hằng năm lên tới hàng trăm tỷ USD. Các ngành công nghiệp chính của xứ sở Lá phong như thép, nhôm, gỗ và nông sản đều phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Việc Tổng thống Donald Trump áp thuế nhập khẩu lên các mặt hàng này sẽ làm giảm sức cạnh tranh của sản phẩm Canada trên thị trường Mỹ, làm sụt giảm doanh thu và lợi nhuận của các doanh nghiệp xuất khẩu. Điều này có thể khiến Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Canada giảm đáng kể, đặc biệt là với các bang có nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu như Ontario và Quebec.

Ngoài ra, sự bất ổn thương mại cũng làm giảm niềm tin của các nhà đầu tư, khiến họ e dè trong việc rót vốn vào Canada, dẫn đến việc giảm đầu tư vào các dự án mới, từ đó kìm hãm sự phát triển kinh tế trong dài hạn. Vì vậy, ông Mark Carney phải nhanh chóng tìm ra biện pháp ứng phó với khả năng Tổng thống Donald Trump áp dụng thêm phụ phí đối với nhiều hàng hóa của Canada như đã đe dọa.

Về đối nội, ông Mark Carney cũng phải dành ưu tiên cho các vấn đề cấp bách như chi phí sinh hoạt tăng triền miên và tác động tiêu cực của tình trạng nhập cư kỷ lục, một trong những nguyên nhân buộc người tiền nhiệm Justin Trudeau phải từ chức.

Tiếp đến là chiến dịch chuẩn bị cho cuộc bầu cử đang đến gần. Ông Mark Carney cần phải chứng minh với toàn thể cử tri rằng, mặc dù chưa bao giờ ứng cử vào chức vụ chính trị, ông vẫn là người phù hợp nhất cho công việc này.

Với trình độ chuyên môn sâu rộng của mình trong thế giới tài chính, từng đảm nhiệm vai trò Thống đốc Ngân hàng Trung ương Canada (2008-2013), Ngân hàng Trung ương Anh (2013-2020), các thành viên đảng Tự do tin tưởng, tân Thủ tướng Mark Carney có thể chèo lái đất nước vượt qua những thách thức về kinh tế trước mắt, đem lại ấn tượng tốt đẹp cho cử tri.

Kết quả những chính sách mà ông ban hành từ nay cho tới cuộc bầu cử (dự kiến sẽ được tổ chức trước tháng 10-2025) cũng sẽ giúp tân Thủ tướng Canada đương đầu với đối thủ nặng ký của đảng Bảo thủ Pierre Poilievre, người đang giành được vị trí dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận.

Một trong những động thái được cho là để vãn hồi tín nhiệm của cử tri đối với đảng Tự do cầm quyền, ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức, ông Mark Carney đã ký lệnh bãi bỏ ngay lập tức thuế các bon tiêu dùng được áp dụng vào năm 2019 dưới thời ông Justin Trudeau, từng bị người dân chỉ trích mạnh mẽ. Để củng cố vị thế quốc tế của Canada, tân Thủ tướng Mark Carney đã tiến hành cải tổ nội các, điều chuyển Bộ trưởng Đổi mới Francois-Philippe Champagne đảm nhiệm vị trí Bộ trưởng Tài chính. Bộ trưởng Tài chính Dominic LeBlanc được bổ nhiệm vào chức Bộ trưởng Bộ Thương mại quốc tế và các vấn đề liên chính phủ.

Sự thay đổi mang tính chiến lược này nhằm mục đích củng cố các liên minh toàn cầu của Canada, đặc biệt là ở châu Âu khi quan hệ với Mỹ có thể sẽ lạnh nhạt trong thời gian tới. Chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Mark Carney trên vai trò Thủ tướng sẽ đến Anh và Pháp để thắt chặt quan hệ ngoại giao, đồng thời bày tỏ lập trường ủng hộ châu Âu trong cuộc xung đột tại Ukraine.

Lộ trình phía trước của tân Thủ tướng Mark Carney không phải con đường dễ dàng. Những quyết định trong thời gian tới không chỉ ảnh hưởng tới sự nghiệp chính trị của ông mà còn định hình tương lai của Canada và vị thế của đất nước trên trường quốc tế.

Quỳnh Dương